Podatnicy podatku od nieruchomości muszą dopełnić formalności zgłoszeniowych. Przede wszystkim należy złożyć w terminie 14 dni informację o nieruchomościach.

Wymóg dotyczący złożenia informacji o nieruchomościach wynika z art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Informację należy złożyć na druku określonym przez organ podatkowy właściwy dla miejsca położenia nieruchomości. Zazwyczaj odpowiednie druki dostępne są na stronach internetowych urzędów gmin. Formularz należy wypełnić i złożyć w urzędzie gminy lub miasta w ciągu 14 dni od dnia wystąpienia okoliczności uzasadniających powstanie lub wygaśnięcie obowiązku podatkowego w zakresie podatku od nieruchomości. Przepis nakłada na podatników obowiązek złożenia informacji w trzech sytuacjach. Po pierwsze, gdy powstaną okoliczności uzasadniające powstanie obowiązku podatkowego, a zatem np. gdy osoba kupi działkę, mieszkanie, dom lub mieszkanie we wspólnocie mieszkaniowej. Po drugie, gdy powstaną okoliczności uzasadniające wygaśnięcie obowiązku podatkowego, a więc np. gdy dojdzie do sprzedaży nieruchomości. Podatnikiem wtedy stanie się nabywca. Również zbywca ma obowiązek złożenia informacji o nieruchomościach. Trzecią sytuacją, z którą przepisy wiążą ten obowiązek, jest zaistnienie zdarzenia, które miało wpływ na wysokość opodatkowania. W praktyce chodzi np. o sytuację, gdy osoba sprzedała część domu lub schowek we wspólnocie mieszkaniowej. Zmienia się więc powierzchnia użytkowa podlegająca opodatkowaniu, a więc podatnik ma obowiązek złożenia informacji o nieruchomościach w terminie 14 dni od powstania tego zdarzenia.

Jakie są konsekwencje niedopełnienia tego obowiązku?

Jeśli właściciel mieszkania, gruntu lub innego przedmiotu opodatkowania nie złoży informacji, może narazić się na odpowiedzialność karną skarbową. Niezłożenie informacji o nieruchomościach jest bowiem traktowane jako wykroczenie skarbowe podlegające karze grzywny. W przypadku niezłożenia informacji i niepłacenia podatku od nieruchomości wójt gminy, burmistrz lub prezydent miasta może zwrócić się do urzędu skarbowego o ukaranie podatnika. Karze grzywny – zgodnie z art. 56 par. 4 kodeksu karnego skarbowego (Dz.U. z 2007 r. nr 111, poz. 765) – podlega podatnik, który mimo ujawnienia przedmiotu opodatkowania nie składa w terminie organowi podatkowemu deklaracji lub oświadczenia.

Warto mieć także świadomość, że gminy wiedzą, kto powinien złożyć informację i zapłacić podatek. Przykładowo po zawarciu aktu notarialnego kupna mieszkania trafia on bowiem do gminy, a więc wójt dokładnie wie, o jaką nieruchomość chodzi, kto jest jej właścicielem, jaka jest powierzchnia użytkowa itd. W przypadku niezłożenia informacji powszechnie stosowaną praktyką jest wezwanie podatnika do jej złożenia. Jeśli podatnik uparcie nie chce złożyć informacji, może zostać ukarany.

Przykład: Przekroczenie terminu NA złożenie informacji
Podatnik kupił działkę pod budowę domu trzy miesiące temu. Nie wiedział jednak, że ma obowiązek złożenia informacji o nieruchomościach. Czy może jeszcze złożyć taką informację?
Tak. Powinien niezwłocznie złożyć informację o nieruchomościach, skoro nie dotrzymał 14-dniowego terminu ustawowego. Do gminy zapewne trafił już akt notarialny nabycia działki, ale czasem gminy nie wzywają podatnika do złożenia informacji. Aby uniknąć sankcji, podatnik powinien złożyć informację. Nie powinien czekać na wezwanie gminy, ponieważ obowiązek poinformowania wynika z mocy prawa.

Przykład: Kara grzywny za niezłożenie informacji

Podatnik nie złożył w terminie informacji o nieruchomościach wójtowi gminy. Urząd przysłał mu wezwanie do złożenia tej informacji, ale z braku czasu podatnik tego nie zrobił w wyznaczonym terminie. Czy grozi mu jakaś kara?
Tak. Zgodnie z kodeksem karnym skarbowym podatnik może zostać ukarany karą grzywny za niezłożenie w terminie organowi podatkowemu informacji mimo ujawnienia przedmiotu opodatkowania. Karę może wymierzyć urząd skarbowy, jeśli zwrócił się o to do niego wójt gminy.
Podstawa prawna
• Art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 121, poz. 844 z późn. zm.).