Nie można odliczyć VAT z faktury za outsourcing pracowników, jeżeli umowa miała charakter pozorny, zmienił się tylko podmiot, który formalnie wypłacał pensje – orzekł NSA.
Sprawa dotyczyła spółki cywilnej A, która zawarła umowę na podstawie art. 231 kodeksu pracy z firmą outsourcingu personalnego. Firma ta przejęła pracowników, a następnie odpłatnie wynajęła ich do pracy dotychczasowemu pracodawcy. Niedługo później przejęła ich kolejna firma. Z perspektywy pracowników zmieniał się tylko pracodawca, bo warunki i miejsce pracy oraz płace pozostały bez zmian.
Problem pojawił się, gdy naczelnik urzędu skarbowego zakwestionował odliczenie przez spółkę VAT z faktur za outsourcing. Uznał, że nie dokumentowały one faktycznych zdarzeń, bo w rzeczywistości nie doszło do przejęcia zakładu pracy. W dalszym ciągu pracodawcą w rozumieniu art. 231 kodeksu pracy pozostawała spółka A – stwierdził naczelnik, a jego decyzję podtrzymał dyrektor Izby Skarbowej w Białymstoku.
Spółka się z tym nie zgadzała. Tłumaczyła, że skoro podwładnych przejęły inne podmioty i oddelegowały ich do pracy, to fiskus nie może tego kwestionować. Twierdziła też, że aby przejąć pracowników, nie musi dojść do zmiany stanowiska, miejsca i warunków pracy oraz zakresu obowiązków.
Przegrała w sądach obu instancji. WSA w Białymstoku zwrócił uwagę, że pracownicy spółki nie zauważyli żadnych zmian poza jedną – dotyczącą nazwy firmy, która przelewała im wynagrodzenie za pracę. Część z nich nawet tego nie spostrzegła. Za to wszyscy mieli pełną świadomość, kto jest ich faktycznym pracodawcą – skarżąca. Trudno więc mówić w takiej sytuacji o oddelegowaniu – stwierdził WSA.
Zgodził się z tym Naczelny Sąd Administracyjny. Uznał, że umowa outsourcingu była pozorna, miała na celu jedynie generowanie kosztów. – Świadczą o tym wszystkie okoliczności faktyczne, w tym ta, że pracownicy spółki cywilnej nadal pracowali na tych samych stanowiskach, nie zmieniły się też ich prawa i obowiązki – stwierdził sędzia Arkadiusz Cudak.
Podobnie NSA orzekał już wcześniej, m.in. 3 lipca 2018 r. (sygn. akt I FSK 1567/16), 7 listopada 2017 r. (sygn. akt I FSK 280-282/16). – W takiej sytuacji nie bada się dobrej wiary i należytej staranności podatnika, tylko odmawia się mu prawa do odliczenia VAT – wyjaśniła sędzia Agnieszka Jakimowicz, uzasadniając wyrok NSA z 3 lipca br.
Tego rodzaju umowy outsourcingu kwestionują także – w zakresie ubezpieczeń społecznych – Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz Sąd Najwyższy (m.in. wyroki z 14 czerwca 2012 r., sygn. akt I PK 235/11, oraz z 17 maja 2012 r., sygn. akt I PK 180/11).
Wyrok NSA z 22 listopada 2018 r., sygn. akt I FSK 2011/16.