Ministerstwo Finansów udostępniło narzędzie, które pomaga tworzyć i wysłać elektroniczne sprawozdanie finansowe. Ale skorzystają z niego tylko indywidualni przedsiębiorcy.
Aplikacja nie jest przeznaczona dla spółek i innych podmiotów zarejestrowanych w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Została udostępniona przez MF w związku z wejściem w życie nowelizacji z 26 stycznia 2018 r. ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 398). Wynika z niej, że każde sprawozdanie finansowe musi być po 30 września br. sporządzane elektroniczne. Potwierdziły to także resorty: finansów i sprawiedliwości (choć początkowo nie były co do tego jednomyślne). Pisaliśmy o tym w artykule: „Każde sprawozdanie sporządzane po 30 września br. musi być elektroniczne” (DGP nr 232/2018).
E-sprawozdania finansowe / DGP

Raport do fiskusa

Od 1 października br. zmieniły się też zasady przesyłania sprawozdań fiskusowi. Spółki i inne podmioty wpisane do KRS w ogóle nie muszą już przesyłać ich do urzędów skarbowych (np. za 2018 r.). Wyręczy je w tym sąd. Dane ze sprawozdań wysyłane przez spółkę elektronicznie trafią bowiem z Krajowego Rejestru Sądowego do Centralnego Rejestru Danych Podatkowych.
Nadal natomiast muszą być składane skarbówce roczne sprawozdania osób i podmiotów, które nie figurują w KRS. Odbędzie się to jednak inną drogą, bo będą one przesyłane elektronicznie, w strukturze logicznej, do szefa Krajowej Administracji Skarbowej (KAS), a nie jak obecnie do urzędów skarbowych.

Nowe narzędzie

Właśnie z myślą o tych osobach i podmiotach (niewpisanych w KRS) Ministerstwo Finansów udostępniło aplikacja e-Sprawozdania Finansowe. Jest to bezpłatne narzędzie, które umożliwia:
  • wprowadzenie danych do sprawozdania finansowego i ich zapisanie,
  • otwarcie zapisanego sprawozdania finansowego,
  • podpisanie pliku sprawozdania finansowego,
  • wysyłkę szefowi KAS (wraz z dokumentami dodatkowymi),
  • pobranie urzędowego poświadczenia odbioru (UPO).
Ministerstwo Finansów nie przygotuje natomiast podobnej aplikacji dla spółek, które muszą przesyłać elektronicznie sprawozdanie do KRS. Potwierdziło to w odpowiedzi na pytanie DGP: „MF nie prowadzi prac nad wytworzeniem i udostępnieniem narzędzia umożliwiającego generowanie ustrukturyzowanych sprawozdań finansowych dla jednostek wpisanych do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego” – wyjaśnił resort.
Takiego narzędzie prawdopodobnie nie stworzy też Ministerstwo Sprawiedliwości (patrz ramka).

Znane są struktury

Ministerstwo Finansów udostępniło natomiast struktury logiczne dla podmiotów wpisanych do KRS, według których powinni oni tworzyć sprawozdania finansowe przesyłane do rejestru przedsiębiorców.
– Wykazywanie danych w strukturze logicznej dotyczy tylko: bilansu, rachunku zysków i strat, rachunku przepływów pieniężnych oraz zmian w kapitale własnym. Natomiast opisowe fragmenty sprawozdania, jak np. informacja dodatkowa, nadal będą przekazywane w formacie PDF – przypomina Dariusz Gałązka, biegły rewident, partner Grant Thornton.
Według eksperta nie ma więc problemów z umieszczaniem wszystkich informacji (nawet opisowych) w raporcie sporządzanym według nowych wymogów.
– Wyzwaniem jest jedynie stworzenie odpowiedniego narzędzia do sporządzenia takiego sprawozdania oraz pozyskanie przez członków zarządu (nierezydentów) elektronicznych podpisów – uważa Dariusz Gałązka.

Prezent dla nielicznych

– Zaskoczyła mnie wybiórczość tworzenia aplikacji wyłącznie dla osób fizycznych, ponieważ byłaby ona bardzo przydatna również dla małych spółek wpisanych do KRS – komentuje Agnieszka Baklarz, biegły rewident, członek zarządu w A. Bombik Kancelaria Biegłego Rewidenta sp. z o.o.
Jej zdaniem było to celowe. Oznacza jednak, że z aplikacji MF będzie mogło korzystać bardzo wąskie grono podmiotów gospodarczych.
Radzi natomiast spółkom zapoznać się z podręcznikiem użytkownika aplikacji przygotowanej przez MF. Znajdują się tam bowiem informacje (nigdzie innej nie opublikowane) na temat struktury obligatoryjnych punktów sprawozdania. Chodzi przykładowo o wyjaśnienia dotyczące różnicy w podstawie opodatkowania oraz wyniku finansowego obliczonego dla celów bilansowych. – Do tej pory była w tym zakresie dowolność. Obecnie natomiast jest to usystematyzowane – wyjaśnia.
Ekspertka tłumaczy też, dlaczego nie będzie możliwe wykorzystanie aplikacji przygotowanej przez MF do odczytu sprawozdania spółki. Wyjaśnia, że aplikacja podczas zapisywania sprawozdania generuje, oprócz pliku XML, tajemniczą – jak mówi ekspertka – „metrykę”, którą wraz z plikiem XML zapisuje archiwum zip. – Innymi słowy, nawet jeśli ktoś stworzy XML w innym oprogramowaniu, to nie będzie można go w nim odczytać, ponieważ tej tajemniczej „metryki” nie będzie – wyjaśnia Agnieszka Baklarz.

Dla spółek giełdowych

Ekspertka przypomina, że to nie koniec zmian, przynajmniej dla spółek giełdowych. Począwszy od 2020 r. wszystkie skonsolidowane raporty spółek notowanych na rynkach publicznych Unii Europejskiej będą tworzone w formacie Inline XBRL (język oparty na XML, ale ze zdefiniowanymi standardowymi pozycjami, takimi jak np. amortyzacja, wierzytelności itp.).
W tym formacie przygotowuje się obowiązkowo sprawozdania spółek giełdowych, np. w USA, Chinach, Japonii, Chile, Argentynie, Meksyku, Holandii, Belgii, Danii, Francji, częściowo w Niemczech, Irlandii, Włoszech, Wielkiej Brytanii. – W wielu innych krajach europejskich trwają przygotowania do wdrożenia tego standardu – mówi Agnieszka Baklarz.
Pozostałe raporty spółek giełdowych mają być sporządzane w strukturze logicznej w formacie XHTML (tj. mają być możliwe do przeczytania za pomocą standardowych przeglądarek bez użycia dodatkowych narzędzi).

Odpowiedź MS na pytanie DGP

Ministerstwo Sprawiedliwości prowadzi własne analizy oraz rozmowy robocze z Ministerstwem Finansów i innymi resortami na temat zagadnień związanych ze sporządzaniem i składaniem sprawozdań finansowych przez jednostki wpisane do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Ma to doprowadzić do kolejnego ułatwienia tych procesów. Jednak zastosowanie analogicznych rozwiązań, jak w przypadku osób fizycznych, nie zawsze jest możliwe z racji innych uwarunkowań prawnych działalności tych podmiotów (np. trybów zatwierdzania sprawozdań finansowych różnych rodzajów podmiotów przez odpowiednie organy).