Przed wyjazdem do pracy na terytorium Francji Polacy muszą ubiegać się o francuskie pozwolenie na pracę (chyba że zostali oddelegowani do Francji przez polską spółkę).



- Jeżeli ich pobyt na terenie Francji przekroczy okres trzech miesięcy, powinni oni złożyć we właściwej terytorialnie prefekturze stosowne dokumenty (m.in. deklarację o zatrudnieniu wystawioną przez spółkę, kopię umowy oddelegowania we francuskiej wersji językowej) w celu wyrobienia karty pobytu. Jeżeli w trakcie oddelegowania danej osoby będzie towarzyszyć jej we Francji rodzina, każdy z jej członków otrzyma również taką kartę na ten sam okres (karty pobytu są wystawiane przeważnie na okres dziesięcioletni) - wyjaśnia Łukasz Bączyk, konsultant w dziale doradztwa podatkowego PricewaterhouseCoopers.
Trzeba też wiedzieć, że po przybyciu do Francji Polak musi zarejestrować się we francuskim systemie podatkowym. Jeżeli intencją pracownika byłoby pozostanie w polskim systemie ubezpieczeń społecznych na czas trwania jego wyjazdu, powinien on uzyskać certyfikat E101 wydany przez polskie władze ubezpieczeniowe. Inaczej konieczne okaże się dopełnienie wszelkich formalności w zakresie rejestracji pracownika także we francuskim systemie ubezpieczeń społecznych, czym w wielu przypadkach zajmuje się francuski pracodawca.

Warunki rezydencji

Polak, który podejmie pracę we Francji, będzie podlegać francuskiemu podatkowi dochodowemu od całości swoich dochodów (jeżeli zostanie uznany za francuskiego rezydenta podatkowego) bądź tylko od tej części swoich dochodów, które uzyskał na terenie Francji (np. dochody za pracę wykonywaną na terytorium Francji na rzecz spółki, do której został on oddelegowany, dochody kapitałowe zrealizowane na terenie Francji) w sytuacji gdy nie będzie francuskim rezydentem podatkowym. Z informacji eksperta PricewaterhouseCoopers wynika, że polski podatnik będzie postrzegany jako rezydent podatkowy przez francuskie władze skarbowe, jeżeli zostanie spełniony chociażby jeden z następujących warunków:
n posiada on miejsce zamieszkania we Francji, bądź - w przypadku, gdy nie posiada miejsca zamieszkania w żadnym z krajów - Francja jest krajem, w którym przebywa przez większość czasu;
• Francja jest krajem, w którym wykonuje większość swojej pracy;
• posiada on tzw. centrum interesów ekonomicznych we Francji.
• Jeżeli Polak, który jest polskim rezydentem podatkowym, zostanie również uznany za rezydenta podatkowego przez francuskie władze skarbowe, powstały w konsekwencji konflikt rezydencji zostanie rozwiązany na podstawie umowy z 20 czerwca 1975 r. zawartej pomiędzy rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a rządem Republiki Francuskiej w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku - tłumaczy Łukasz Bączyk.

Zasady opodatkowania

Podobnie jak w Polsce, opodatkowaniu we Francji podlega zarówno wynagrodzenie, jak i wszelkie świadczenia rzeczowe oraz pieniężne, jakie zagwarantuje pracownikowi jego pracodawca. W związku z tym, jeżeli spółka zagwarantuje pracownikowi dodatek za oddelegowanie, zapewni mu samochód służbowy i będzie płacić za niego podatki, wartość tych świadczeń zostanie doliczona do jego przychodu (wyjątkiem jest w tym wypadku zwrot kosztów podróży służbowej pracownika).
- Dodatki za oddelegowanie polskiego pracownika w sytuacji, gdy ten wykonuje pracę w spółce, która posiada status tzw. kwatery głównej są zwolnione z opodatkowania przez pierwsze pięć lat oddelegowania (kwaterę główną zdefiniowano we francuskich przepisach podatkowych jako jednostkę administrującą i zarządzającą grupą spółek). Ponadto, jeżeli spółka wynajmuje dla Polaka mieszkanie, to świadczenie zostanie również wyłączone z opodatkowania. W celu zastosowania wymienionych zwolnień okres oddelegowania Polaka nie powinien przekraczać sześciu lat, a pracodawca powinien wystąpić do francuskich władz skarbowych o decyzję w tym zakresie - zauważa nasz rozmówca.
Łukasz Bączyk podkreśla, że trzeba pamiętać, że dochód Polaka za pracę wykonywaną przez niego na terytorium Francji będzie zwolniony ze składek do francuskiego systemu ubezpieczeniowego jedynie w sytuacji, gdy będzie on posiadał certyfikat E101 lub E102 wydany na czas jego pracy na terytorium Francji przez polskie władze ubezpieczeniowe.
- Jeżeli to spółka francuska wypłaca wynagrodzenie Polakowi, od składników dochodu z tytułu umowy o pracę odprowadza się do francuskiego systemu ubezpieczeniowego składki na ubezpieczenie społeczne (część pracownika to około 15 proc. dochodu brutto, z kolei część pracodawcy stanowi aż 45 proc. tego dochodu). Z kolei w sytuacji gdy Polak wykonuje swoje obowiązki we Francji na podstawie polskiej umowy o pracę, będzie on osobiście zobowiązany do odprowadzania składek na francuskie ubezpieczenie społeczne - stwierdza ekspert PricewaterhouseCoopers.

Zwolnienia

Francuski system podatkowy przewiduje wiele zwolnień w zakresie świadczeń, które otrzymuje w ramach swojego kontraktu pracownik oddelegowany do pracy na terytorium Francji. Z danych Joanny Narkiewicz-Tarłowskiej, doradcy podatkowego, starszego menedżera w dziale doradztwa podatkowego PricewaterhouseCoopers, wynika, że we Francji z opodatkowania wyłączone zostały podróże pracownika oddelegowanego do kraju macierzystego oraz wizyty złożone oddelegowanemu do Francji przez współmałżonka. Ponadto, jeżeli w trakcie oddelegowania pracownika do Francji jego dzieci będące w wieku szkolnym pozostają w Polsce, koszty ich wizyt we Francji poniesione przez pracodawcę również zostaną zwolnione z opodatkowania.
Jeżeli pracodawca pokryje koszty przeniesienia pracownika do Francji przed rozpoczęciem oddelegowania lub do Polski po jego zakończeniu, wartość tych świadczeń również nie będzie podlegała francuskiemu podatkowi dochodowemu od osób fizycznych. Do długiej listy odliczeń dopisane zostały także koszty utrzymania domu/mieszkania zlokalizowanego w kraju macierzystym pracownika ponoszone w trakcie trwania oddelegowania.
Jeżeli pracownik oddelegowany zostanie skierowany przez swojego pracodawcę na lekcje języka francuskiego - opłaty poniesione za kurs językowy pracownika zostaną wyłączone z opodatkowania. To zwolnienie znajdzie także zastosowanie w przypadku, gdy w kursie języka francuskiego uczestniczyć będzie rodzina pracownika. Dodatkowo, jeżeli podczas oddelegowania pracownika towarzyszą mu jego dzieci w wieku szkolnym - czesne za szkołę zapłacone przez pracodawcę nie zostanie doliczone do jego dochodu.
Joanna Narkiewicz-Tarłowska wskazuje też, że w przypadku skierowania przez pracodawcę pracownika na kurs prawa jazdy, takie świadczenie rzeczowe nie powiększy jego dochodu do opodatkowania. Jeżeli spółka zagwarantuje mu samochód służbowy - koszty jego rejestracji poniesione prze firmę również nie będą podlegać opodatkowaniu.
- Jeżeli Polak oddelegowany do pracy we Francji postanowi nabyć tam nieruchomość, powinien pamiętać o możliwości skorzystania z 15-proc. odliczenia od podatku w zakresie wydatków poniesionych na wyposażenie nieruchomości (limit takiego odliczenia wynosi 4 tys. euro dla osoby samotnej lub 8 tys. euro w przypadku osoby pozostającej w związku małżeńskim) - radzi Joanna Narkiewicz -Tarłowska.
Także dwie trzecie poniesionych wydatków na rzecz organizacji edukacyjnych, filantropijnych, naukowych, społecznych, religijnych, kulturalnych oraz organizacji pożytku publicznego będą mogły być odliczone od francuskiego zobowiązania podatkowego.
Ponadto Polak, który zatrudni gospodynię domową, będzie mógł odliczyć od podatku połowę wydatków związanych z jej zatrudnieniem, do limitu 12 tys. euro.
Natomiast wydatki alimentacyjne oraz wydatki o charakterze zasiłków ponoszone na rzecz rodziców, dziadków i dzieci odlicza się w pełnej wysokości od dochodu.



Podstawa prawna
Umowa między rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a rządem Republiki Francuskiej w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku podpisana 20 czerwca 1975 r. (Dz.U. z 1977 r. nr 1, poz. 5).