Spółka, która wykonuje zadania jednostki samorządu terytorialnego, nie jest podatnikiem VAT – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.
Chodziło o Pomorski Fundusz Rozwoju, który powstał w 2015 r. z inicjatywy samorządu województwa pomorskiego. Fundusz sądził, że nie jest podatnikiem VAT , bo – jak wskazywał – jest wprawdzie odrębną spółką, ale jego jedynym udziałowcem jest województwo. Realizuje zatem wyłącznie zadania ciążące na samorządzie i to tylko w zamian za zwrot kosztów. Fundusz podkreślał, że nie bierze udziału w wolnej grze rynkowej, jego celem nie jest maksymalizacja zysków, a jedynie racjonalne zarządzanie środkami.
Dyrektor izby skarbowej stwierdził jednak, że całkowita zależność spółki od województwa (jedynego wspólnika) nie oznacza, że nie dochodzi do odpłatnego świadczenie usług. Rację przyznał mu Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku.
Innego zdania był jednak NSA. Sędzia Dominik Mączyński wyjaśnił, że spółka również może być organem władzy publicznej. Na potwierdzenie przywołał wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 29 października 2015 r. w sprawie C-174/14. Trybunał opowiedział się w nim za możliwością wyłączenia spod opodatkowania nie tylko organów władzy publicznej w ścisłym znaczeniu, lecz także innych podmiotów posiadających prerogatywy władztwa publicznego. Warunkiem jest jedynie, aby nie naruszało to zasad konkurencji.
Sędzia zwrócił uwagę na to, że jedynym udziałowcem spółki jest województwo, że na podstawie umowy wykonuje ona wyłącznie jego zadania i nie dąży do maksymalizacji zysku, a jedynie do racjonalnego zarządzania środkami przeznaczonymi na wykonywanie zadań.
– W związku z tym nie może być ona uznawana za podatnika VAT, podobnie jak nie byłoby nim województwo – wyjaśnił sędzia Mączyński. Dodał, że brak opodatkowania środków, które otrzymuje fundacja, nie naruszy konkurencji.
Podobnie NSA orzekł w sprawie spółki komunalnej, której powierzone zostały zadania gminy polegające na gospodarowaniu odpadami komunalnymi (wyrok z 8 czerwca 2017 r., sygn. akt I FSK 1117/15).
Wyrok NSA z 16 lipca 2019 r., sygn. akt I FSK 587/17.