Nasza firma zakupiła maszt o wartości 3 tys. zł. Na fakturze wyszczególniona jest dodatkowo opłata za wzmocnienie miejsca, opłata za instalację konstrukcji, usługa transportowa i ekspertyza, co daje łącznie kwotę 4,8 tys. zł. Jaka będzie wartość początkowa środka trwałego w księgach rachunkowych?

MAREK OCIEPKA
główny księgowy, Grupa Gumułka - Kancelaria Prawa Finansowego
Zgodnie z art. 28 ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości środki trwałe i wartości niematerialne i prawne wycenia się nie rzadziej niż na dzień bilansowy według cen nabycia lub kosztów wytworzenia lub wartości przeszacowanej (po aktualizacji wyceny środków trwałych) pomniejszonych o odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości.
Z kolei zgodnie z ust. 2 wspomnianego wyżej artykułu - cena nabycia to cena zakupu składnika aktywów, obejmująca kwotę należną sprzedającemu, bez podlegających odliczeniu podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, a w przypadku importu powiększona o obciążenia o charakterze publicznoprawnym oraz powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do używania lub wprowadzenia do obrotu, łącznie z kosztami transportu, jak też załadunku, wyładunku, składowania lub wprowadzenia do obrotu, a obniżona o rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski.
Dodatkowo, wartość początkową stanowiącą cenę nabycia lub koszt wytworzenia środka trwałego powiększają koszty jego ulepszenia, polegającego na przebudowie, rozbudowie, modernizacji lub rekonstrukcji i powodującego, że wartość użytkowa tego środka po zakończeniu ulepszenia przewyższa posiadaną przy przyjęciu do używania wartość użytkową, mierzoną okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych przy pomocy ulepszonego środka trwałego, kosztami eksploatacji lub innymi miarami.
W związku z tym, w powyżej przytoczonym przypadku wartość początkowa środka trwałego - masztu - winna obejmować wartość samego masztu razem z opłatą za wzmocnienie miejsca montażu, opłatą za instalację konstrukcji, opłatą za ekspertyzę (a więc kosztami poniesionymi w celu przystosowania środka trwałego do stanu zdatnego do użytkowania) oraz z kosztami transportu. Od tej też wartości powinno się naliczać odpisy amortyzacyjne.
Z uwagi na to, iż brak w pytaniu precyzyjnego określenia co do rodzaju zakupionego masztu, maszt ten może być amortyzowany według stawki rocznej 2,5 proc. (w przypadku zakwalifikowania do grupy 210 Klasyfikacji Środków Trwałych - obejmującej m.in. maszty, wieże i słupy telekomunikacyjne oraz infrastrukturę radiokomunikacyjną), bądź według stawki rocznej 10 proc. (w przypadku zakwalifikowania do grupy 512 Klasyfikacji Środków Trwałych - która obejmuje m.in. maszyny i urządzenia do eksploatacji otworów wiertniczych, w tym maszty i trojaki do eksploatacji odwiertów itp.).
Stawki te obowiązują dla celów podatkowych zgodnie z wykazem rocznych stawek amortyzacyjnych stanowiącym załącznik do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Należy również pamiętać, aby rozważyć, czy zakupiony maszt spełnia definicję budowli określonej w art. 3 pkt 3 prawa budowlanego. Jest to istotne, choćby przy konieczności kalkulowania oraz odprowadzania podatku od nieruchomości.
(AP)
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 28 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 oraz art. 31 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).
■ Art. 16e ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn. zm.).