Obowiązek podatkowy na Litwie jest ściśle związany z rezydencją podatkową. Zarówno litewscy rezydenci, jak i nierezydenci podatkowi podlegają obowiązkowi podatkowemu ze wszystkich dochodów mających źródło na Litwie. Rozliczając litewskie dochody, trzeba pamiętać o postanowieniach umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, jakie zawarła Litwa z innymi państwami. Polsko-litewska umowa stanowi, że przy unikaniu podwójnego opodatkowania dochodu uzyskanego na Litwie należy uwzględnić metodę wyłączenia z progresją.



- Oznacza to, że Polak, który ma status polskiego rezydenta podatkowego i osiąga dochody na Litwie, powinien je uwzględnić przy obliczaniu efektywnej stawki podatkowej stosowanej do dochodów osiągniętych ze źródeł polskich - przypomina Joanna Narkiewicz-Tarłowska, starszy menedżer, doradca podatkowy w PricewaterhouseCoopers.

Rodzaj zarobków

Eksperci PricewaterhouseCoopers podkreślają, że osoby fizyczne zobowiązane są przede wszystkim do zapłacenia podatku dochodowego. Opodatkowaniu podlegają dochody uzyskane za pracę na Litwie, ale również dywidendy, odsetki, honoraria autorskie, dochody uzyskane z tytułu sprzedaży czy wynajmu nieruchomości położonych na terenie Litwy, jak również dochody uzyskiwane z działalności wykonywanej osobiście.
- Dochody podlegające opodatkowaniu na Litwie zostały podzielone na dwie kategorie: klasa A i klasa B - stwierdza nasza rozmówczyni.
Do klasy A zaliczane są wszelkie dochody, od których zaliczka na podatek zostanie pobrana przez płatnika, np. dochód z tytułu wykonywania pracy (włączając w to wszelkie inne świadczenia oferowane przez pracodawcę na rzecz pracowników), dochody ze sprzedaży nieruchomości, odsetki i dywidendy. Natomiast osoba uzyskująca dochody klasyfikowane jako klasa B jest zobowiązana do samodzielnego ich zadeklarowania, odpowiedniego obliczenia zobowiązania podatkowego i odprowadzenia na konto władz skarbowych.
Rok podatkowy na Litwie trwa od 1 stycznia do 31 grudnia. Zarówno litewscy rezydenci podatkowi, jak i nierezydenci uzyskujący dochody podlegające opodatkowaniu na Litwie są zobowiązani do złożenia rocznego zeznania podatkowego do 1 maja roku następującego po danym roku podatkowym. Roczny podatek stanowi, podobnie jak w Polsce, różnica pomiędzy wpłaconymi w ciągu roku podatkowego zaliczkami na poczet podatku a faktyczną kwotą rocznego zobowiązania podatkowego. Osoby, które uzyskały jedynie dochody należące do klasy A, czyli od których płatnik pobrał odpowiedni podatek oraz które nie korzystają z żadnych ulg czy odliczeń, mogą nie składać rocznego zeznania podatkowego.

Wysokość podatku

Na Litwie istnieją dwie liniowe stawki podatkowe, tj. 15 proc. i 27 proc. (przy czym od 1 stycznia 2008 r. wyższa stawka podatkowa jest zastąpiona nową - 24-proc.). Litewskie prawo podatkowe przewiduje, które kategorie przychodów podlegają niższej stawce podatkowej. Są to m.in. dywidendy, odsetki, dochód ze sprzedaży aktywów, dochody uzyskane z tytułu działalności wykonywanej osobiście, kwoty dodatkowego ubezpieczenia zdrowotnego zapewnionego pracownikom przez ich pracodawcę.
- Wszystkie pozostałe dochody, włączając w to dochody z tytułu pracy wykonywanej na terytorium Litwy, podlegają w 2007 roku opodatkowaniu 27-proc. stawką podatkową (od 2008 roku - 24-proc. stawką podatkową) - dodaje Joanna Narkiewicz-Tarłowska.

Preferencje dla wybranych

Prawo podatkowe na Litwie przewiduje także kwotę wolną od podatku oraz dość znaczną liczbę odliczeń, z jakich mogą skorzystać litewscy rezydenci podatkowi. Są też kategorie przychodów, które w ogóle nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na Litwie. Litewskie władze podatkowe rezygnują z opodatkowania przychodów, takich jak darowizny otrzymane od najbliższej rodziny, ale także od osób niespokrewnionych do z góry ustalonej kwoty (ok. 8,5 tys. zł). Na Litwie nie stanowi podstawy opodatkowania wartość nagród otrzymywanych z tytułu umowy o pracę lub tytułu o podobnym charakterze przy rocznym limicie ustalonym na poziomie ok. 323 zł.
Kwoty przeznaczane przez pracodawcę na pokrycie składek na ubezpieczenie emerytalne lub ubezpieczenie na życie dla swoich pracowników nie stanowią, w przeciwieństwie do podobnych składek płaconych w Polsce, dodatkowego przychodu pracowników ze stosunku pracy.
- Zwolnione składki nie muszą być odprowadzane tylko do litewskich funduszy, ale również składki płacone do funduszy prowadzonych na terenie Unii Europejskiej korzystają ze zwolnienia - przypomina nasza ekspert.
Przy rozliczeniu podatkowym uwzględnia się również ulgi podatkowe. Każdy podatnik ma prawo do pomniejszenia miesięcznego dochodu o kwotę ok. 350 zł. Dodatkowo litewskie prawo podatkowe przewiduje ulgi zarówno dla rodzin wielodzietnych i rodziców samotnie wychowujących dzieci, jak i dla wszystkich pozostałych rodziców.

Odliczenia podatkowe

Zgodnie z generalną zasadę obowiązującą na Litwie małżonkowie składają oddzielne zeznania podatkowe, jednak w przypadku gdy jedno z małżonków pracuje tylko jeden miesiąc w ciągu roku podatkowego i nie ma możliwości pomniejszenia swojego dochodu o ulgi podatkowe w pozostałych miesiącach, ulgi te mogą zostać odliczone od dochodu drugiego małżonka.
Litewskie prawo podatkowe określa też kategorie wydatków poniesionych przez rezydentów podatkowych, które mogą zostać odliczone od dochodu podlegającego opodatkowaniu. Podstawę opodatkowania na Litwie można pomniejszyć o wydatki m.in. na odsetki od kredytu na zakup mieszkania lub budowę domu, czesne zapłacone na poczet określonych rodzajów studiów, wydatki na zakup komputera dla celów osobistych wraz z oprogramowaniem (taki wydatek może jednak zostać odliczony nie częściej niż raz na trzy lata).
- Dodatkowo podstawę opodatkowania można również pomniejszyć o kwotę składek zapłaconą przez daną osobę na ubezpieczenie na życie lub też dodatkowe ubezpieczenie emerytalne. Przy czym dany fundusz emerytalny może również funkcjonować nie tylko na Litwie, ale także w każdym innym unijnym kraju - zwraca uwagę Joanna Narkiewicz-Tarłowska.

Ulga na dziecko

Na Litwie przy obliczaniu podatku dochodowego miesięczna kwota wolna od podatku dochodowego wynosi litów litewskich (LTL) 320 (około 325 zł). Łukasz Bączyk, konsultant w PricewaterhouseCoopers, zaznacza, że na Litwie w przypadku osób, które posiadają troje dzieci poniżej 18 roku życia, miesięczna kwota wolna od litewskiego podatku dochodowego wynosi 475 litów litewskich (ok. 483 zł).
Z informacji Łukasza Bączyka wynika, że jeszcze większą ulgę litewski ustawodawca wprowadził dla podatnika posiadającego czwórkę i więcej dzieci - będzie mógł on podwyższyć powyższą kwotę wolną o dodatkowe 50 LTL (ok. 51 zł) na czwarte i każde następne dziecko. W związku z tym miesięczna kwota wolna od podatku dochodowego dla podatnika posiadającego czwórkę dzieci wyniesie 525 LTL (ok. 534 zł), natomiast osoba posiadająca piątkę dzieci za każdy przepracowany miesiąc nie odprowadzi podatku od kwoty 575 LTL (ok. 585 zł).

Rezydent podatkowy na Litwie

Rezydentem staje się osoba, która spełni jeden z poniższych warunków:
• ma na terenie Litwy stałe miejsce zamieszkania podczas trwania roku podatkowego,
• powiązania osobiste lub ekonomiczne z Litwą będą, podczas roku podatkowego, silniejsze niż podobne powiązania z innym krajem,
• przebywa na terytorium Litwy przez okres co najmniej 183 dni w ciągu roku podatkowego,
• przebywa na terenie Litwy przez okres 280 dni podczas kolejnych lat podatkowych, przy czym w okresie jednego roku podatkowego dana osoba przebywa na Litwie przez co najmniej 90 dni.
Podstawa prawna
• Umowa sporządzona w Warszawie 20 stycznia 1994 r. między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a rządem Republiki Litewskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku (Dz.U. z 1995 r. nr 51, poz. 277).