Urząd skarbowy może sprawdzać rozliczenia podatnika do czasu upływu przedawnienia zobowiązania podatkowego.
Podatnik, który kupuje nieruchomość i niewłaściwie określi w umowie wartość, naraża się na konflikt z organami podatkowymi. Urząd skarbowy może bowiem zakwestionować wartość przedmiotu umowy, jeżeli odbiega od warunków rynkowych.
Gdy urząd skarbowy stwierdzi, że podatnik podał niewłaściwą wartość nieruchomości, wezwie podatnika do jej skorygowania. Zgodnie z przepisami ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, jeżeli podatnik nie określił wartości przedmiotu czynności cywilnoprawnej lub wartość określona przez niego nie odpowiada, według oceny organu podatkowego, wartości rynkowej, organ ten wezwie podatnika do jej określenia, podwyższenia lub obniżenia, w terminie nie krótszym niż 14 dni od dnia doręczenia wezwania, podając jednocześnie wartość według własnej, wstępnej oceny.
Jeśli po przeanalizowaniu sprawy podatnik zmieni wartość nieruchomości, jednocześnie zmieni się podstawa opodatkowania przedmiotu umowy. Konieczne będzie skorygowanie podatku od czynności cywilnoprawnych. Wezwanie podatnika do skorygowania wartości nieruchomości w żadnym przypadku nie zwalnia organu podatkowego od obowiązku poczynienia samodzielnych ustaleń faktycznych, nakazując wszakże - z urzędu - powołanie biegłego, którego opinia stanowi niezbędny element postępowania dowodowego. Czynności dokonuje organ podatkowy w postępowaniu mającym na celu rozstrzygnięcie co do istoty sprawy - wyjaśnił WSA w Szczecinie w wyroku z 10 kwietnia 2008 r. (sygn. akt I SA/Sz 507/05; niepublikowany).
Podatnik ma minimum 14 dni na skorygowanie wartości nieruchomości, jeśli urząd skarbowy poprosi go o to. Gdy podatnik nie zareaguje na tę prośbę, urząd samodzielnie oszacuje wartość nieruchomości. To rozwiązanie może okazać się kosztowniejsze niż samodzielne skorygowanie rozliczeń w podatku od czynności cywilnoprawnych.
Jeżeli podatnik pomimo wezwania nie określił wartości lub podał wartość nieodpowiadającą wartości rynkowej, organ podatkowy dokona jej określenia z uwzględnieniem opinii biegłego lub przedłożonej przez podatnika wyceny rzeczoznawcy. Jeżeli organ podatkowy powoła biegłego, a wartość określona z uwzględnieniem jego opinii różni się o więcej niż 33 proc. od wartości podanej przez podatnika, koszty opinii ponosi podatnik.
Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania czynności cywilnoprawnej, bez odliczania długów i ciężarów.
Za podstawę opodatkowania tym podatkiem z tytułu zawarcia umowy zamiany należało zatem przyjąć różnicę określonych w tej umowie wartości rynkowych zamienianych nieruchomości lokalowych. Podatek powinien więc wynieść 1 tys. zł (2 proc. x 50 tys. zł).
JAK TO ZROBIĆ...
Podstawa opodatkowania przy zamianie lokali
PROBLEM: W wyniku umowy zamiany zawartej notarialnie na podatniczkę i jej małżonka został przeniesiony przez osobę fizyczną udział wynoszący 1/2 w nieruchomości lokalowej A, w zamian za co podatniczka i jej małżonek przenieśli na rzecz osoby fizycznej własność nieruchomości lokalowej B. W umowie tej strony podały wartość nieruchomości lokalowej B na kwotę 250 tys. zł, a wartość udziału we współwłasności nieruchomości A na kwotę 200 tys. zł. Został pobrany podatek od czynności cywilnoprawnych w kwocie 5 tys. zł, tj. w stawce 2 proc. od wartości rynkowej rzeczy lub prawa majątkowego, od którego przypada wyższy podatek. Czy to prawidłowe rozliczenie?
ROZWIĄZANIE: Podstawę opodatkowania przy umowie zamiany lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego na taki lokal lub prawo do lokalu stanowi różnica wartości rynkowych zamienianych lokali lub praw do lokali. W pozostałych przypadkach podstawę opodatkowania przy umowie zamiany stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, od którego przypada wyższy podatek.