Odbiorca towaru lub usługi, który w ramach mechanizmu podzielonej płatności (split payment) wpłaca na rachunek VAT dostawcy tylko wartość naliczonego VAT bez uregulowania całej wartości brutto faktury (kwoty netto + VAT) nie pozbawia dostawcy prawa do tzw. ulgi za złe długi. Gdy wierzytelność stanie się z czasem prawdopodobnie nieściągalna, dostawca-wierzyciel może a odbiorca-dłużnik musi dokonać korekty kwoty podatku VAT, która nie została uregulowana.

Ulga za złe długi to w języku ustawy o VAT możliwość odrębnego (skorygowanego) rozliczenia podatku w odniesieniu do wierzytelności nieściągalnych. Zgodnie z art. 89a ust. 1 ustawy o VAT podatnik może skorygować podstawę opodatkowania oraz podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. Korekta dotyczy również części kwoty wierzytelności, której nieściągalność została uprawdopodobniona. Zatem prawo dostawcy do skorzystania z tzw. ulgi za złe (nieściągalne) długi powstaje zarówno w sytuacji, gdy odbiorca nie zapłacił w ogóle, jak i w sytuacji gdy zapłacił tylko część należności z faktury.

Aby skorzystać z ulgi za złe długi należy wykazać ich uprawdopodobnioną nieściągalność. Nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną, w przypadku gdy wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.

Po zaistnieniu nieściągalności wierzytelności i spełnieniu kilku wymogów (m.in. obie strony transakcji / zobowiązania - tj. wierzyciel i dłużnik - muszą być czynnymi VAT-owcami, dłużnik nie może być w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego oraz od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły jeszcze 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona) powstaje możliwość odrębnego (skorygowanego) rozliczenia podatku w odniesieniu do wierzytelności nieściągalnych.

Dług (wierzytelność), który stał się wedle powyższych zasad nieściągalny jest podstawą do obowiązkowej korekty kwoty podatku VAT, który nie został przez odbiorcę-dłużnika zapłacony.

Ważne: Mechanizm split payment (podzielonej płatności) nie jest tu żadną przeszkodą i w żadnym przypadku nie zakłóca działania tzw. ulgi za złe długi uregulowanej w ustawie o VAT. W chwili, gdy wierzytelność z faktury/umowy - w całości lub w części - staje się nieściągalna wg powyższych zasad, wówczas dostawca-wierzyciel zyskuje na mocy przepisów ustawy o VAT prawo do skorzystania z ulgi za złe długi i ma tym samym prawo do złożenia korekty kwoty podatku VAT (jednocześnie po stronie dłużnika powstaje obowiązek złożenia korekty uwzględniającej niezapłaconą należność).

Dłużnik, który wpłaca w terminie całą kwotę VAT-u w ramach podzielonej płatności, ale nie reguluje w terminie całej kwoty brutto należnej dostawcy towaru lub usługi (czyli kwoty netto za towary/usługi oraz naliczonego VAT-u) - musi liczyć się z tym, że niezapłacona część z faktury / umowy będzie z czasem wymagała złożenia przez niego korekty VAT (po upływie 90 dni od upływu terminu płatności).

Więcej o zmianach w VAT od 1 listopada przeczytasz w „Split payment od 1 listopada 2019” >>>