Firmy, które mają kłopoty finansowe z powodu kryzysu, mogą ubiegać się o przyznanie ulg ułatwiających wywiązanie się z płatności wobec fiskusa.
Firmy, które wskutek kryzysu znalazły się w trudnej sytuacji finansowej czy to z powodu pogarszającej się koniunktury dla branży, w której działają, czy też z uwagi na słynne w ostatnim czasie opcje walutowe, mogą liczyć na pomoc ze strony fiskusa. Takie możliwości - przynajmniej teoretycznie - stwarzają przepisy Ordynacji podatkowej (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm). Przewidują one możliwość przyznawania tzw. ulg w spłacie należności podatkowych. I tak organ podatkowy na wniosek podatnika, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może:
• odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć zapłatę podatku na raty,
• odroczyć lub rozłożyć na raty zapłatę zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetki określone w decyzji dotyczącej nieterminowej zapłaty zaliczek,
• umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną.
Takich ulg w spłacie zobowiązań podatkowych organ podatkowy może udzielić na wniosek podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, gdy nie stanowią one pomocy publicznej lub też stanowią pomoc de minimis. W tym ostatnim przypadku ulgi mogą być udzielone w zakresie i na zasadach określonych w bezpośrednio obowiązujących aktach prawa wspólnotowego dotyczących pomocy w ramach zasady de minimis.
W przypadku gdy ulgi takie stanowią pomoc publiczną, mogą być udzielone m.in. w celu naprawienia szkód wyrządzonych przez klęski żywiołowe lub inne nadzwyczajne zdarzenia; w celu zapobieżenia lub likwidacji poważnych zakłóceń w gospodarce o charakterze ponadsektorowym; w celu wsparcia krajowych przedsiębiorców działających w ramach przedsięwzięcia gospodarczego podejmowanego w interesie europejskim; w celu promowania i wspierania kultury, dziedzictwa narodowego, nauki i oświaty; jako rekompensata za realizację usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym powierzonych na podstawie odrębnych przepisów. Ulgi te mogą być także przyznane na szkolenia, na zatrudnienie, na rozwój małych i średnich przedsiębiorstw, na restrukturyzację, na ochronę środowiska, regionalną, na prace badawczo-rozwojowe, a także na cele określone w przepisach wydanych przez Radę Ministrów.
Dodatkowych warunków jest w przypadku przedsiębiorców stosunkowo dużo. Ale też i spektrum działań, które może w tym przypadku podjąć organ podatkowy (z reguły będzie nim naczelnik urzędu skarbowego), jest stosunkowo szerokie. Należy jednak zwrócić uwagę, że podjęcie któregokolwiek z nich uzależnione jest od wcześniejszego złożenia wniosku przez podatnika, w którym musi on podać fakty, które wskazywałyby, że udzielenie jednej z tych ulg jest uzasadnione czy to z uwagi na jego ważny interes (np. uchroni podatnika przed koniecznością ogłoszenia upadłości), czy też interes publiczny (np. pozwoli zachować miejsca pracy, które bez udzielenia takiej ulgi musiałyby zostać zlikwidowane). Nawet jednak w przypadku uprawdopodobnienia takich okoliczności i spełnienia innych warunków, od których uzależnione jest przyznanie takiej pomocy przedsiębiorcy, organ podatkowy nie ma obowiązku przyznawania ulgi. Może jej zatem odmówić nawet wówczas, gdy zdaje sobie sprawę z tego, że odmawiając np. rozłożenia podatku na raty, przyczynia się do upadłości przedsiębiorstwa.