Obcokrajowcy przyjeżdżający pracować w Polsce na podstawie zagranicznej umowy o pracę zwykle nie mają jeszcze nadanego numeru PESEL. Nie przysługuje im jednak zwolnienie z posługiwania się identyfikatorami podatkowymi - mówi Iwo Turecki, ekspert podatkowy w Ernst & Young.
Od początku roku identyfikatorem podatkowym osób fizycznych, nieprowadzących firm i niebędących podatnikami VAT czy płatnikami składek ZUS, jest PESEL. A jak jest w przypadku obcokrajowców, którzy nie posiadają takiego numeru w Polsce?
Obcokrajowcy przyjeżdżający pracować w Polsce na podstawie zagranicznej umowy o pracę zwykle nie mają jeszcze nadanego numeru PESEL. Nie przysługuje im jednak zwolnienie z posługiwania się identyfikatorami podatkowymi. W związku z tym muszą złożyć w urzędzie skarbowym wniosek o nadanie NIP na druku NIP-7.
Jakie problemy praktyczne się z tym wiążą?
Problemy mogą się pojawić w konsekwencji meldunku w Polsce. Organy gminy, prowadzące ewidencję ludności, po spełnieniu określonych warunków z urzędu nadają im PESEL. W praktyce zdarza się, że cudzoziemiec szybciej uzyska PESEL niż NIP. W takim przypadku zagraniczny podatnik stawiany jest w kłopotliwej sytuacji. Skarbówka przed nadaniem NIP dostaje bowiem informacje, że podatnik ma już nadany PESEL, a to oznacza, że nie może on otrzymać NIP. Urząd skarbowy informuje o tym podatnika i nie byłoby w tym nic dziwnego (taka osoba powinna posługiwać się numerem PESEL), gdyby nie fakt, że często fiskus żąda od cudzoziemca wykazania numeru PESEL na druku ZAP-3, mimo że formularz ten przeznaczony jest na podanie informacji o rachunku bankowym lub aktualnym adresie zamieszkania.
Czy w takiej sytuacji podatnik ma obowiązek złożenia druku ZAP-3?
Osoba fizyczna nie ma obowiązku aktualizacji w urzędzie skarbowym danych, które znajdują się w rejestrze PESEL. Jeśli urząd odmawia nadania NIP, gdyż posiada informację o nadanym PESEL, to znaczy, że powinien mieć dostęp do odpowiednich danych. Być może organy podatkowe chcą znać adres zamieszkania, jeśli jest inny niż zameldowania, jeszcze przed złożeniem deklaracji (np. zeznania rocznego), w której podatnik może zaktualizować dane. Może to dotyczyć tak zwanych nierezydentów podatkowych w Polsce, do rejestracji których urząd wymaga podania zagranicznego adresu zamieszkania.
Po raz kolejny widać zatem, że zmiana przepisów o identyfikatorach podatkowych, która miała ułatwić życie podatnikom, wcale nie zmniejszyła biurokracji.