Jakie znaczenie ma stanowisko organów podatkowych, zgodnie z którym sformułowanie podatek od towarów i usług zawarte w ustawach o CIT i PIT obejmuje też podatek od wartości dodanej w rozumieniu ustawy o VAT, a więc nakładany przez inne kraje UE?
dr JANUSZ MARCINIUK
doradca podatkowy Marciniuk i Wspólnicy
Takie podejście, korzystne wprawdzie z punktu widzenia osób osiągających przychody ze sprzedaży podlegającej VAT w innych krajach członkowskich, nie jest zadowalające dla dokonujących zakupów w innych krajach UE. Przyjmując, że definicja podatku od towarów i usług obejmuje VAT nakładany przez inne kraje członkowskie, należy analogicznie przyjąć, że podatek naliczony związany z zakupami dokonywanymi w innych krajach członkowskich, co do zasady nie może zostać uznany za koszt uzyskania przychodów. Uznanie za prawidłową szerokiej definicji VAT obejmującej jego odpowiedniki nakładane przez inne kraje członkowskie skutkuje tym, że do kosztów uzyskania przychodów zaliczyć można jedynie podatek naliczony w części, w której zgodnie z przepisami o VAT, w tym również przepisami innych państw członkowskich, podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku. Zatem, w przypadku istnienia możliwości ubiegania się o zwrot podatku naliczonego w innych krajach członkowskich, podatnicy tracą prawo do zaliczenia go do kosztów uzyskania przychodów. Jak wiadomo procedura zwrotu jest czasochłonna i kosztowna. Stąd wielu podatników rezygnuje z możliwości ubiegania się o zwrot zagranicznego podatku, nie mogąc jednocześnie zaliczyć go do kosztów uzyskania przychodów.
Wobec tego bardziej racjonalne wydaje się przyjęcie, że sformułowanie podatek od towarów i usług, zawarte w ustawach o CIT i PIT obejmuje wyłącznie podatek nakładany na podstawie polskiej ustawy o VAT. W takim przypadku podatek należny również nie stanowiłby przychodu. Podatki od wartości dodanej nakładane zarówno przez inne kraje UE, jak i kraje spoza Unii, podlegają wpłacie do właściwych zagranicznych organów podatkowych, nie powodując przysporzenia majątkowego z punktu widzenia sprzedawcy. Zgodnie z orzecznictwem, aby można było mówić o przychodzie, niezbędne jest przysporzenie majątkowe. Ponadto, mając na względzie to założenie, należałoby przyjąć, że wspomniane przepisy wyłączające z kosztów uzyskania przychodów wartość podatku od towarów i usług, nie znajdą zastosowania w stosunku do podatku naliczonego będącego odpowiednikiem polskiego VAT, i to bez względu na to, czy mamy do czynienia z podatkiem nałożonym przez kraj unijny czy też kraj spoza UE. W razie zwrotu zagranicznego podatku naliczonego zwiększa on przychód podatnika.