Gmina, która wybudowała drogę prowadzącą do sprzedawanych przez siebie działek pod zabudowę, może odliczyć podatek od nakładów na tę inwestycję – orzekł WSA w Warszawie.
Sprawa dotyczyła gminy, która zbywa działki niezabudowane, przeznaczone pod budowę domów mieszkalnych. Chcąc podnieść atrakcyjność terenów, gmina doprowadziła do nich sieć kanalizacyjną, sanitarną, deszczową oraz wybudowała drogi, co było niezbędne do sprzedaży gruntów. Do ceny doliczała VAT, który odprowadzała do urzędu skarbowego.
Wybudowana infrastruktura drogowa podniosła wartość poszczególnych nieruchomości. Gmina nie pobrała opłaty adiacenckiej od ich właścicieli, ponieważ minął 3-letni okres wydania decyzji o jej ustalenie. Zamierza natomiast podpisać z mieszkańcami umowy cywilnoprawne, w których ustali zasady ponoszenia opłat związanych ze zwiększeniem wartości nieruchomości.
Spór dotyczył możliwości odliczenia VAT od nakładów poniesionych na budowę infrastruktury drogowej. Gmina uważała, że ma takie prawo, ponieważ mieszkańcy będą uiszczać opłaty na podstawie umów cywilnoprawnych, a nie decyzji administracyjnych. To oznacza, że gmina nie będzie występowała jako organ władzy publicznej, tylko jako podatnik VAT. Co więcej, wpłaty mieszkańców będą opodatkowane tą daniną – podkreślała.
Nawet gdy gmina działa jako jednostka samorządu terytorialnego i realizuje cele wynikające z ustawy o samorządzie gminnym, to może być też traktowana jako podatnik VAT
Uważała zatem, że wydatki na budowę drogi były związane z działalnością gospodarczą i czynnościami opodatkowanymi. Wniosek – można odliczyć podatek naliczony.
Innego zdania był dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie. Uznał, że gmina, budując drogę, nie występowała w charakterze podatnika VAT, przez co wydatki – w momencie ich ponoszenia – nie miały związku z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą, a jedynie z czynnościami publicznoprawnymi. Ponadto, wybudowana droga jest i pozostanie drogą publiczną. Korzystać z niej będą wszyscy chętni, a nie tylko nabywcy działek – argumentował dyrektor izby. Uznał, że to również świadczy o tym, iż budowa drogi nie miała związku ze sprzedażą opodatkowaną.
WSA w Warszawie przyznał rację samorządowi. Stwierdził, że budowa infrastruktury drogowej miała związek z czynnościami opodatkowanymi, bo bez uzbrojenia działek, w tym budowy drogi, gmina nie mogłaby ich sprzedać. Sąd uznał zatem, że istnieje związek czasowy, kontekstowy i celowościowy między ponoszonymi wydatkami a działalnością opodatkowaną gminy.
WSA orzekł także, że budując drogi, gmina występowała jako podatnik VAT, a nie jako organ władzy publicznej. Sędzia Katarzyna Owsiak przywołała też wyroki: Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie C-140/17 oraz NSA w poszerzonym składzie 7 sędziów z 1 października 2018 r. (sygn. akt I FSK 294/15). Z obu orzeczeń wynikło, że nawet gdy gmina działa jako jednostka samorządu terytorialnego i realizuje cele wynikające z ustawy o samorządzie gminnym, to może być też traktowana jako podatnik VAT.

Orzecznictwo

Wyrok WSA w Warszawie z 29 listopada 2018 r., sygn. akt III SA/Wa 2040/16.