Bartosz Bołtromiuk - Od 1 stycznia 2011 r. wejdą w życie przepisy zwiększające opłacalność importu z państw korzystających z ogólnego systemu preferencji.
Ogólny system preferencji (ang. Generalised System of Preferences, GSP) jest narzędziem stosowanym przez państwa członkowskie Światowej Organizacji Handlu służącym pomocy gospodarczej dla krajów rozwijających się. Na czym on polega?
Obowiązujące zasady funkcjonowania tego systemu na obszarze Unii Europejskiej zostały określone w rozporządzeniu Rady (WE) nr 732/2008 z 22 lipca 2008 r. Mechanizm działania GSP polega na pobudzaniu aktywności gospodarczej w państwach objętych systemem przez ułatwienie dostępu do jednolitego rynku dla towarów pochodzących z tych państw. Towary te ze względu na obniżenie bądź całkowite zniesienie ceł importowych stają się bardziej konkurencyjne na unijnym rynku. System GSP obejmuje ponad 170 państw beneficjentów, wśród których znajdują się zarówno ważni partnerzy handlowi UE (m.in. Brazylia, Chiny, Indie), jak i najsłabiej rozwinięte państwa świata.
Jakie zmiany w tym systemie czekają importerów od przyszłego roku?
Komisja Europejska podjęła decyzję o zliberalizowaniu systemu. Ułatwienia polegać będą na uproszczeniu reguł pochodzenia dla poszczególnych grup towarowych oraz dodatkowym poluzowaniu tych reguł w stosunku do państw najsłabiej rozwiniętych. Ponadto dzięki nowym możliwościom tzw. kumulacji pochodzenia łatwiej będzie skorzystać z preferencji, importując towary, których proces produkcji odbywa się w kilku różnych państwach. Omawiane zmiany zawarte zostały w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1063/2010 z 18 listopada 2010 r. wprowadzającym zmiany w rozporządzeniu wykonawczym do wspólnotowego kodeksu celnego.
Kto powinien się zainteresować nowymi rozwiązaniami?
Zmiany te powinny zainteresować importerów towarów z państw objętych preferencjami oraz ich partnerów handlowych. Wiele towarów wytwarzanych w tych państwach nie miało dotychczas szans na bezcłowy dostęp do rynku UE. Niewykluczone, że w wyniku zmian w kryteriach ustalania preferencyjnego pochodzenia taki dostęp uzyskają. Może być też tak, że niezbędne będzie nieznaczne zmodyfikowanie procesu produkcji, aby towar uzyskał preferencyjne pochodzenie. Koszt takiej modyfikacji może się okazać jednak wielokrotnie niższy od korzyści wynikających z szerszego dostępu do jednolitego rynku.
A jakie zmiany czekają importerów w dalszej perspektywie?
Rozporządzenie Komisji nr 1063/2010 wprowadza także zmiany w procedurach administracyjnych związanych z udzielaniem preferencji w ramach systemu GSP. Jakkolwiek przepisy te wejdą w życie dopiero w 2017 roku, już dziś warto wspomnieć o istotnej zmianie w sposobie dokumentowania preferencyjnego pochodzenia towarów. Obecnie aby towar importowany do UE mógł skorzystać z zerowej lub obniżonej stawki cła należy najczęściej przedstawić organom celnym świadectwo pochodzenia Form A wystawione przez odpowiednie władze kraju eksportu. Zmiany polegać będą na zastąpieniu świadectw Form A oświadczeniami eksporterów, którzy będą obowiązkowo rejestrowani i ściślej kontrolowani przez władze swojego macierzystego kraju.
Jakie to ma konsekwencje dla importerów?
Dla importerów oznaczać to będzie zwiększenie odpowiedzialności za nieprawidłowości w określaniu pochodzenia. Aby zmniejszyć ryzyko związane z ubieganiem się o preferencyjne traktowanie dla sprowadzanych towarów, importerzy będą musieli wykazać się jeszcze większą niż obecnie starannością w weryfikacji swoich kontrahentów w celu zapewnienia rzetelności składanych przez nich oświadczeń.