Działający za granicą oddział polskiego przedsiębiorcy potrąci daninę u źródła, jeśli np. zamówi analizę prawną dotyczącą działalności swojej centrali. Taki obowiązek nie wystąpi, jeśli oddział zapłaci za usługę niematerialną związaną z jego własną działalnością gospodarczą.
Wyjaśnił to minister finansów w najnowszej interpretacji ogólnej. Przypomniał w niej, że w świetle ustawy o CIT (art. 3 ust. 3 pkt 5) oraz ustawy o PIT (art. 3 ust. 2b pkt 7) za dochody osiągnięte w Polsce uważa się należności regulowane przez polskie podmioty, niezależnie od miejsca zawarcia umowy i wykonania świadczenia.
Jeśli więc wypłata ma związek np. z umową zawartą w Czechach i dotyczy należności opodatkowanych daniną u źródła (dywidend, odsetek, wynagrodzenia za licencje i za usługi niematerialne, np. doradcze lub prawne), a trafia do nierezydenta, to polski podmiot powinien potrącić od wypłacanych pieniędzy podatek. Zasadniczo stawka wynosi 20 proc., ale może być mniejsza, jeśli tak wynika z zawartej z danym krajem umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, a odbiorca należności przedstawi swój certyfikat rezydencji.
W ustawach o PIT i CIT brak jest jednak przepisów, które regulowałyby, co z wypłatą należności przez zagraniczny zakład polskiej firmy. Chodzi np. o sytuację, gdy niemiecki oddział polskiej firmy zapłaci ze swojego budżetu za usługę doradczą wykonaną w Niemczech lub w innym kraju.
Zgodnie z międzynarodowym prawem podatkowym przyjmuje się, że zagraniczny zakład, który prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą, jest uważany, na podstawie fikcji prawnej, za odrębny podmiot od swojej centrali. Uczestniczy on w życiu ekonomicznym drugiego państwa i powinien podlegać jego przepisom – przypomniał minister. Przywołał tu wyrok z 18 października 2017 r. (sygn. akt II FSK 2537/15), w którym NSA wskazał, że relacje pomiędzy zakładem a przedsiębiorstwem macierzystym (centralą) powinny być traktowane dla celów podatkowych jako relacje między niezależnymi podmiotami.
Jeśli więc zagraniczny zakład płaci z własnego majątku za usługę (np. analizę prawną, doradczą) związaną z jego działalnością gospodarczą prowadzoną za granicą, to nie można uznać, że wypłata ma związek z Polską i powinna być opodatkowana w naszym kraju – wyjaśnił minister.
Co innego, gdy wydatek ten (nabycie świadczenia od nierezydenta) nie służy celom działalności gospodarczej zagranicznego zakładu, lecz np. centrali polskiego przedsiębiorcy. W takiej sytuacji zakład powinien potrącić podatek u źródła, ponieważ po stronie nierezydenta powstaje przychód w rozumieniu art. 3 ust. 3 pkt 5 ustawy o CIT albo art. 3 ust. 2b pkt 7 ustawy o PIT.
Interpretacja ogólna ministra finansów z 15 kwietnia 2020 r., sygn. SP4.8223.1.2020
