Do 27 grudnia br. podatnicy mają czas na dostosowanie do nowej, trzeciej struktury JPK_FA – poinformowało Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na pytania DGP. W komunikacie na stronie resortu wciąż mowa jest o 2 grudnia.

Nowa, trzecia wersja JPK_FA pojawiła się 1 listopada br. Marcin Madej, doradca podatkowy z Nip-inspektor.pl, zwraca uwagę na to, że zmiana została wprowadzona po cichu, MF poinformowało o niej wpisem na stronie internetowej pod koniec października.

– Nie było ogłoszeń, konferencji, prezentacji. Wielu podatników wręcz reaguje zdziwieniem, gdy pytam, czy już przyglądali się nowym wymaganiom – mówi Madej.

W komunikacie MF powiadomiło, że organy podatkowe mogą wymagać struktury JPK_FA(3) już od 2 grudnia br. Spowodowało to pewne zamieszanie wśród ekspertów zajmujących się obsługą JPK.

W odpowiedzi na pytania DGP resort uspokaja i prostuje wcześniejsze informacje. Wskazuje, że podatnicy muszą zgromadzić dane do nowych struktur JPK_FA(3) do 1 grudnia 2019 r., ale „w praktyce z żądaniem organy KAS wystąpią nie wcześniej niż po złożeniu rozliczenia przez danego podatnika za listopad, czyli co do zasady po 27 grudnia br.”.

– Cieszę się, że ministerstwo zmienia zdanie co do terminu, ale proszę zauważyć, że oficjalnie data na stronie MF nie uległa zmianie – komentuje dr Agnieszka Baklarz, biegły rewident, członek zarządu w A. Bombik Kancelaria Biegłego Rewidenta.

Przypomnijmy, że podatnicy nie przesyłają JPK_FA co miesiąc, robią to, gdy zażąda tego organ podatkowy.

Co się zmienia

Ministerstwo wyjaśnia, że struktura JPK_FA(3) została opublikowana w związku z nowymi przepisami dotyczącymi faktur VAT w zakresie mechanizmu podzielonej płatności. Od 1 listopada zlikwidowane zostało odwrotne obciążenie na niektóre towary wrażliwe, w zamian wszedł obowiązkowy split payment. W związku z tym sprzedawcy nie mogą oznaczać faktur słowami „odwrotne obciążenie” tylko: „mechanizm podzielonej płatności”.

Dodatkowo w nowej wersji struktury wprowadzono zmiany w raportowaniu faktur w walutach obcych i faktur zaliczkowych. Tego domagali się podatnicy – tłumaczy MF.

Agnieszka Baklarz wskazuje, że zgodnie z nową strukturą JPK_FA(3) w pliku mają pojawić się m.in.: NrFaZaliczkowej, węzeł „Zamowienie” i węzeł „ZamowienieCtrl”. Co się pod tym kryje? Ekspertka wyjaśnia, że w „NrFaZaliczkowej” trzeba podać wszystkie numery faktur zaliczkowych wystawianych wcześniej. Z kolei węzeł „Zamowienie” dotyczący faktur zaliczkowych i składa się z ustrukturalizowanej informacji o numerze faktury, wartości zamówienia, poszczególnych pozycji zamówienia (nazwy towaru lub usługi, jednostki miary, ilości, ceny jednostkowej, wartości netto, stawki i kwoty podatku VAT).

Kolejny węzeł „ZamowienieCtrl” ma zawierać sumy kontrolne dla umów.

– Wszystkie trzy zmiany wymagają modyfikacji oprogramowania dotyczącego JPK, bo dotychczas były to dane wpisywane ręcznie – dodaje Agnieszka Baklarz.

Ale to zadanie głównie dla programistów.

To nie to samo

Ekspertka zwraca jednak uwagę na niespójność nowych wymogów dotyczących JPK_FA(3) z nowymi strukturami JPK_VAT, które mają zacząć obowiązywać od 1 kwietnia 2020 r. w związku z włączeniem do nich danych z deklaracji VAT. Podaje przykład: w JPK_FA(3) faktury objęte split paymentem należy oznaczać jako „mechanizm podzielonej płatności”, a w JPK_VAT – „MPP”.

– Uważam, że sposoby kodowania tej samej informacji nie powinny odbiegać od siebie – komentuje nasza rozmówczyni.

Oprócz tego w JPK_VAT podatnik będzie musiał stosować dodatkowe znaczniki dotyczące faktur opłacanych w obowiązkowej podzielonej płatności, a także niektórych towarów wrażliwych, m.in. leków, paliwa, papierosów. Zakłada tak rozporządzenie ministra finansów z 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2019 r. poz. 1988). MF opublikowało już na Portalu Podatkowym nowy wzór schemy JPK_VAT.

Eksperci zastanawiają się, czy dodatkowe znaczniki zostaną też wprowadzone w JPK_FA.

W odpowiedzi na pytanie DGP resort wyjaśnił, że nie planuje kolejnych zmian. Zwraca uwagę, że struktura JPK_FA jest elektroniczną postacią faktury VAT, której zawartość wynika z art. 106e ustawy o VAT. A przepisy dotyczące zawartości faktur wynikają z dyrektywy VAT. Nie wymaga ona podawania na fakturach grup towarów i usług, zatem nie będą one wymagane również w strukturze JPK_FA(3) – tłumaczy MF.

Agnieszka Baklarz ma inne zdanie na ten temat. Ustawodawca – jak mówi – może w dowolnym momencie uszczegółowić strukturę JPK.

– Byłoby to logiczne ze względu na uszczegółowienie informacji występującej w JPK_FA w stosunku do informacji w JPK_VAT. Ostatecznie w JPK_VAT już jest przypisana grupa towarów i usług do faktury (pomimo braku takiego wymogu w dyrektywie) – zauważa ekspertka.

Fiskus może zażądać dwóch JPK_FA

Marcin Madej zwraca uwagę na jeszcze jedną istotną rzecz, która – jak mówi – nigdzie nie została wprost wypowiedziana. Po raz pierwszy w trakcie kontroli urzędnik będzie mógł zażądać dwóch wersji JPK_FA, zależnie od okresu, którego dotyczą faktury. Struktura JPK_FA(2) dotyczy bowiem faktur wystawionych do 31 października 2019 r., a JPK_FA(3) dotyczy faktur wystawionych od 1 listopada 2019 r.

– To logiczne, bo ministerstwo nie może wymagać danych w nowej strukturze, czyli podawania dodatkowych parametrów dla faktur z przeszłości. Dziwi mnie tylko, że MF oficjalnie o tym nie informuje. Czyżby chciało zastawić pułapkę na podatników? – zastanawia się ekspert.

Odpowiedzi MF na pytania DGP

W jakim terminie podatnicy muszą zgromadzić dane do nowych struktur? Czy jest to 1 grudnia 2019 r.?

Tak, będzie to 1 grudnia 2019 r., ale w praktyce z żądaniem organy KAS wystąpią nie wcześniej niż po złożeniu rozliczenia przez danego podatnika za listopad, czyli co do zasady po 27 grudnia br.

Zasadniczo JPK_FA powinien być zgodny z JPK_VAT. Jednak w nowej strukturze JPK_VAT będą dostarczane bardziej szczegółowe informacje niż obecnie zawarte w nowej strukturze JPK_FA(3). Czy w związku z tym MF planuje kolejną zmianę struktury JPK_FA rozszerzającą informacje chociażby o grupy towarów i usług?

Struktura JPK_FA jest elektroniczną postacią faktury VAT, której zawartość wynika z art. 106e ustawy o VAT. Krajowe przepisy dotyczące zawartości faktur wynikają z dyrektywy 2006/112/WE. Przepisy te nie określają grup towarów i usług jako elementu wymaganego w fakturach VAT, dlatego nie będą one wymagane w strukturze JPK_FA. Ze względu na powyższe nie są planowane w tym zakresie kolejne zmiany struktury.

Czy sposoby oznakowania typu faktur w obu JPK będą ze sobą spójne?

W JPK_VAT obecnie nie stosuje się specjalnych oznaczeń do rodzajów dokumentów. Sytuacja zmieni się po wprowadzeniu nowego JPK_VAT. Jako dokumenty sprzedaży oznaczeniu według typów podlegać będą głównie dokumenty wewnętrzne niebędące fakturami. Jedyny rodzaj faktury, jaka podlegać będzie wyróżnieniu w JPK_VAT, to faktura, o której mowa w art. 109 ust. 3d ustawy, dokumentująca sprzedaż ujętą wcześniej w raporcie fiskalnym. Zgodnie z regulacjami dotyczącymi zasad wystawienia takiej faktury, na samym dokumencie nie stosuje się oznaczeń wyróżniających, ale taka faktura będzie wyróżniana jedynie w ewidencji oznaczeniem FP, w celu uniknięcia zdublowania obrotu i podatku należnego, wcześniej zaewidencjonowanych na podstawie raportu fiskalnego.

Zakres informacyjny struktury JPK_FA jest odzwierciedleniem elementów faktury określonych w art. 106e ustawy o VAT, w szczególności informacji o typie faktury. Struktury faktury i ewidencji VAT w tym zakresie są ze sobą spójne, jednakże zadaniem podatnika jest zapewnienie zgodności treści faktur z zapisami i znacznikami w ewidencji VAT.