Przy zmianie prawa o notariacie w zakresie poświadczania dziedziczenia zapomniano zmienić ustawę o podatku od spadków i darowizn. To może spowodować rozbieżności interpretacyjne wśród urzędów skarbowych.
ROZMOWA
• Ustawa z 24 sierpnia 2007 r. o zmianie ustawy - Prawo o notariacie oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 181, poz. 1287) wprowadziła przepisy dotyczące poświadczenia dziedziczenia przez notariusza. Jednak nowelizacją tą nie dokonano zmian w art. 4a ustawy o spadkach i darowiznach. Co to oznacza?
- W kontekście art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn może powstać problem interpretacyjny dotyczący aktu poświadczenia dziedziczenia sporządzonego przez notariusza. Artykuł 4a ustawy o spadkach stanowi, że zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżon- ka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie miesiąca od dnia powsta- nia obowiązku podatkowego, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie miesiąca od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku. Przepis ten nie wspomina o akcie poświadczenia dziedziczenia sporządzonym przez notariusza.
Natomiast art. 95j Prawa o notariacie stanowi, że zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia ma skutki prawomocnego postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku.
• W takim razie, od jakiego dnia należy liczyć termin miesięczny do złożenia zawiadomienia do urzędu przez spadkobiercę?
- To rzeczywiście może być problem, bo w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn liczenie tego terminu jest określone w następujący sposób: podatnicy zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie miesiąca od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku. Jednak brak w tym przepisie wzmianki, jak ten termin miałby być liczony w przypadku aktów poświadczenia dziedziczenia.
• Zatem w przypadku aktu poświadczenia dziedziczenia sporządzonego przez notariusza miałby zastosowanie art. 4a ust. 1 pkt 1, a nie art. 4a ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn - gdzie obowiązku zgłoszenia nie stosuje się. Ale czy taka będzie interpretacja urzędów skarbowych?
- Cytowany art. 4a ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowi, że obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy: wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie pięciu lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza 9637 zł lub gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.
• Czyli w tym przepisie nie wymienia się też aktu poświadczenia dziedziczenia przez notariusza.
- Tak. To oznacza, że przepisy wymagają pilnych zmian legislacyjnych, aby uniknąć rozbieżności interpretacyjnych w sytuacjach, gdy notariusze będą sporządzać akty poświadczenia dziedziczenia.