Zmiany prawne lub utrata ważności banderol, zmuszające producenta papierosów do wycofania produktów z rynku, nie są reklamacją, a więc nie przysługuje zwrot akcyzy – orzekł NSA.
Spółka liczyła się z możliwością wycofania papierosów z rynku. Liczyła się z tym, że może zostać wprowadzony zakaz sprzedaży danego wyrobu, co będzie oznaczało konieczność wycofania z handlu wyrobów tytoniowych, dostarczonych już kontrahentom.
Spodziewała się tego w związku z koniecznością wdrożenia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/40/UE. Wprowadza ona zmiany w opakowaniach wyrobów tytoniowych. Za sprzedaż produktów w opakowaniach niezgodnych z wymogami dyrektywa przewiduje też sankcje karne. Kraje członkowskie UE mają czas do 20 maja 2019 r. na dostosowanie przepisów do tych zmian.
Innym powodem reklamacji może być też utrata ważności znaków akcyzy (banderol), gdy np. kontrahent przeszacuje swoje możliwości sprzedaży i kupi za dużo papierosów, których potem nie sprzeda. To doprowadzi do utraty ważności banderol.
Spółka uważała, że jeśli uzna reklamacje za zasadne, to będzie mogła wycofać kwotę akcyzy zapłaconą od reklamowanych wyrobów.
Innego zdania był dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi. Stwierdził, że w przypadkach wskazanych przez spółkę nie można mówić o reklamacji, tylko o wycofaniu wyrobu z obrotu. Reklamacja ma bowiem miejsce z powodu wad wyrobu w momencie jego przekazania do konsumpcji (sprzedaży przez spółkę kontrahentom).
Tak samo orzekły sądy obu instancji. WSA w Łodzi podkreślił, że istotą reklamacji jest wada tkwiąca w towarze w momencie jego sprzedaży. Ponadto, reklamacja dotyczy wad jakościowych istniejących już w momencie dopuszczenia do konsumpcji, a nie zwrotu towaru spowodowanej utratą ważności banderol czy wprowadzeniem zakazu obrotu tym towarem. Nie można więc zrównywać reklamacji z wycofaniem towaru z rynku.
– Decydujące znaczenie ma to, czy wady prawne istnieją w momencie dopuszczenia wyrobu do produkcji – stwierdził sędzia Dariusz Dudra, uzasadniając wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego. Zwrócił też uwagę, że reklamacje muszą wiązać się z winą sprzedawcy, a w przypadku utraty ważności banderol czy zmian prawnych nie można mówić o winie spółki. Nie można zrównywać wycofania towaru z rynku z tych powodów z reklamacjami.

Orzecznictwo

Wyrok NSA z 14 grudnia 2018 r., sygn. akt I GSK 884/16.