Nieruchomości sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako grunty orne dla celów podatku od towarów i usług stanowią tereny niezabudowane inne niż tereny budowlane lub przeznaczone pod zabudowę, co oznacza, że ich dostawa będzie zwolniona z VAT.

W sierpniu 2006 r. podatnik zwrócił się do naczelnika dolnośląskiego Urzędu Skarbowego we Wrocławiu o udzielenie interpretacji odnośnie do obowiązku naliczenia podatku od towarów i usług przy dostawie gruntów, wykorzystywanych do prowadzenia działalności rolniczej, dla których nie został uchwalony plan zagospodarowania przestrzennego i które w ewidencji gruntów są oznaczone jako działki rolne. Z uwagi na rezygnację z zamierzonego przedsięwzięcia, jakim miało być wybudowanie osiedla domków jednorodzinnych, zarząd spółki zadecydował o sprzedaży tych działek. Spółka była zdania, że z uwagi na okoliczność, iż w gminie nie został utworzony plan zagospodarowania przestrzennego i nie ma aktualnego dokumentu stwierdzającego przeznaczenie wymienionych działek, a działki są wykorzystywane pod uprawę rolną, do sprzedaży tych działek nie należy naliczać podatku od towarów i usług.
Urzędowe interpretacje
Naczelnik Dolnośląskiego Urzędu Skarbowego podzielił stanowisko podatnika i wskazał, że dostawa gruntów niezabudowanych, niebędących terenami budowlanymi i nieprzeznaczonych pod zabudowę, korzysta ze zwolnienia z VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług.
Z powyższym stanowiskiem nie zgodził się jednak organ II instancji - dyrektor Izby Skarbowej we Wrocławiu i w trybie nadzoru uchylił postanowienie organu I instancji. W uzasadnieniu wskazał, że podatnik w sposób niewyczerpujący i nieprecyzyjny przedstawił stan faktyczny, co obliguje organ podatkowy do wystąpienia do wnioskodawcy o wyraźne jego określenie. Zdaniem organu II instancji, naczelnik urzędu skarbowego powinien ponownie wystąpić do wnioskodawcy o jednoznaczne określenie przeznaczenia terenów oraz uzyskać informację, czy podatnik przy pierwotnej realizacji zamierzonego przedsięwzięcia wybudowania osiedla domów jednorodzinnych uzyskał pozwolenie na budowę, bądź podjął w tym kierunku odpowiednie działania. Ponadto należałoby wziąć pod uwagę politykę przestrzenną gminy, w tym lokalne zasady i kierunki zagospodarowania przestrzennego w odniesieniu do tego terenu, co sprowadza się do dokonania analizy ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Pozyskanie tych informacji, zdaniem organu, będzie miało istotny wpływ na właściwe określenie stawki VAT przy dostawie przedmiotowych gruntów.
Stanowisko podatnika
Ze stanowiskiem dyrektora izby skarbowej nie zgodził się z kolei podatnik, który zarzucił decyzji uchybienia proceduralne polegające na przekazaniu naczelnikowi urzędu sprawy do ponownego rozpatrzenia i uzupełnienia, a zwłaszcza naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię przepisu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług.
Zdaniem podatnika, niedopuszczalny był tryb ponownego przekazania sprawy do naczelnika urzędu, po uprzednim uchyleniu jego postanowienia w drodze decyzji przez dyrektora izby skarbowej. W tym przypadku dyrektor nie jest organem odwoławczym. W przypadku wątpliwości co do stanu faktycznego, zdaniem podatnika, dyrektor zobowiązany był wezwać podatnika do uzupełnienia wniosku bez uchylania ostatecznego postanowienia organu I instancji i rozstrzygnąć sprawę co do istoty. Ponadto w opinii spółki, określenie przeznaczenia sprzedawanych terenów wyłącznie w oparciu o plany inwestycyjne, nie może przesądzać o klasyfikacji gruntu. Plany stanowią bowiem wyłącznie bazę wyjściową do późniejszych działań, a o przeznaczeniu terenu w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego rozstrzyga decyzja o warunkach zabudowy. W przypadku jej braku - co miało miejsce w spornej sprawie - należy przyjąć ostatnią klasyfikację gruntów dokonaną przez radę gminy. Przy określaniu przeznaczenia gruntów nieuprawnione jest również kierowanie się studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, gdyż nie stanowi ono aktu prawa miejscowego i może być w dowolnym momencie zmienione przez radę gminy lub organ nadzoru.
Decyzja izby
Z argumentami podatnika zgodził się dyrektor izby skarbowej, który uchylił stanowisko wyrażone w decyzji uchylającej postanowienie naczelnika, uznając jednocześnie przedstawione zarzuty za uzasadnione. Stwierdził on, że przy stwierdzonym fakcie braku aktualnego planu zagospodarowania przestrzennego działek będących przedmiotem sprzedaży - podstawowego źródła informacji o charakterze gruntu - wiążące powinny być zapisy w ewidencji gruntów i budynków oraz aktualne wykorzystanie gruntów.
Jeśli grunt w ewidencji został sklasyfikowany jako grunt orny, dla celów podatku od towarów i usług uznać należy, iż jest to teren niezabudowany inny niż tereny budowlane lub przeznaczone pod zabudowę, a dostawa przedmiotowych działek będzie zwolniona z VAT (zob. decyzja dyrektora Izby Skarbowej we Wrocławiu z 29 sierpnia 2007 r., nr PP I 443/668/07/MZ/36578).
CO STANOWI TOWAR
Przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.
KTÓRE GRUNTY SĄ ZWOLNIONE Z VAT
Zwalnia się od podatku od towarów i usług dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę.
GRZEGORZ MŁODZIENIAK
doradca podatkowy, BPG Consulting
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).