Właściciel biura rachunkowego, który kupi sobie okulary lub soczewki kontaktowe, nie zaliczy wydatku do kosztów uzyskania przychodu, bo fiskus uzna, że był to wydatek osobisty.
TEMAT: Okulary księgowego
PROBLEM: Kiedy zakup jest kosztem
Dla pracownika
Wątpliwości nie ma, gdy właściciel biura rachunkowego finansuje lub refunduje zakupy okularów lub soczewek pracownikowi. Taki wydatek może być zaliczony przez pracodawcę do kosztów uzyskania przychodu, jeżeli zakup jest uzasadniony wymogami bezpieczeństwa i higieny pracy.
ZOBACZ TEŻ: Podatkowa księga przychodów i rozchodów 2020
Dla biur rachunkowych istotne jest tu przede wszystkim rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz.U. z 1998 r. nr 148, poz. 973). Nakazuje ono pracodawcom zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok (albo soczewki kontaktowe), zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę używania okularów podczas pracy przy obsłudze monitora.
Jest to związane z wypełnieniem obowiązków, o których mowa w art. 2376–11 kodeksu pracy.
Dla zleceniobiorcy
Wątpliwości nie ma również, gdy właściciel biura rachunkowego sfinansuje lub refunduje zakup okularów bądź szkieł korekcyjnych swojemu zleceniobiorcy.
Artykuł 304 kodeksu pracy mówi, że pracodawca ma obowiązek zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy:
- osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, a także
- osobom prowadzącym w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę na własny rachunek działalność gospodarczą.
W praktyce właściciel biura rachunkowego może umówić się ze zleceniobiorcą, że wypłaci mu wynagrodzenie powiększone o wydatek poniesiony na okulary bądź szkła korekcyjne. Ustalanie wysokości wynagrodzenia należy do stron (w ramach swobody zawierania umów).
Dla właściciela biura
Właściciel biura rachunkowego nie zaliczy natomiast do podatkowych kosztów wydatku na okulary bądź soczewki dla siebie. Fiskusa nie przekona argument, że bez takiego zakupu nie da się wypełniać ksiąg, deklaracji i innych dokumentów i że bez okularów księgowy może zwyczajnie stracić źródło utrzymania.
Negatywne stanowisko fiskus prezentuje w tej kwestii już od lat. Podzielają je również sądy administracyjne. Przykładem wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 października 2018 r. (sygn. akt II FSK 3070/16). Sąd zgodził się z organem podatkowym, że zakup przez właściciela biura rachunkowego dwóch par okularów miał charakter osobisty, związany z ochroną zdrowia, a nie z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Tego samego zdania był WSA w Warszawie w wyroku z 19 kwietnia 2017 r. (sygn. akt III SA/Wa 2075/16, prawomocny).
Podobne argumenty padają w sprawach dotyczących innych zawodów, a uzasadnienie fiskusa można odnieść także do właściciela biura rachunkowego. PBywa, że fiskus zgadza się na zaliczenie wydatku na własne okulary lub soczewki kontaktowe do kosztów podatkowych, ale są to sytuacje specyficzne i muszą być umotywowane konkretnymi przepisami bhp.
Przykładowo w interpretacji z 8 marca 2016 r. (sygn. IBPB-1-1/4511-796/15/WRz) dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach zgodził się na odliczenie od przychodu kosztu zakupu soczewek kontaktowych przez kobietę, która była kierownikiem budowy i prowadziła w tym zakresie samodzielną działalność gospodarczą. Z uwagi na rodzaj wykonywanych usług często musiała wchodzić na rusztowania i pracować na wysokości ponad 3 metrów. We wniosku o interpretację przywołała rozporządzenie z 30 maja 1996 r. (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2067), z którego wynika m.in., że pracownik bądź współpracownik z wadą wzroku, która wymaga stałego noszenia szkieł korekcyjnych, nie powinien być zatrudniany do pracy na wysokości powyżej 3 metrów.
Dyrektor katowickiej IS potwierdził, że skoro spełnione zostaną wymogi bhp, a soczewki kontaktowe będą używane wyłącznie w celach zawodowych, to wydatek na nie może być kosztem uzyskania przychodu.
Wydatek osobisty nie jest kosztem
Taki pogląd organy podatkowe reprezentują w sprawie nie tylko w sprawie właścicieli biur rachunkowych, ale i wielu przedstawicieli innych zawodów. Przykładem interpretacje indywidualne:
• dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 7 listopada 2019 r. (sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.423.2019.1.ISL) w sprawie dentystki prowadzącej prywatny gabinet,
• dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 4 lipca 2012 r. (sygn. IBPBI/1/415-483/12/ESZ) w sprawie rzecznika patentowego,
• dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 10 lutego 2009 r. (sygn. ITPB1/415-790/08/AK) w sprawie lekarza,
• dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu – z 10 marca 2016 r. (sygn. ILPB1/4511-1-1645/15-2/AK) w sprawie komandytariusza spółki komandytowej.
