Odszkodowanie wypłacone w ramach umowy o zakazie konkurencji stanowi dochód pracownika i jako takie opodatkowane jest podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

JAKI PROBLEM ROZSTRZYGNĄŁ URZĄD
Czy odszkodowanie wypłacone w związku z zakazem prowadzenia działalności konkurencyjnej określone w umowie o zakazie konkurencji zawartej pomiędzy podmiotami, które pozostawały w tym stosunku prawnym po ustaniu stosunku pracy, ma charakter wyłącznie cywilnoprawny i powinno zostać uwzględnione w zeznaniu PIT?
ODPOWIEDŹ URZĘDU
Zgodnie z art. 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.; dalej ustawa o PIT) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c ustawy o PIT oraz dochodów, od których na podstawie Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. W myśl art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. d) ustawy o PIT wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem odszkodowań przyznanych na podstawie zapisów o zakazie konkurencji.
W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o PIT przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
W myśl art. 12 ustawy o PIT za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczoną w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Należy zatem uznać, że odszkodowanie wypłacone z tytułu zawartej umowy o zakazie konkurencji jest świadczeniem wynikającym de facto z łączącego strony stosunku zatrudnienia i jako takie powinno zostać zakwalifikowane. Konsekwencją tego jest możliwość regulowania zagadnień wynikających ze wspomnianego odszkodowania przez przepisy odnoszące się bezpośrednio do stosunku pracy. Zasadne staje się więc zastosowanie art. 31 ustawy o PIT, który wskazuje, że osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na PIT, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakład pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.
W konsekwencji odszkodowanie wypłacone w ramach umowy o zakazie konkurencji stanowi dochód pracownika i jako takie opodatkowane jest PIT. Natomiast dotychczasowy pracodawca jako płatnik zobowiązany jest pobrać i odprowadzić od wypłaconego odszkodowania zaliczkę na podatek oraz wystawić informację imienną w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, a jeżeli obowiązek poboru zaliczek na podatek ustał w ciągu roku, w terminie do dnia 15 miesiąca następującego po miesiącu, w którym została pobrana ostatnia zaliczka.
Postanowienie naczelnika Urzędu Skarbowego Łódź-Widzew z 30 lipca 2007 r., nr IX-005/192/Z/K/07
EWA MATYSZEWSKA