Czy podatnik, który sprzeda udziały w spółce lub papiery wartościowe, może stracić status małego podatnika? Według dyrektora KIS tego rodzaju zbycie nie ma znaczenia. Innego zdania jest resort finansów.
Chodzi o limit 1,2 mln euro przychodów. W obu ustawach – o PIT i CIT decyduje on o tym, czy podatnik jest „mały”. Taki sam pułap wpływa też na możliwość korzystania z preferencyjnej stawki 9 proc. CIT.
Spytaliśmy więc Ministerstwo Finansów, jak konkretnie liczyć te przychody. W końcu może mieć to istotne znaczenie dla naszych czytelników, gdyby chcieli oddawać fiskusowi tylko 9 proc. swojego dochodu lub korzystać ze specjalnej procedury jednorazowej amortyzacji – nie tej przewidzianej dla wszystkich przedsiębiorców ponoszących w roku od 10 tys. do 100 tys. zł nakładów na nowe środki trwałe (bez względu na przychody nabywcy), tylko pomyślanej celowo o małych podatnikach.

Kto jest mały

W art. 4a pkt 10 ustawy o CIT, który zawiera definicję małego podatnika, mowa jest o przychodzie ze sprzedaży. Przepis nie precyzuje jednak, co przez to rozumieć, czy należy brać pod uwagę tylko przychody ze sprzedaży towarów i usług, czy także ze zbycia np. udziałów, wierzytelności, praw majątkowych, papierów wartościowych. Słowem, czy uwzględniać również sprzedaż zaliczaną do źródła „zyski kapitałowe” (będącego odrębnym źródłem od działalności gospodarczej)?
W odpowiedzi Ministerstwo Finansów napisało: „Pojęcie „sprzedaży” należy rozumieć szeroko, a kwestia samego wydzielenia zysków kapitałowych jako źródła przychodów nie oznacza, iż sprzedaż w ramach tego źródła nie stanowi „przychodu ze sprzedaży u podatnika” i miałaby podlegać wyłączeniom. Na taką interpretację musiałaby wskazywać wprost norma szczególna”. MF zastrzegło jedynie, że każdy przypadek powinien być oceniany indywidualnie.
Innymi słowy, licząc przychód podatnika „ze sprzedaży” należy – zdaniem MF – brać pod uwagę także wszelkie zbycie w ramach źródła „zyski kapitałowe”.
Do innych wniosków doszedł dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 19 września 2018 r. (nr 0114-KDIP2-2.4010.287.2018.1.AG). Zgodził się z podatnikiem, że przychód ze sprzedaży udziałów w spółce to zysk kapitałowy i nie należy go uwzględniać przy liczeniu przychodu ze sprzedaży, decydującego o statusie małego podatnika dla celów CIT.
MF i dyrektor KIS są natomiast zgodni co do tego, że przy obliczaniu limitu 1,2 mln euro należy uwzględnić także przychody zwolnione z podatku dochodowego (z wyłączeniem przychodów osiąganych z innych tytułów), np. uzyskane odszkodowania, dotacje, dopłaty.
Nie ma też wątpliwości, że w tym wypadku nie należy odwoływać się do definicji sprzedaży zawartej w ustawie o VAT. Zdarza się bowiem, że określona sprzedaż nie podlega VAT (np. sprzedaż usług poza terytorium kraju), a podlega opodatkowaniu CIT, i odwrotnie – tłumaczą.

9 proc. CIT

Problem z ustalaniem przychodów mogą mieć też podatnicy, którzy chcieliby korzystać z 9 proc. CIT. Z nowego brzmienia art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT (nadanego nowelizacją z 23 października 2018 r., Dz.U. poz. 2159) wynika, że preferencyjna stawka wyniesie „9 proc. podstawy opodatkowania od przychodów (dochodów) innych niż z zysków kapitałowych – w przypadku podatników, u których przychody osiągnięte w roku podatkowym nie przekroczyły wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1,2 mln euro”.
W przepisie tym wyraźnie więc zastrzeżono, że 9 proc. CIT nie ma zastosowania do przychodów (dochodów) z zysków kapitałowych.
Czy jednak uzyskiwanie takich przychodów wyklucza w ogóle możliwość korzystania z preferencyjnej stawki (w odniesieniu do przychodów z działalności gospodarczej)? Jeżeli nie, to jak liczyć wielkość przychodów podatnika, żeby sprawdzić, czy nie przekroczyły one 1,2 mln euro? Czy należy uwzględniać w tym limicie przychody z zysków kapitałowych (mimo że są one opodatkowane stawką 19 proc.)? – spytaliśmy.
W odpowiedzi MF potwierdziło, że obniżona stawka nie ma zastosowania do przychodów (dochodów) z zysków kapitałowych. „Nie wyklucza się jednak możliwości skorzystania z 9-proc. stawki CIT w odniesieniu do przychodów z działalności gospodarczej przez podatników, którzy uzyskują jednocześnie przychody z zysków kapitałowych” – dodało ministerstwo.
Słowem, podatnik, który uzyskuje przychody z zysków kapitałowych, też może mieć prawo do 9-proc. stawki CIT, ale nie w odniesieniu do tych dochodów.
„Jednocześnie, do ustalenia czy podatnik nie przekroczył limitu 1,2 mln euro, bierze się pod uwagę wszystkie przychody podatnika w roku podatkowym, bez wyłączenia przychodów z zysków kapitałowych” – tłumaczy MF.
Czego dotyczy Interpretacja indywidualna dyrektora KIS Co stwierdził dyrektor KIS
przychody ze zbycia udziałów z 19 września 2018 r., nr 0114-KDIP2-2.4010.287.2018.1.AG Przychodów ze zbycia udziałów w spółce nie można zakwalifikować ani do odpłatnej dostawy towarów, ani odpłatnego świadczenia usług. Nie są to „przychody ze sprzedaży”, o których mowa w art. 4a pkt 10 ustawy o CIT (innego zdania jest MF).
sprzedaż przez spółkę osobową, w której podatnik jest wspólnikiem z 29 marca 2017 r., nr 2461-IBPB-1 -3.4510.19.2017.1.TS Dochody spółek osobowych (np. komandytowych) przypisuje się wspólnikom tych spółek proporcjonalnie do posiadanych w nich udziałów. Dlatego, w celu ustalenia statusu podatnika, należy wziąć pod uwagę zarówno przychody ze sprzedaży dokonywanej przez samego podatnika, jak i sprzedaż dokonywaną przez spółkę osobową, w której podatnik jest wspólnikiem.
odsetki w związku z udzielonymi pożyczkami z 19 września 2018 r., nr 0114-KDIP2-2.4010.287.2018.1.AG Skoro pożyczki są związane z podstawową działalnością podatnika (nie są udzielane sporadycznie), to takie przychody, uzyskane w wyniku odpłatnego świadczenia usług, należy uznać za „przychody ze sprzedaży”, o których mowa w art. 4a pkt 10 ustawy o CIT.
dywidendy • z 20 września 2018 r., nr 0114-KDIP2-2.4010.332.2018.1.AG • z 19 września 2018 r., nr 0114-KDIP2-2.4010.287.2018.1.AG; Przychodów z tytułu dywidendy nie można zakwalifikować ani do odpłatnej dostawy towarów, ani odpłatnego świadczenia usług. To efekt zysku wypracowanego przez podmioty, w których podatnik posiada udziały. Nie są to „przychody ze sprzedaży”, o których mowa w art. 4a pkt 10 ustawy o CIT.
bony pieniężne z 23 listopada 2018 r., nr 0111-KDIB1-3.4010.391.2018.2.MO Ani wartość nominalna bonów pieniężnych, ani dyskonto od nich nie jest przychodem ze sprzedaży, o których mowa w art. 4a pkt 10 ustawy o CIT.
zaliczki • z 12 października 2018 r., 0114-KDIP2-2.4010.383.2018.1.AZ; • z 9 lipca 2018 r., nr 0111-KDIB2-3.4010.156.2018.1APA „Przychód ze sprzedaży” nie obejmuje zaliczek otrzymanych na poczet dostaw, które nie zostały zrealizowane w danym roku podatkowym, ponieważ takie zaliczki nie są przychodem podlegającym opodatkowaniu CIT w momencie ich otrzymania, na podstawie art. 12 ust. 1 w zw. z art. 12 ust. 4 pkt 1 updop.
sprzedaż usług poza terytorium Polski • z 23 listopada 2018 r., nr 0111-KDIB1-3.4010.391.2018.2.MO; • z 20 września 2018 r., nr 0114-KDIP2-2.4010.332.2018.1.AG Odwoływanie się do definicji „sprzedaży” zawartej w ustawie o VAT, dla potrzeb ustalenia „wartości przychodów ze sprzedaży” w rozumieniu ustawy o CIT, nie zawsze jest uzasadnione. Istnieją bowiem sytuacje, w których określona sprzedaż nie podlega VAT (np. sprzedaż usług poza terytorium kraju), a podlega CIT, i odwrotnie.