Przedsiębiorca – osoba fizyczna (podatnik VAT czynny) prowadzi biuro geodezyjne. Sprzedaż jego usług jest opodatkowana VAT. Posiada status mikroprzedsiębiorcy. Jest on właścicielem lokalu użytkowego (biuro) znajdującego się w budynku biurowym. Lokal stanowi dla niego środek trwały o wartości początkowej 482 000 zł. Został nabyty i oddany w maju 2017 r. jako używany środek trwały i jest amortyzowany z zastosowaniem indywidualnej 10-proc. rocznej stawki amortyzacyjnej.
Po nabyciu lokalu przedsiębiorca nie dokonywał generalnego remontu, pomimo że lokal znajduje się w budynku z lat 60. i nie przechodził wcześniej remontu. W kwietniu 2018 r. zdecydował się na wymianę trzech okien znajdujących się w lokalu. Łączna wartość nabytych okien wraz z parapetami i montażem wyniosła netto 19 000 zł (odpowiednio: 4000 zł, 4800 zł oraz 10 200 zł). Okna zostały dostarczone i zamontowane 16 kwietnia 2018 r. Producent okien (dokonujący zarazem ich montażu) wystawił 16 kwietnia fakturę potwierdzającą dostawę okien i parapetów wraz z ich montażem na kwotę brutto 23 370 zł, w tym 4370 zł VAT. Zapłaty za fakturę przedsiębiorca dokonał w całości przelewem na rachunek bankowy kontrahenta 17 kwietnia 2018 r.
Wymiana zużytych okien na nowe miała charakter odtworzeniowy, przywracający lokalowi jedynie jego pierwotną wartość użytkową i niezmieniający jego charakteru, pomimo że nowe okna mają lepsze parametry techniczne od poprzednich. Przedsiębiorca z podatku dochodowego rozlicza się na zasadach podatku liniowego. Prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów metodą kasową. VAT i zaliczki na PIT przedsiębiorca rozlicza miesięcznie. Jak powinien rozliczyć przedmiotowe wydatki na wymianę okien na gruncie VAT i PIT?
VAT
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (zob. art. 86 ust. 1 ustawy o VAT).
Z przedstawionego w pytaniu stanu faktycznego wynika, że przedsiębiorca jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny i wykonuje wyłącznie czynności opodatkowane VAT (usługi geodezyjne). Zatem przedmiotowe wydatki na wymianę okien w lokalu użytkowym (środek trwały) poniesione na wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej lokal mają związek z czynnościami opodatkowanymi VAT.
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (zob. art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT). W analizowanej sprawie będzie to kwota 4370 zł wynikająca z otrzymanej od kontrahenta faktury za dostawę i montaż okien.
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy (art. 86 ust. 10 ustawy o VAT).
W analizowanej sprawie dostawa okien i parapetów, a także ich montaż i wystawienie faktury miały miejsce 16 kwietnia 2018 r., natomiast zapłata została dokonana w dniu następnym. A zatem obowiązek podatkowy z tytułu tych czynności powstał 16 kwietnia 2018 r. (zob. art. 19a ustawy o VAT). To oznacza, że prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wymiany okien powstało u przedsiębiorcy w rozliczeniu za kwiecień 2018 r.
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadku podatku naliczonego wynikającego z otrzymanych faktur, stosownie do art. 86 ust 10b pkt 1 ustawy o VAT, powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę. Przedsiębiorca fakturę otrzymał w kwietniu 2018 r., a zatem przepis ten nie sprzeciwia się odliczeniu podatku naliczonego wynikającego z tej faktury w deklaracji VAT-7 za kwiecień 2018 r.
Zatem w deklaracji VAT-7 za kwiecień 2018 r., w związku z wymianą przedmiotowych okien, przedsiębiorca ma prawo odliczyć kwotę podatku naliczonego w wysokości 4370 zł. Rozumiem, że przedsiębiorca nie skorzysta z możliwości odliczenia tego podatku naliczonego w deklaracji VAT-7 za maj bądź czerwiec 2018 r., stosownie do art. 86 ust. 11 ustawy o VAT.
WAŻNE: Od 1 stycznia 2018 r. ewidencja VAT prowadzona przez podatnika VAT czynnego może być tylko w formie elektronicznej, przy użyciu programów komputerowych (zob. art. 109 ust. 8a ustawy o VAT).
UWAGA: Począwszy od rozliczeń za styczeń 2018 r., przedsiębiorca posiadający status mikroprzedsiębiorcy jest zobowiązany przesyłać dane z ewidencji do Ministerstwa Finansów w schemacie JPK_VAT (zob. art. 82 ordynacji podatkowej).
Schemat rozliczenia przedsiębiorcy*
1. JAKI PODATEK NALEŻY ZAPŁACIĆ OD WYMIANY OKIEN W BIURZE
VAT (należny): nie wystąpi
VAT (naliczony): 4370 zł (wartość nabycia netto: 19 000 zł)
PIT: – przychód : nie wystąpi
– koszty uzyskania przychodów: 19 000 zł
2. W JAKIEJ DEKLARACJI WYKAZAĆ PODATEK
VAT: deklaracja VAT-7 (podatek naliczony: poz. 45 „wartość netto w zł” – 19 000 zł i w poz. 46 „Podatek naliczony w zł” – 4370 zł)
PIT – nie ma obowiązku składać deklaracji zaliczkowej. Podatnik powinien jednak uwzględnić koszt uzyskania przychodów w wysokości 19 000 zł przy obliczeniu zaliczki na podatek dochodowy podlegający wpłacie do urzędu skarbowego, a po zakończeniu roku podatkowego uwzględnić go w zeznaniu rocznym PIT-36L.
3. TERMIN ZŁOŻENIA DEKLARACJI
VAT-7: 25 maja 2018 r.**
JPK_VAT(3): 25 maja 2018 r. **
PIT-36L: do 30 kwietnia 2019 r.
* w schemacie rozliczenia pominięto inne zdarzenia/czynności
** w formie elektronicznej
PIT
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy o PIT (art. 22 ust. 1 ustawy o PIT). Zatem aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, musi spełniać następujące warunki:
  • został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na jego działalność przez osoby inne niż podatnik),
  • był definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
  • pozostaje w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą,
  • został poniesiony w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
  • został właściwie udokumentowany,
  • nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 ustawy o PIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na ulepszenie środków trwałych, które zgodnie z art. 22g ust. 17 ustawy o PIT powiększają wartość środków trwałych, stanowiącą podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych (art. 23 ust. 1 pkt 1 lit. c) in principio ustawy o PIT. Zatem bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów przedsiębiorca może zaliczyć przedmiotowe wydatki, jeżeli stanowią one remont środka trwałego (lokalu użytkowego – biura), a nie jego ulepszenie.
Jeżeli środki trwałe zostały ulepszone w wyniku przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji, to wartość początkową tych środków powiększa się o sumę wydatków na ich ulepszenie, w tym także o wydatki na nabycie części składowych lub peryferyjnych, których jednostkowa cena nabycia przekracza 10 000 zł. Środki trwałe uważa się za ulepszone, gdy suma wydatków poniesionych na ich przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację w danym roku podatkowym przekracza 10 000 zł i wydatki te powodują wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do używania, mierzonej w szczególności okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonych środków trwałych i kosztami ich eksploatacji (art. 22g ust. 17 ustawy o PIT – w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2018 r.).
UWAGA: Do 31 grudnia 2017 r. limit wydatków na nabycie części składowych lub peryferyjnych oraz sumy wydatków poniesionych na ich przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację w danym roku podatkowym, którego nieprzekroczenie powodowało, że wydatki te nie były uznawane za ulepszenie środka trwałego, wynosił 3500 zł. Stosownie do art. 11 ustawy nowelizacyjnej, m.in. art. 22g ust. 17 i art. 22k ust. 9 ustawy o PIT, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2018 r., nowy limit (10 000 zł) stosuje się do składników majątku przyjętych do używania po 31 grudnia 2017 r. Przedmiotowy środek trwały (lokal użytkowy) został oddany do używania w maju 2017 r., a zatem w jego przypadku limit ten wynosi 3500 zł.
Ulepszenie (w tym modernizacja) to działania, które powodują wzrost wartości użytkowej środków trwałych w stosunku do wartości z dnia przyjęcia ich do używania, mierzonej w szczególności okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów wytworzonych za pomocą ulepszonych środków trwałych i kosztami ich eksploatacji.
Warto wskazać na różnicę między nakładami na remont a nakładami na ulepszenie środków trwałych. Polega ona na tym, że pierwsze z nich zmierzają do podtrzymania i odtworzenia wartości użytkowej środków trwałych. Natomiast drugie – do podjęcia, rozszerzenia działalności w drodze przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji powodującej istotną zmianę cech użytkowych środków trwałych. Nie można przy tym uznać, że każda wymiana zużytych elementów środka trwałego na nowe z zastosowaniem nowocześniejszych materiałów jest ulepszeniem. Przy ocenie wydatków należy brać pod uwagę zmieniającą się rzeczywistość gospodarczą i postęp techniczny, mające wpływ na sposób i środki realizowania robót objętych tym pojęciem. W praktyce organów podatkowych przyjmuje się, że istotą remontu jest przywrócenie pierwotnego stanu technicznego użytkowanego środka trwałego wraz z wymianą zużytych składników technicznych, niezmieniające jego charakteru i funkcji, następujące w trakcie eksploatacji środka trwałego i będące wynikiem tej eksploatacji (zużycia) oraz niezwiększające jego wartości początkowej. Wymiana zużytych elementów środka trwałego na nowe ma charakter odtworzeniowy, przywracający jedynie jego pierwotną wartość użytkową i niezmieniający jego charakteru (interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 27 stycznia 2015 r., nr IBPBI/1/415-1338/14/ZK; interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 8 marca 2013 r., nr IPPB1/415-109/13-2/JB).
Moim zdaniem w analizowanej sprawie wymiana okien w lokalu użytkowym ma charakter odtworzeniowy, przywracający jedynie jego pierwotną wartość użytkową. Zastosowanie okien o lepszych parametrach technicznych nie zmienia faktu, że są to wydatki o charakterze remontowym. Nie ma zatem przeszkód, aby wydatki te zaliczyć bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów (por. interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 16 sierpnia 2010 r., nr IPPB5/423-423/10-4/AM). Zatem wydatki poniesione na wymianę okien w lokalu użytkowym (środku trwałym) przedsiębiorca może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w kwocie netto, tj. w wysokości 19 000 zł.
WAŻNE: Zapłaty za fakturę przedsiębiorca dokonał w całości przelewem na rachunek bankowy kontrahenta 17 kwietnia 2018 r., a zatem zaliczeniu tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów nie sprzeciwia się art. 22p ustawy o PIT. Organy podatkowe przyjmują, że z art. 22 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej i art. 22p ust. 1 ustawy o PIT wynika, że w przypadku każdej transakcji o wartości przekraczającej 15 000 zł dokonanie płatności w całości lub w części z pominięciem takiego rachunku oznacza brak możliwości zaliczenia kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca tej transakcji została dokonana z pominięciem rachunku płatniczego (interpretacja dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej 2 czerwca 2017 r., nr 0113-KDIPT2-1.4011.58.2017.1.MMA).
VAT z otrzymanej od kontrahenta faktury w kwocie 4370 zł, jako podlegający odliczeniu w deklaracji VAT-7 za kwiecień 2018 r., nie stanowi kosztu uzyskania przychodów, stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 43 ustawy o PIT.
W analizowanej sprawie przedsiębiorca prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów metodą kasową. Datę potrącenia kosztu ustala, kierując się zasadą wyrażoną w art. 22 ust. 4 ustawy o PIT, zgodnie z którym koszty uzyskania przychodów są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione. Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, stosownie do art. 22 ust. 6b ustawy o PIT, uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu. Zatem przedmiotowe wydatki na wymianę okien przedsiębiorca potrąca 16 kwietnia 2018 r., kiedy to ich dostawca wystawił fakturę.
UWAGA: Przedmiotowe wydatki nie stanowią ulepszenia środka trwałego, zatem przedsiębiorca nie dokonuje żadnych wpisów w ewidencji środków trwałych dotyczących tego wydatku.
Podstawa prawna
Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 200 ze zm.).
Ustawa z 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. z 2017 r. poz. 2175).
Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 201 ze zm.).
Ustawa z 10 września 2015 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1649, 2183 i 2184).