Właściciel kamienicy wielorodzinnej i inwestor w trakcie budowy domu nie mogą skorzystać z preferencji mającej zachęcić Polaków do inwestowania w rozwiązania mające na celu dbanie o jak najmniejsze zużycie energii cieplnej w budynkach mieszkalnych.
Tak wynika z opublikowanych w zeszłym tygodniu objaśnień podatkowych (z 9 września br.) dotyczących m.in. obowiązującej od 1 stycznia br. ulgi termomodernizacyjnej w PIT oraz zryczałtowanym podatku dochodowym. Resort wskazał w nich ogólne zasady dotyczące tej nowej ulgi i podał przykłady ilustrujące zasady obowiązujące w tej preferencji. Wyjaśnił też, co w sytuacji gdy podatnik skorzystał z ulgi mieszkaniowej oraz gdy otrzymał pożyczkę z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej lub wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej.

Kto nie skorzysta

Resort wskazał nie tylko, kto może skorzystać z ulgi (to wynika wprost z art. 26h oraz art. 21 ust. 1 pkt 129a ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych; t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1387 ze zm.; dalej: ustawa o PIT, a także art. 11 ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne; t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 43), ale też przedstawił przypadki, w których nie będzie to możliwe. I tak z preferencji nie skorzystają m.in. osoby, które są jedynie posiadaczami budynku mieszkalnego jednorodzinnego, a nie jego właścicielami lub współwłaścicielami. Wydatków termomodernizacyjnych nie odliczą też właściciele czy współwłaściciele kamienic wielorodzinnych (preferencja ma zastosowanie jedynie do właścicieli budynków mieszkalnych jednorodzinnych). Resort finansów potwierdził również, że z ulgi nie można korzystać w przypadku budynku będącego w budowie. Odliczenie dotyczy bowiem jedynie obiektów już wybudowanych. Bo gdyby można było np. odliczyć wydatki na wstawienie okien do domu będącego w trakcie budowy (na etapie stanu surowego otwartego), to nie byłaby to ulga termomodernizacyjna, lecz budowlana.
MF przypomina też, że katalog wydatków uprawniających do ulgi termo modernizacyjnej został określony w rozporządzeniu ministra inwestycji i rozwoju z 21 grudnia 2018 r. (Dz.U. poz. 2489). W efekcie nie każdy wydatek polepszający właściwości termiczne budynku będzie mógł być uwzględniony. Przykładowo – wskazuje MF – odliczyć można wydatki na wymianę okien, ale nie samych szyb. Elementów okien, w tym np. szyb czy okuć, nie ma bowiem na liście z rozporządzenia.

Ważne parametry

W objaśnieniach MF przypomina też, że warunkiem skorzystania z ulgi jest to, aby przedsięwzięcie termomodernizacyjne zakończyło się w terminie trzech lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek. Przykładowo, jeśli właściciel domu pierwsze wydatki poniósł w tym roku, to przedsięwzięcie musi się zakończyć do końca 2022 r. Kolejnym ważnym parametrem ulgi jest jej limit. Wynosi on 53 tys. zł, ale nie dotyczy konkretnych inwestycji, a danego podatnika. MF potwierdziło też, że małżonkom przysługuje podwójna ulga. „Podatnicy pozostający w związku małżeńskim powinni wiedzieć, że limit ten dotyczy każdego z małżonków odrębnie, czyli każdemu z nich przysługuje odliczenie w maksymalnej wysokości 53 000 zł” – czytamy w objaśnieniach.
Odliczyć wydatków na termomodernizację nie może jednak podatnik, który dostał pieniądze np. z NFOŚiGW, a więc nie poniósł sam wydatku. Ale co ciekawe, „jeżeli wydatki są sfinansowane pożyczką/kredytem, których spłata obciąża podatnika, wówczas są traktowane jako sfinansowane przez podatnika i podlegają odliczeniu”. Innymi słowy, jeśli podatnik otrzymał pożyczkę z NFOŚiGW, którą musi spłacić, a nie bezzwrotną dotację, to może skorzystać z ulgi.
Możliwa jest też jeszcze inna sytuacja – że podatnik najpierw przeprowadzi termomodernizację za własne pieniądze i skorzysta z ulgi, a potem (np. w kolejnym roku) dostanie dotację z funduszu ochrony środowiska. W takim przypadku – jak wynika z przepisów i objaśnień – podatnik w tym kolejnym roku musi doliczyć do swojego dochodu za ten rok podatkowy kwotę wydatków objętą dotacją. Innymi słowy, jeśli podatnik wymieni okna w 2019 r., a w 2020 r. otrzyma na to dotację, to w rozliczeniu podatku dochodowego za 2020 r. do dochodu musi dodać kwotę otrzymanej dotacji.

Trzeba się zdecydować

Z objaśnień wynika również, że podatnik, który ma przychody opodatkowane ryczałtem oraz opodatkowane na zasadach ogólnych PIT, musi zdecydować, od których odliczy wydatki na termomodernizację. Przykładowo, jeśli odliczy je w ramach ulgi od przychodu opodatkowanego ryczałtem, to tych samych wydatków nie może odliczyć od PIT. Nie można też łączyć ulgi termomodernizacyjnej i mieszkaniowej. Przykładowo, podatnik który kupił okna na wymianę w domu za pieniądze uzyskane ze sprzedaży mieszkania (przed upływem pięciu lat od nabycia), a więc w ramach ulgi mieszkaniowej, nie może odliczyć tego samego wydatku na wymianę okien w ramach ulgi termomodernizacyjnej.
Podobnie będzie z ulgą rehabilitacyjną – wskazuje MF. Jeśli więc osoba niepełnosprawna dostanie pieniądze na wymianę kotła węglowego na gazowy ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych i skorzysta z ulgi rehabilitacyjnej, to wykluczone będzie odliczenie w ramach ulgi termomodernizacyjnej.

Jest też zwolnienie z podatku

Resort finansów w objaśnieniach przypomina też, że obecnie podatnicy mogą skorzystać z drugiej preferencji, jaką jest dotacja (oraz umorzone pożyczki) ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej lub wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej na przygotowanie dokumentacji oraz realizację przedsięwzięcia:
– w budynku mieszkalnym jedno-rodzinnym, lub
– w budynku mieszkalnym jednorodzinnym nowo budowanym, który nie został przekazany lub zgłoszony do użytkowania, pod warunkiem że uzyskano zgodę na rozpoczęcie budowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego;
– w ramach programów mających na celu poprawę efektywności energetycznej i zmniejszenie emisji pyłów i innych zanieczyszczeń do atmosfery. Takie dotacje i umorzone pożyczki są zwolnione z PIT na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 129a ustawy o PIT.