Odsetki za spóźnioną wypłatę odszkodowania bądź zadośćuczynienia nie są zwolnione z podatku – orzekł po raz kolejny Naczelny Sąd Administracyjny.
Nie zdecydował się zadać w tej sprawie pytania prawnego pod uchwałę 7 sędziów. Wyrok wpisuje się w ugruntowaną linię orzeczniczą sądu kasacyjnego.
Chodziło o syna, który stracił ojca wskutek śmiertelnego wypadku w pracy. Pracodawca zobowiązał się w ugodzie sądowej wypłacić 300 tys. zł wraz z ustawowymi odsetkami jako zadośćuczynienie za krzywdę. Firma zrealizowała to zobowiązanie, a w związku z wypłaconymi odsetkami (prawie 103 tys. zł) wystawiła PIT-8C.
Spór z fiskusem toczył się o to, czy odsetki są zwolnione z PIT tak jak należność główna, czy faktycznie należy od nich odprowadzić podatek.
Matka chłopca (będąca jego prawnym opiekunem) uważała, że odsetki są takim samym źródłem przychodów co należność główna, więc tak jak ona nie powinny być opodatkowane.
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdził natomiast, że nie można utożsamiać odsetek za zwłokę z zadośćuczynieniem, czy innym świadczeniem. To, że należność główna jest zwolniona z podatku nie oznacza, że zwolnione są również odsetki.
Nie zgodził się z tym WSA we Wrocławiu. Orzekł, że co prawda odsetki są niezależne od należności głównej, ale skoro pełnią funkcję odszkodowawczą i zostały zasądzone na mocy ugody sądowej, to należy uznać, że dzielą one los świadczenia głównego i powinny być zwolnione na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT – stwierdził WSA.
Dodał, że taki wniosek wynika również z prokonstytucyjnej wykładni. Trudno bowiem zaakceptować pobieranie podatku od odsetek zasądzonych od niewypłaconego w terminie świadczenia, które ma zrekompensować krzywdę dziecka – stwierdził WSA. Zdaniem sądu burzy to powszechne poczucie słuszności i nie urzeczywistnia zasady sprawiedliwości społecznej.
Innego zdania był jednak NSA. Sędzia Marek Kraus raz jeszcze podkreślił, że odsetki są świadczeniem niezależnym od należności głównej. Podkreślił, że przepisy o zwolnieniach trzeba interpretować ściśle, a art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT zwalnia z podatku odszkodowania i zadośćuczynienia, natomiast nie odsetki.
Sędzia dodał, że ustawodawca jasno określił, w jakich przypadkach odsetki są zwolnione z podatku. Wynika to wprost z art. 21 ust. 1 pkt 52, 95, 130, 130a i 130b ustawy o PIT. W przepisach tych nie przewidziano zwolnienia dla odsetek związanych z odszkodowaniem i zadośćuczynieniem.
Podobnie NSA orzekł w wielu innych wyrokach, w tym m.in. z 5 marca 2019 r. (sygn. akt II FSK 776/17), z 14 marca 2019 r. (sygn. akt II FSK 918/17) oraz z 6 grudnia 2018 r. (sygn. akt II FSK 3519/16).
Wyrok NSA z 9 lipca 2019 r., sygn. akt II FSK 2012/17.