Sprawozdanie finansowe ma zaprezentować obraz jednostki przede wszystkim przez dane liczbowe. Informacje jakościowe mają trafić do sprawozdania z działalności, które jest odrębnym od sprawozdania finansowego raportem sporządzanym na koniec roku obrotowego. Zostały już ostatnie chwile na jego przygotowanie.
Sprawozdanie z działalności nie jest sprawozdaniem finansowym, ale jest z nim bardzo silnie powiązane. W sposób uporządkowany i z punktu widzenia zarządu ma ono objaśniać i uzupełniać dane liczbowe zawarte w sprawozdaniu finansowym. Jest to sprawozdanie trudne do przygotowania, bowiem nie ma jego wzoru czy powszechnie stosowanego układu. Każda jednostka w oparciu o potrzeby informacyjne użytkowników sprawozdań oraz swoje możliwości powinna opracować raport, przestrzegając wymogów zawartych w art. 49 i 49b ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 395; dalej: u.r.). To powoduje, że mamy sprawozdania z działalności, które mają jedynie kilka stron, ale też raporty zawierające kilkaset stron.
Kto powinien pamiętać
Krąg podmiotów zobowiązanych do sporządzania sprawozdania zarządu, bo tak jest ono też określane, został wskazany w art. 49 ust. 1 u.r. Są to spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, towarzystwa reasekuracji wzajemnej, spółdzielnie, przedsiębiorstwa państwowe, a także spółki jawne i komandytowe, których wszystkimi wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność są spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne lub spółki z innych państw o podobnej do tych spółek formie prawnej. Obowiązek ten dotyczy też specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych, funduszy inwestycyjnych zamkniętych oraz alternatywnych spółek inwestycyjnych. Zaznaczyć jednak trzeba, że w przypadku jednostek mikro, które zgodnie z art. 3 ust. 1a u.r. sporządzają sprawozdanie finansowe według załącznika nr 4, organ uprawniony do zatwierdzania sprawozdania finansowego może podjąć decyzję (uchwałę) o niesporządzaniu sprawozdania z działalności, mimo iż jednostka jest wymieniona w art. 49 ust. 1 u.r. [PRZYKŁAD 1] Analogiczna możliwość jest przewidziana dla jednostek małych, o których mowa w art. 3 ust. 1c u.r. W obu przypadkach warunkiem rezygnacji jest to, że w informacji dodatkowej, lub jeśli nie jest ona sporządzana, jako informacje uzupełniające do bilansu przedstawione zostaną informacje dotyczące nabycia udziałów (akcji) własnych. Chodzi tu o:
1) przyczynę nabycia udziałów (akcji) własnych dokonanego w roku obrotowym,
2) liczbę i wartość nominalną nabytych oraz zbytych w roku obrotowym udziałów (akcji), a w przypadku braku wartości nominalnej ich wartość księgową oraz część kapitału podstawowego, którą te udziały (akcje) reprezentują,
3) w przypadku nabycia lub zbycia odpłatnego – równowartość tych udziałów (akcji),
4) liczbę i wartość nominalną lub, w razie braku wartości nominalnej, wartość księgową wszystkich udziałów (akcji) nabytych i zatrzymanych oraz część kapitału podstawowego, którą te udziały (akcje) reprezentują.