Skoro zmiana umowy spółki jest czynnością neutralną z punktu widzenia VAT, to w rezultacie nie może ona podlegać wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

STAN FAKTYCZNY
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wystąpiła o interpretację podatkową dotyczącą zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych. Chodziło o obowiązek z tytułu podatku od czynności cywilnoprawnej z racji wniesienia przez gminę aportu do spółki. Gmina posiadająca 100 proc. udziałów w kapitale spółki zamierzała dokonać jego podwyższenia poprzez wniesienie aportu w postaci zabudowanych nieruchomości i wartości nakładów poniesionych na budowle. Przedmiot aportu stanowiłyby grunty, budynek oczyszczalni ścieków, przepompownie i sieć kanalizacji sanitarnej.
UZASADNIENIE
W ocenie podatnika, wniesienie aportu w postaci nieruchomości nie powoduje skutków podatkowych w podatku od czynności cywilnoprawnych. Organy podatkowe były jednak innego zdania i spór trafił do sądu administracyjnego. Sąd uznał jednak skargę za niezasadną. Zdaniem sądu czym innym jest aport i czynność techniczna jego wniesienia do spółki, a czym innym czynność cywilnoprawna polegająca na podwyższeniu kapitału zakładowego spółki kapitałowej.
W przepisie art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych opodatkowano tym podatkiem umowy spółki (pkt 1 lit. k). Z kolei przepis art. 1 ust. 1 pkt 2 wprowadził zasadę, że zmiany umów wymienionych w pkt 1, a więc także zmiana umowy spółki, podlegają opodatkowaniu, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Odrębna regulacja zawarta została w art. 1 ust. 3 pkt 2 ustawy. Zgodnie z jego treścią w przypadku umowy spółki za zmianę umowy uważa się: przy spółce kapitałowej - wniesienie lub podwyższenie wniesionego do spółki wkładu, którego wartość powoduje podwyższenie kapitału zakładowego, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika (akcjonariusza) oraz dopłaty.
Dlatego w ocenie sądu przyjęta w ustawie generalna zasada, zgodnie z którą zmiany umów podlegają obowiązkowi podatkowemu, jeżeli powodują podwyższenie podstawy opodatkowania, doznaje wyłomu w odniesieniu do umów spółki. Przepisami ustawy objęto bowiem wszystkie te przypadki, gdy dochodzi do podwyższenia podstawy opodatkowania, niezależnie od tego, czy źródłem tego podwyższenia jest zmiana umowy spółki. W konsekwencji, w odniesieniu do umowy spółki przedmiotem opodatkowania są zmiany tej umowy (aktu założycielskiego lub statutu), powodujące podwyższenie podstawy opodatkowania, jak i inne czynności wymienione w art. 1 ust. 3 ustawy, w tym pożyczki udzielone spółce przez wspólników (akcjonariuszy).
Oznacza to, że na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, a więc i na gruncie przepisu art. 2 ust. 4 ustawy - wniesienia aportu do spółki prawa handlowego, stanowiącej następstwo podwyższenia kapitału zakładowego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, traktować należy jako zmianę umowy spółki, ze wszystkimi tego konsekwencjami. Konsekwencje te są zaś takie, że skoro na gruncie przepisów ustawy o VAT czynność zmiany umowy spółki jest czynnością neutralną z punktu widzenia VAT - to w rezultacie nie może ona podlegać wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Wyrok WSA w Gliwicach z 4 kwietna 2007 r.
SYGN. AKT I SA/Gl 113/07, niepublikowany
Aleksandra Tarka