W podzielonej płatności można zapłacić za więcej niż jedną fakturę. Ale kto tak zrobi, traci ochronę i podatkowe przywileje – wyjaśniło Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na pytania DGP.



Założeniem ustawy (i resortu finansów) jest, że nabywca może zapłacić w systemie split payment każdorazowo tylko jedną fakturę. Tak jest nawet skonstruowany komunikat przelewu – trzeba w nim wskazać „numer faktury”, a nie „numery faktur”.
W praktyce jednak – jak informuje nas czytelniczka – niektórzy przedsiębiorcy opłacają w formule split payment kilka faktur jednocześnie. Sprzedawcy mają z tym problem, bo nie wiedzą, co zrobić z taką płatnością.

Technicznie to dopuszczalne

Jak to w ogóle możliwe, że nabywcy opłacają kilka faktur naraz, skoro w komunikacie przelewu trzeba podać numer jednego takiego dokumentu?
To proste – w odpowiednim polu komunikatu przelewu wskazują numer tylko jednej z faktur lub wpisują ogólną informację: „zgodnie z zestawieniem” (w domyśle zestawieniem faktur).
Jak wskazuje nasza czytelniczka, od strony technicznej nie ma żadnych przeszkód, by zbiorczo opłacać faktury, wskazując numer tylko jednej z nich. Banki nie mają ani obowiązku, ani mechanizmów do weryfikowania tego.
– Banki, konstruując komunikat przelewu, dały klientom możliwość wpisania we wskazane pole sporej ilości znaków (np. 35) – zwraca uwagę Maciej Dybaś, starszy menedżer w Crido.
Podkreśla jednak, że stało się tak nie po to, aby umożliwić wpisanie więcej niż jednej faktury, ale dlatego, że numery faktur wystawianych przez niektóre przedsiębiorstwa (np. telekomunikacyjne, dostawców energii) są często bardzo długie.
– Poza tym administracja skarbowa musi mieć możliwość powiązania konkretnej faktury z przelewem, aby móc śledzić daną płatność dla celów split payment – wskazuje ekspert.
Technologicznie wykonanie zbiorczej płatności split payment nie jest żadnym problemem.

Skutki dla kupującego

Problem mają natomiast sprzedawcy, bo nie wiedzą, jak się zachować, gdy otrzymają taką zbiorczą płatność – przyjąć ją w całości czy uznać, że nabywca nadpłacił VAT (bo podał numer jednej faktury, a zapłacił np. za 5 faktur, przez co zbiorcza kwota VAT przewyższa kwotę podatku wskazaną na pierwszym dokumencie) i zwrócić nadpłaconą część.
– Dla sprzedawcy otrzymanie takiej płatności zbiorczej nie ma żadnego znaczenia – informuje Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na pytania redakcji.
Co innego, jeśli chodzi o nabywcę. Zdaniem MF traci on ochronę i przywileje związane z wyborem mechanizmu podzielonej płatności. Kupujący:
  • może być pociągnięty do solidarnej odpowiedzialności za VAT, jeśli sprzedawca go nie ureguluje, a dostarczył towary wymienione w załączniku nr 13 do ustawy o VAT;
  • nie spełnia jednej z przesłanek dochowania należytej staranności.
W konsekwencji podatnik naraża się na ryzyko pozbawienia go prawa do odliczenia VAT i inne dolegliwości, na przykład konieczność zapłaty wyższych odsetek od zaległości podatkowych.

Drożej, ale z ochroną

Jak więc łączyć przelewy bez ryzyka utraty prawa do odliczenia VAT? I czy to w ogóle możliwe?
Jak wyjaśnia Maciej Dybaś, regulacje dotyczące split payment nie sprzeciwiają się temu, by zbiorczo księgować transakcje zlecane do wykonania bankowi. Trzeba tylko wystawić odpowiednie zlecenie bankowi.
– Jeśli na przykład klient zleci bankowi opłacenie 100 faktur w podzielonej płatności, to bank takie skonsolidowane zestawienie podzieli na tyle przelewów, ile faktur zostanie za ich pomocą uregulowanych, czyli w naszym przykładzie 100 – tłumaczy Maciej Dybaś.
W konsekwencji wykonanych zostanie 100 operacji przelewów i za tyle klient zapłaci bankowi.
Odpowiedź Ministerstwa Finansów na pytanie DGP
Zapewnienie szczelności mechanizmu podzielonej płatności wymaga powiązania płatności z konkretną fakturą, której numer należy wskazać w komunikacie przelewu. Jest to również niezbędne dla zapewnienia ochronnych skutków mechanizmu podzielonej płatności – MPP (brak sankcji i odpowiedzialności solidarnej do wysokości kwoty VAT z faktury zapłaconej w MPP).
W sytuacji opisanej w pytaniu dla otrzymującego płatność nie występują negatywne skutki i może on przyjąć taką płatność. Natomiast nabywca, dokonując płatności z wykorzystaniem komunikatu przelewu dedykowanego podzielonej płatności, która nie dotyczy konkretnej faktury, traci ochronę i przywileje związane z wyborem mechanizmu podzielonej płatności.