Gminne liceum ogólnokształcące, które kupuje usługi od szwajcarskiej fundacji prowadzącej program międzynarodowej matury, nie musi doliczać do nich VAT – orzekł WSA w Rzeszowie.
Spór dotyczył gminy, która rozlicza VAT wraz ze swoimi jednostkami, m.in. liceum ogólnokształcącym. Szkoła działa jako samorządowa jednostka budżetowa, prowadzi dwujęzyczny oddział, w ramach którego oferuje uczniom międzynarodową maturę. Jest ona częścią programu edukacyjnego, który prowadzi specjalnie do tego powołana szwajcarska fundacja non-profit, z siedzibą w Genewie. Międzynarodową maturę honorują prestiżowe uniwersytety na całym świecie, co znacznie ułatwia absolwentom liceum podjęcie studiów na zagranicznych uniwersytetach.
W związku z przystąpieniem do programu międzynarodowej matury polskie liceum musi uiszczać na rzecz fundacji różnego rodzaju opłaty, m.in. za wydanie akredytacji, opłatę roczną za dostęp do platformy dla nauczycieli i opłatę egzaminacyjną za sprawdzenie pisemnych prac maturalnych.
Gmina uważała, że usługi świadczone przez fundację w związku z programem matury międzynarodowej są importem usług, zwolnionym z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 oraz pkt 28 ustawy o tym podatku. Wskazała, że co prawda miejscem świadczenia usług jest Polska, ale fundacja nie posiada tu siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności, a wnoszone na jej rzecz opłaty są finansowane ze środków publicznych.
Gmina podkreślała też, że szwajcarska fundacja jest organizacją edukacyjną, która działa w interesie publicznym i świadczy usługi w zakresie kształcenia i wychowania, kształcenia zawodowego oraz usług ściśle z nimi związanych.
Dyrektor KIS zgodził się z gminą, że w tym wypadku mamy do czynienia z importem usług (gmina działa tu jako podatnik – usługobiorca). Nie zgodził się jednak, że nabywane od fundacji usługi są zwolnione z VAT. Wskazał, że art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy o VAT zwalnia z podatku usługi świadczone przez jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu prawa oświatowego (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1148), w zakresie kształcenia i wychowania, a także uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk i instytuty badawcze, w zakresie kształcenia.
Dyrektor KIS stwierdził, że co prawda szwajcarska fundacja świadczy takie usługi, ale nie jest jednostką objętą systemem oświaty w rozumieniu prawa oświatowego. W związku z tym import jej usługi nie jest zwolniony z VAT w Polsce.
Nie zgodził się z tym WSA w Rzeszowie. Wyjaśnił, że co prawda polskie przepisy faktycznie zwalniają z VAT jedynie usługi świadczone przez jednostki objęte systemem oświaty, ale – w ocenie sądu – Polska błędnie implementowała art. 132 ust. 1 lit. i) dyrektywy VAT. Polska ustawa zawęża bowiem to zwolnienie, nie obejmuje usług świadczonych przez podmioty, których „cele uznane są przez dane państwo członkowskie za podobne do celów realizowanych przez podmioty prawa publicznego”.
Natomiast unijna dyrektywa zwalnia z VAT również usługi edukacyjne świadczone przez podmioty prywatne, o ile realizują one cele podobne do podmiotów publicznych – przypomniał rzeszowski sąd.
Uznał więc, że w sytuacji, gdy krajowe przepisy są niezgodne z unijnymi, należy bezpośrednio zastosować przepisy unijnej dyrektywy. W ich świetle, szwajcarska fundacja realizuje cele podobne do tych, które wykonują jednostki objęte polskim systemem oświaty. W konsekwencji import usług związanych z międzynarodową maturą od fundacji szwajcarskiej i związane z tym opłaty ponoszone przez gminę (liceum) są w Polsce zwolnione z VAT.
Wyrok jest nieprawomocny.
Unijna dyrektywa zwalnia z VAT usługi edukacyjne świadczone także przez podmioty prywatne

orzecznictwo

Wyrok WSA w Rzeszowie z 6 lutego 2020 r., sygn. akt I SA/Rz 925/19. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia