Zorganizowanie imprezy dla pracowników, nawet jeżeli nie jest połączone z podnoszeniem ich kwalifikacji zawodowych, pośrednio przyczynia się do zwiększania przychodów pracodawcy i może być zaliczone w koszty uzyskania przychodów pracodawcy.

Organizacja różnego rodzaju imprez integracyjnych stanowi jedną z bardziej popularnych form wzmacniania więzi pomiędzy pracownikami oraz kreowania pozytywnego wizerunku pracodawcy wśród pracowników. Wraz z upowszechnieniem się tych form integracji pracowników, pojawił się problem, jak prawidłowo należy traktować wydatki związane z organizacją tego typu imprez.
Zmiana stanowiska
Zgodnie z obowiązującym od 1 stycznia 2007 r. brzmieniem art. 15 ust. 1 ustawy o CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy. Aby więc dany wydatek mógł być potraktowany jako koszt podatkowy, musi zostać poniesiony w celu osiągnięcia lub przynajmniej zachowania źródła przychodów oraz nie może znajdować się w katalogu wydatków, które nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
Odnosząc powyższe do ponoszonych przez pracodawcę wydatków związanych z organizacją imprez integracyjnych dla pracowników, stwierdzić należy, że spełniają one z całą pewnością drugi ze wskazanych warunków, a mianowicie nie są wymienione wprost w katalogu wydatków, które nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
Jeśli zaś chodzi o wykazanie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy organizacją takiej imprezy a osiągnięciem przez pracodawcę przychodu lub ewentualnie zachowaniem źródła przychodów, to stwierdzić należy, że aktualnie organy podatkowe reprezentują stanowisko, iż związek taki istnieje. Zorganizowanie imprezy dla pracowników, nawet jeżeli nie jest ona połączona z jakąkolwiek formą podnoszenia ich kwalifikacji zawodowych, przyczynia się do poprawy atmosfery pomiędzy pracownikami, zacieśnia więzi, zwiększa ich efektywność, a więc pośrednio przyczynia się do zwiększania przychodów pracodawcy.
Podobne stanowisko prezentowane jest także przez Ministerstwo Finansów. W piśmie nr PB3/GN-8213-298/05/1680 minister finansów stwierdził, że kosztami podatkowymi są również koszty pracownicze. Koszty te obejmują przede wszystkim wynagrodzenia zasadnicze, wszelkiego rodzaju nagrody, premie i diety oraz wydatki związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracowników. Mogą również obejmować wydatki ponoszone na rzecz pracowników w postaci organizacji dla nich imprez okolicznościowych i integracyjnych. Wydatki te związane są z prowadzoną przez podatnika działalnością oraz mają na celu poprawę atmosfery w pracy i zintegrowanie pracowników z pracodawcą (podatnikiem), a przez to zwiększenie efektywności pracy.
Wcześniejsze decyzje
Na marginesie zaznaczyć należy, że w latach ubiegłych organy podatkowe prezentowały stanowisko, iż brak jest związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy organizacją imprezy integracyjnej dla pracowników a osiągnięciem przez pracodawcę przychodu, a w konsekwencji wydatki na organizację takich spotkań nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (zob. decyzja dyrektora Izby Skarbowej w Zielonej Górze z 27 stycznia 2005 r., nr I-1/432/6/05, postanowienie naczelnika Urzędu Skarbowego w Czarnkowie z 2 listopada 2005 r., nr NP.-423/3/5/05).
Wyłączenie z kosztów
Z punktu widzenia wskazanego powyżej związku przyczynowo-skutkowego istotny jest też krąg osób uczestniczących w organizowanych przez pracodawcę imprezach. Za koszt będą mogły być uznane tylko takie wydatki, które zostały poniesione w związku z organizacją imprezy dla pracowników danej firmy. Bez znaczenia jest w tej sytuacji fakt, czy w spotkaniu tym uczestniczą wszyscy członkowie załogi czy też tylko wybrane osoby. Istotne jest tylko to, aby kryterium decydującym o prawie do uczestnictwa w takiej imprezie nie była sytuacja materialna pracowników. Ważne jest także, aby w spotkaniu takim uczestniczyli tylko i wyłącznie pracownicy danej firmy. Jeżeli bowiem w imprezie integracyjnej uczestniczą dodatkowo rodziny pracowników, brak będzie możliwości powiązania takich wydatków z osiąganymi przez firmę przychodami, a w konsekwencji nie będą one mogły być odniesione w koszty uzyskania przychodów (zob. postanowienie naczelnika Pomorskiego Urzędu Skarbowego z 15 maja 2006 r., nr DP/PD/423-021/06/AP).
Przy ocenie możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych kwot wydatkowanych na organizację firmowych pikników, pamiętać należy o wyłączeniu, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 38 ustawy o CIT. Zgodnie z brzmieniem tego przepisu nie stanowią kosztów wydatki na rzecz osób wchodzących w skład rad nadzorczych, komisji rewizyjnych lub organów stanowiących osób prawnych, z wyjątkiem wynagrodzeń wypłacanych z tytułu pełnionych funkcji (zob. postanowienie naczelnika Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z 16 kwietnia 2007 r., nr 1472/SOI/432-8/07/DW).
Podobne skutki podatkowe będzie miało także zorganizowanie imprezy, w której uczestniczyć będą kontrahenci firmy. Wydatki na organizację imprezy, w części dotyczącej klientów spółki, potraktowane będą jak wydatki reprezentacyjne, a te, zgodnie ze znowelizowanym brzmieniem art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT, nie są zaliczane do kosztów uzyskania przychodów.
CZYM JEST DZIAŁALNOŚĆ SOCJALNA
Działalność socjalną stanowią usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form krajowego wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, udzielanie pomocy materialnej, rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe.
CO NIE STANOWI KOSZTU PODATKOWEGO
Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.
Finansowanie wydatków
Aby wydatki na organizację imprezy dla pracowników mogły być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, muszą zostać sfinansowane ze środków obrotowych pracodawcy, a nie z funduszu socjalnego. Zgodnie z brzmieniem art. 2 pkt 1 w związku z art. 8 ust. 1 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych finansowane mogą być usługi bądź świadczenia z uwzględnieniem sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej pracownika. Dodatkowo należy stwierdzić, że jeżeli pracodawca sfinansuje środkami pochodzącymi z tego funduszu np. piknik, w którym uczestniczyć będą wszyscy pracownicy, to wydatkowane w ten sposób kwoty nie będą mogły być odniesione w koszty podatkowe - przesądza o tym brzmienie art. 16 ust. 1 pkt 45 ustawy o CIT. Będą natomiast kosztem uzyskania przychodu, w myśl art. 16 ust. 1 pkt 9 lit. b) ustawy o CIT, odpisy i zwiększenia, które w rozumieniu przepisów o zakładowym funduszu świadczeń socjal-nych obciążają koszty działalności pracodawcy (zob. postanowienie naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa-Bemowo z 17 maja 2007 r., nr US.1431.PP/423-792/07).
AGNIESZKA RYMS
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 15 ust. 1 oraz art. 16 ust. 1 pkt 9 lit. b), pkt 28, pkt 38, pkt 45 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.).
■ Art. 2 pkt 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (t.j. Dz.U. z 1996 r. nr 70, poz. 335 z późn. zm.).
■ Agnieszka Ryms
prawnik, Górski-Kowalski, Doradztwo Podatkowe i Prawne