Wymóg dotyczący złożenia informacji o nieruchomościach wynika z art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Informację należy złożyć na druku określonym przez organ podatkowy właściwy dla miejsca położenia nieruchomości. Zazwyczaj odpowiednie druki dostępne są na stronach internetowych urzędów gmin. Formularz należy wypełnić i złożyć w urzędzie gminy lub miasta w ciągu 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie lub wygaśnięcie obowiązku podatkowego w zakresie podatku od nieruchomości. Przepis nakłada na podatników obowiązek złożenia informacji w trzech sytuacjach. Po pierwsze, gdy powstaną okoliczności uzasadniające powstanie obowiązku podatkowego, a zatem np. gdy osoba kupi działkę, mieszkanie, dom lub mieszkanie we wspólnocie mieszkaniowej. Po drugie, gdy powstaną okoliczności uzasadniające wygaśnięcie obowiązku podatkowego, a więc np. gdy dojdzie do sprzedaży nieruchomości. Podatnikiem wtedy stanie się nabywca. Również zbywca ma obowiązek złożenia informacji o nieruchomościach. Trzecią sytuacją, z którą przepisy wiążą ten obowiązek, jest zaistnienie zdarzenia, które miało wpływ na wysokość opodatkowania. W praktyce chodzi np. o sytuację, gdy osoba sprzedała część domu lub schowek we wspólnocie mieszkaniowej. Zmienia się więc powierzchnia użytkowa podlegająca opodatkowaniu, a więc podatnik ma obowiązek złożenia informacji o nieruchomościach w terminie 14 dni od powstania tego zdarzenia.
Jakie są konsekwencje niedopełnienia tego obowiązku?
Jeśli właściciel mieszkania, gruntu lub innego przedmiotu opodatkowania nie złoży informacji, może narazić się na odpowiedzialność karną skarbową. Niezłożenie informacji o nieruchomościach jest bowiem traktowane jako wykroczenie skarbowe podlegające karze grzywny. W przypadku niezłożenia informacji i niepłacenia podatku od nieruchomości wójt gminy, burmistrz lub prezydent miasta może zwrócić się do urzędu skarbowego o ukaranie podatnika. Karze grzywny – zgodnie z art. 56 par. 4 kodeksu karnego skarbowego (Dz.U. z 2007 r. nr 111, poz. 765) – podlega podatnik, który mimo ujawnienia przedmiotu opodatkowania nie składa w terminie organowi podatkowemu deklaracji lub oświadczenia.
Warto mieć także świadomość, że gminy wiedzą, kto powinien złożyć informację i zapłacić podatek. Przykładowo po zawarciu aktu notarialnego kupna mieszkania trafia on bowiem do gminy, a więc wójt dokładnie wie, o jaką nieruchomość chodzi, kto jest jej właścicielem, jaka jest powierzchnia użytkowa itd. W przypadku niezłożenia informacji powszechnie stosowaną praktyką jest wezwanie podatnika do jej złożenia. Jeśli podatnik uparcie nie chce złożyć informacji, może zostać ukarany.
Przykład: Kara grzywny za niezłożenie informacji