Zapewnienie pracownikom budowlanym wyżywienia poprzez dostawę gotowych posiłków jest dla pracodawcy kosztem uzyskania przychodów – potwierdził dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 7 lutego 2020 r. (sygn. akt 0111-KDIB1-1.4010. 503.2019.4.NL).
Najważniejsza w ocenie, czy dany wydatek jest kosztem uzyskania przychodów, jest odpowiedź na pytanie, czy został on poniesiony w celu uzyskania przychodu lub zabezpieczenia i zachowania źródła przychodów. Nie inaczej jest z wydatkami przedsiębiorcy na posiłki.

Dla pracowników…

Jeśli idzie o wyżywienie dla pracowników, to organy podatkowe co do zasady stwierdzają, że jeżeli takie wydatki są warunkiem koniecznym prowadzenia działalności, to znaczy, że wprost przyczyniają się one do osiągania przychodów. Tym samym mogą być kosztem uzyskania przychodów – potwierdził dyrektor KIS we wspomnianej interpretacji z 7 lutego 2020 r.
Podobnie ocenił sytuację, w której posiłki – częściowo finansowane przez pracodawcę – miały na celu poprawę atmosfery w pracy, a konsekwencji, zwiększenie jej wydajności (interpretacja dyrektora KIS z 21 sierpnia 2019 r., sygn. akt 0111-KDIB1-2.4010.262.2019.1.AW).

…i osób współpracujących

Niejednoznaczne jest natomiast stanowisko skarbówki wobec wydatków na posiłki dla zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych. W interpretacji z 3 stycznia 2020 r. (sygn. akt 0111-KDIB1-2. 4010.462.2019.1.SK) dyrektor KIS odmówił prawa do odliczenia od przychodu wydatków na usługę cateringową na rzecz osób współpracujących ze spółką na podstawie umowy cywilnoprawnej. W ocenie organu takie wydatki nie mają związku przyczynowego z osiąganiem przychodu lub zachowaniem jego źródła.
Niemal identycznie odniósł się do pytania spółki o wydatki na artykuły spożywcze (głównie owoce) nabywane przez nią i zostawiane w pomieszczeniach socjalnych. Zdaniem organu, można zaliczać do podatkowych kosztów jedynie wydatki, które są wprost ponoszone na rzecz pracowników (interpretacja z 3 stycznia 2020 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.464.2019.1.MZA).

Imprezy integracyjne

Co ciekawe, zielone światło otrzymują firmy chcące zaliczyć do kosztów wydatki na imprezy integracyjne (w tym usługi gastronomiczne), w tym również z udziałem współpracowników (a nie tylko pracowników). Organy podatkowe potwierdzają, że jeżeli takie imprezy poprawiają komunikację w zespole i ułatwiają codzienną współpracę, to w efekcie poprawiają wyniki finansowe firmy, a współpracownicy, jeśli nie stanowią jej klientów, należą do jej zespołu. Przykładem takiej wykładni są interpretacje: dyrektora KIS z 2 września 2019 r. (sygn. 0111-KDIB2-3.4010.175.2019.3.AD) oraz dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy 16 stycznia 2017 r. (sygn. 0461-ITPB3.4510.653.2016.1.AW).

Dla kontrahentów

Jeśli idzie o posiłki zapewniane kontrahentom, to poza ogólną oceną związku takiego wydatku z przychodem skarbówka kładzie też nacisk na ustalenie, czy wydatek nie został poniesiony w celach reprezentacyjnych. To wykluczałoby go z kosztów uzyskania przychodu.
Co ważne, art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT (analogicznie art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o PIT) zalicza do kosztów reprezentacji „w szczególności” wydatki poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych. Jednak, jak podkreślił NSA w wyroku z 1 sierpnia 2019 r. (sygn. II FSK 3524/16), wyliczenie wydatków na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów jako przykładowych kosztów reprezentacyjnych nie oznacza, że wydatki te zawsze muszą zostać wyłączone z kosztów uzyskania przychodów.
Przez lata w orzecznictwie sądów administracyjnych i praktyce organów skarbowych wypracowana została dość spójna definicja wydatków na reprezentację. Definicja ta jest spełniona, jeżeli jedynym lub głównym celem jest tworzenie lub poprawa wizerunku firmy na zewnątrz i wykreowanie pozytywnych relacji z kontrahentami (przykładem wyroki WSA w Gliwicach z 9 stycznia 2020 r., sygn. akt I SA/Gl 1205/19 oraz WSA w Rzeszowie z 23 października 2018 r., sygn. I SA/Rz 741/18, oba wyroki nieprawomocne).
Natomiast do podatkowych kosztów można wliczyć wydatki na posiłki spożywane przez partnera biznesowego, gdy spotkanie z nim służy ściśle zawieraniu kontaktów handlowych i omawianiu warunków współpracy. Potwierdził do dyrektor KIS w interpretacji z 4 marca 2019 r. (sygn. 0111-KDIB2-3.4010.46.2019.1.AD).
W innej interpretacji – z 21 maja 2019 r. (sygn. IPPB5/4510-666/15-4/S/JC) – dyrektor KIS przychylił się do opinii, że oferowanie darmowego poczęstunku klientom w kasynie może być zaliczone do kosztów, ponieważ taka zachęta przyczynia się do zwiększenia przychodów spółki prowadzącej kasyno. Należy jednak podkreślić, że fiskus zgodził się z takim stanowiskiem spółki dopiero po sporze zakończonym wspomnianym wyrokiem NSA z 1 sierpnia 2019 r. (sygn. akt II FSK 3524/16).
Organy podatkowe przyznają, że wskutek zmieniających się warunków prowadzenia działalności gospodarczej oraz ewoluowania dobrych praktyk i obyczajów zmienia się także postrzeganie reprezentacyjności. Wydatki, które kiedyś zostałaby uznane za reprezentacyjne, tracą dzisiaj ten przymiot. Dlatego każdy przypadek należy rozważać osobno.

U samego przedsiębiorcy

Osoba prowadząca działalność gospodarczą zasadniczo nie może odliczyć od przychodu wydatków na swoje posiłki. Ustawa o PIT pozwala jednak na ujęcie w kosztach wartości diet z tytułu podróży służbowych w części nieprzekraczającej wysokość diet przysługujących pracownikom. Ich wysokość określa rozporządzenie ministra pracy i polityki społecznej w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz.U. z 2013 r. poz. 167).
Dzięki temu wydatki na żywność w trakcie podróży służbowej mogą być do pewnej zryczałtowanej kwoty zaliczone do kosztów uzyskania przychodu (dieta w podróży krajowej wynosi 30 zł).