Firma, która sprzedaje gotowe domy, musi brać pod uwagę dwie stawki podatku: 8 proc. dla budynku mieszkalnego i 23 proc. dla infrastruktury towarzyszącej, znajdującej się poza bryłą domu – wynika z wyroku NSA.
Sąd orzekł, że chodniki, utwardzenia powierzchni, podjazdy, ogrodzenia, bramy, przyłącza itp. powinny być sprzedawane z wyższym VAT.
Spór w tej sprawie toczył z fiskusem przedsiębiorca z branży budowlanej, który sprzedawał domy jednorodzinne pod klucz. Ich powierzchnia nie przekraczała 300 mkw., w związku z czym były one zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Budynki były gotowe do używania, miały wszystkie instalacje, przyłącza (wody, kanalizacji, prądu, gazu), ogrodzenie z bramami, drogi dojazdowe, podjazdy.
Podatnik sprzedawał je w całości z 8-proc. stawką VAT. Uważał, że przemawia za tym treść art. 29a ust. 8 ustawy o VAT (wcześniej art. 29 ust. 5). Wynika z niego, że grunt, z którym trwale są złączone budynki lub budowle będące przedmiotem dostawy, jest opodatkowany według właściwej dla nich stawki. W przypadku budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym wynosi ona 8 proc. (art. 41 ust. 12 ustawy o VAT).
Kontrolujący go urzędnicy byli innego zdania. Stwierdzili, że sprzedaż infrastruktury towarzyszącej budownictwu mieszkaniowemu jest od 2011 r. objęta 23-proc. podatkiem.
Ich decyzję utrzymał w mocy dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie. Powołał się na uchwałę z 3 czerwca 2013 r. (sygn. akt I FPS 7/12). Naczelny Sąd Administracyjny orzekł wtedy, że 8-proc. stawka nie może być stosowana do robót wykonywanych poza budynkiem. Fiskus uznał więc, że dotyczy to całej infrastruktury znajdującej się poza bryłą budynku.
Podatnik się z tym nie zgadzał. Uważał, że wyodrębnianie takich elementów jak przyłącza kanalizacyjne czy studzienki jest niezrozumiałe i nielogiczne. Tłumaczył, że infrastruktura ta stanowi nierozerwalną część domu i nie można sprzedać jej bez budynku. Całość powinna więc być objęta jedną stawką, właściwą dla domu – przekonywał.
Twierdził także, że w jego sprawie nie ma zastosowania uchwała NSA, bo czym innym jest zlecanie robót poza bryłą budynku, a czym innym sprzedaż budynku mieszkalnego wraz z urządzeniami.
Przedsiębiorca przegrał jednak w sądach obu instancji. WSA w Warszawie podkreślił, że z art. 41 ust. 12 wyraźnie wynika, iż preferencyjna stawka podatku dotyczy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Infrastruktura towarzysząca nie jest obiektem budowlanym – stwierdził sąd.
WSA wyjaśnił, że wynika to z innego przepisu ustawy o VAT (art. 146 ust. 1 pkt 2 lit. a), który wyraźnie rozróżnia roboty dotyczące obiektów budownictwa mieszkaniowego i infrastruktury towarzyszącej budownictwu mieszkaniowemu.
Tak samo orzekł Naczelnego Sądu Administracyjnego. Sędzia Krzysztof Wujek wyjaśnił, że uchwała NSA z 3 czerwca 2013 r. ma charakter uniwersalny i dotyczy zarówno wykonywania usług (robót) poza bryłą budynku mieszkalnego, jak i dostawy infrastruktury towarzyszącej.
Skład orzekający nie znalazł podstaw, by skierować w tej sprawie pytanie do Trybunału Sprawiedliwości UE, czego domagał się podatnik.
Infrastruktura towarzysząca z 23 proc. VAT
Wyższa stawka VAT obejmuje:
1 sieci rozprowadzające, wraz z urządzeniami, obiektami i przyłączami do budynków mieszkalnych,
2 urządzanie i zagospodarowanie terenu w szczególności drogi, dojścia, dojazdy, zieleń i małą architekturę,
3 urządzenia i ujęcia wody, stacje uzdatniania wody, oczyszczalnie ścieków, kotłownie oraz sieci wodociągowe, kanalizacyjne, cieplne, elektroenergetyczne, gazowe i telekomunikacyjne – związane z obiektami budownictwa mieszkaniowego.

orzecznictwo

Wyrok NSA z 18 października 2018 r., sygn. akt I FSK 1633/16. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia