Rządowa agencja nie płaci podatku od opłat za podróż autostradą – orzekł TSUE.
Wyjaśnił, że nie można mówić o zakłóceniu konkurencji, gdy nie ma szans na to, aby podmioty prywatne samodzielnie wybudowały drogę i kazały sobie płacić za przejazd. Chodziło o irlandzką agencję rządową (National Roads Authority) odpowiedzialną za budowę dróg krajowych i zarządzanie nimi. Początkowo doliczała ona podatek do opłat pobieranych za przejazd. Podstawą miał być art. 13 ust. 1 zdanie drugie dyrektywy VAT, zgodnie z którym podmioty prawa publicznego są uważane za podatników, jeżeli wykluczenie ich z tej kategorii prowadziłoby do znaczących zakłóceń konkurencji.
Potem jednak NRA uznała, że nie powinna doliczać podatku, bo działa w tym zakresie jako organ władzy publicznej, czyli nie jest podatnikiem. Domagała się więc zwrotu nadpłaconego VAT.
Fiskus odmówił. Sprawa trafiła do sądu. Ten skierował pytanie do TSUE, czy można mówić o znaczącym zakłóceniu konkurencji, jeżeli nie ma szans na to, by podmioty prywatne samodzielnie wybudowały drogę i pobierały opłaty za przejazd.
Rzecznik generalny TSUE Maciej Szpunar był podobnego zdania, co irlandzki fiskus. Powołał się na orzecznictwo trybunału, z którego wynikało, że płatne udostępnienie drogi to czynność opodatkowana VAT i wykracza poza misję realizowaną przez władzę publiczną. Dodatkowo, jeśli taką samą działalność jednocześnie prowadzą firmy prywatne, to należy domniemywać, że występuje zakłócenie konkurencji – uznał rzecznik.
Innego zdania był sam TSUE. Odwołał się do wyroku z 25 marca 2010 r. (sygn. akt C 79/09), z którego wynikało, że można mówić o zakłóceniu konkurencji, gdy działalność podmiotu publicznego realnie zagraża prywatnym firmom. Nie ma więc o tym mowy, jeżeli prywatni przedsiębiorcy mogą tylko potencjalnie wejść na dany rynek. A tak właśnie jest w tym przypadku, bo to NRA musiałaby ich upoważnić do pobierania opłat – stwierdził TSUE.
Podkreślił, że to NRA ponosi odpowiedzialność za drogi krajowe. Pobierając opłaty za przejazd, działa jako organ władzy publicznej i nie powinna być traktowana jako podatnik VAT.
ORZECZNICTWO
Wyrok TSUE z 19 stycznia 2017 r., sygn. akt C-344/15. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia