Minister ma do zrealizowania ok. 10 tys. wniosków w sprawie wymiany informacji o podatnikach z zagranicy - mówi Andrzej Parafianowicz.
Celem założeń projektu ustawy o wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu podatków, ceł i innych należności publicznoprawnych jest głównie implementacja Dyrektywy Rady 2010/24/UE z 16 marca 2010 r. w sprawie wzajemnej pomocy przy odzyskiwaniu wierzytelności dotyczących podatków, ceł i innych obciążeń. Jakie regulacje zawierają przepisy unijne?
Dyrektywa wprowadza nowe instrumenty prawne, w związku z tym dostosowanie przepisów unijnych do polskiego porządku prawnego obejmuje takie zmiany jak: wprowadzenie instrumentów takich jak jednolite tytuły wykonawcze i jednolite formularze dotyczące powiadomień dostępne we wszystkich językach państw członkowskich, które zastąpią krajowe tytuły wykonawcze na potrzeby współpracy międzynarodowej, utworzenie centralnego biura łącznikowego do kontaktów z innymi państwami, a także biur łącznikowych, w przypadku znacznie zwiększonego napływu wniosków.
Organem nadzoru, którego zadaniem będzie także utrzymywanie kontaktów z Komisją Europejską, pozostanie minister finansów.
Czy taki rozkład kompetencji jest potrzebny?
Na pewno usprawni on realizację wniosków i zwiększy efektywność egzekucji.
Czy zmienią się jakieś procedury?
Nowym elementem jest zmiana sposobu naliczania odsetek, wprowadzenie spontanicznej wymiany informacji bez wniosku w sprawach dotyczących zwrotu podatku, poszerzenie zakresu należności podlegających dochodzeniu o podatki pobierane przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem składek na ubezpieczenie społeczne i sankcji karnych.
Dyrektywa 2010/24/UE przewiduje również fakultatywną obecność obcych urzędników podczas postępowań administracyjnych w drodze porozumienia z innymi państwami.
Nowa współpraca ma odbywać się drogą elektroniczną. Teraz jest inaczej?
Obecnie współpraca międzynarodowa odbywa się drogą elektroniczną wyłącznie pomiędzy ministrem finansów wykonującym zadania organu wnioskującego i wykonującego a obcymi państwami z wykorzystaniem sieci CCN udostępnionej wszystkim krajom członkowskim przez Komisję Europejską. Jednak w toku projektowanych zmian współpraca pomiędzy organami egzekucyjnymi i centralnym biurem łącznikowym będzie również odbywała się drogą elektroniczną.



Czy ta nowa ustawa będzie ważniejsza od umów międzynarodowych?
Implementacja Dyrektywy 2010/24/UE nastąpi w sposób umożliwiający stosowanie innych umów międzynarodowych obejmujących wzajemną pomoc w dochodzeniu należności.
Zagadnienia udzielania pomocy obcym państwom i korzystania z ich pomocy w dochodzeniu należności uregulowane są obecnie w rozdziale VII ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Czy nowa ustawa jest zatem potrzebna?
Za usystematyzowaniem obowiązujących przepisów związanych z wzajemną współpracą międzynarodową poza ustawą egzekucyjną przemawia mała czytelność obecnych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, w tym rozdziału VII.
Projektowane zmiany pozwolą zwiększyć przejrzystość przepisów i zmniejszyć wątpliwości interpretacyjne związane m.in. z prowadzeniem postępowań egzekucyjnych na podstawie odmiennych tytułów wykonawczych dla należności krajowych i dla należności zagranicznych a także szybciej przeprowadzić proces legislacyjny wynikający z częstych zmian prawa unijnego w tym zakresie.
Ile wniosków dotyczących informacji jest realizowanych?
Obecnie pozostaje do realizacji ok. 10 tys. wniosków, z czego większość stanowią sprawy egzekucyjne, które prowadzone są przez kilka lat. Na etapie egzekucji międzynarodowej ściągalność jest najtrudniejsza, ponieważ wniosek kierowany jest za granicę, gdy postępowanie egzekucyje prowadzone na terenie kraju okazało się bezskuteczne. Liczba spraw wpływających z zagranicy wzrosła dziesięciokrotnie od chwili przystąpienia Polski do Unii Europejskiej i prognozowane jest nasilenie współpracy m.in. w związku z rozszerzonym zakresem należności podlegających dochodzeniu.
Powierzenie Izbie Skarbowej w Poznaniu kompetencji centralnego biura łącznikowego poprzez decentralizację dotychczasowych zadań przyczyni się do zwiększenia efektywności egzekucji.