NOWE PRAWO Nabycie kwoty gwarantowanej po śmierci uprawnionego do emerytury kapitałowej powoduje powstanie obowiązków w PIT.
Od kwot wypłaty gwarantowanej po śmierci uprawnionego do dożywotniej emerytury kapitałowej pobiera się zryczałtowany 19-proc. podatek dochodowy. Możliwość wypłaty takiego świadczenia wprowadziła ustawa o emeryturach kapitałowych (Dz.U. z 2008 r. nr 228, poz. 1507), która nałożyła obowiązek poboru podatku dochodowego od wypłaconej kwoty (art. 30a ust. 1 pkt 12 ustawy o PIT). Opodatkowanie kwot wypłaty gwarantowanej należy uznać za właściwe ze względu na fakt, że świadczenia emerytalne są również objęte PIT.
Ustawa o emeryturach kapitałowych nie zawiera propozycji zmian w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Zgodnie z art. 3 pkt 5 tej ustawy podatkowi nie podlega nabycie w drodze spadku środków zgromadzonych na rachunku zmarłego członka otwartego funduszu emerytalnego. To samo dotyczy nabytych w spadku środków zgromadzonych na indywidualnym koncie emerytalnym.
Jak wyjaśnia Andrzej Ossowski, radca prawny z Kancelarii Adwokatów i Radców Prawnych P. J. Sowisło & Topolewski z Poznania, brak wyłączenia w ustawie o podatku od spadków w stosunku do kwoty gwarantowanej nie oznacza, że nabywca takich środków po śmierci emeryta będzie podwójnie opodatkowany. Ekspert dodaje, że w art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT ustanowiono regułę kolizyjną, zgodnie z którą ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom podatku od spadków i darowizn.
- Poddanie kwot wypłaty gwarantowanej reżimowi ustawy o PIT przesądza o tym, że środki takie podlegają opodatkowaniu według tej ustawy - podkreśla ekspert.
Zdaniem naszego rozmówcy można mieć wątpliwości, czy analogiczne wyłączenie dotyczące kwot wypłaty gwarantowanej nie powinno znaleźć się w ustawie o podatku od spadków i darowizn.
- Ponieważ w świetle ustawy o PIT przychód nie może jednocześnie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym oraz podatkiem od spadków i darowizn, a szczególna regulacja w tym zakresie znalazła się w ustawie o PIT, uznać należy, że przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn nie mogą znaleźć zastosowania w odniesieniu do kwot wypłaty gwarantowanej - twierdzi Andrzej Ossowski.
Prawo do całości lub części wypłaty gwarantowanej nabywa osoba uposażona zgodnie z dyspozycją emeryta, jeżeli jego śmierć nastąpiła w ciągu trzech lat od dnia przekazania składki do funduszu dożywotnich emerytur kapitałowych. Gdy emeryt nie wskazał takiej osoby i nie posiada małżonka, z którym pozostawał we wspólności ustawowej, wypłata gwarantowana wchodzi w skład spadku.