Rozmawiamy z ANETĄ POŻAROWSKĄ, doradcą podatkowym - Podniesienie limitu obrotów dla zwolnienia podmiotowego w VAT z 50 tys. zł do 150 tys. zł będzie korzystne dla niewielu podatników. Większej grupie przysporzy kłopotów i spowoduje konieczność zwrotów już odliczonego podatku.
ROZMOWA
● Ministerstwo Finansów chce podnieść limit obrotów dla zwolnienia podmiotowego VAT z obecnych 50 tys. zł do 150 tys. zł. Podatnik do momentu przekroczenia tego limitu nie ma obowiązku m.in. prowadzenia pełnej ewidencji czy składania deklaracji VAT. Czy to dobry pomysł?
– Trudno jednoznacznie ocenić tę propozycję. Ucieszyć ona powinna grupę drobnych przedsiębiorców, którzy działają w sektorze konsumenckim (usługi dla ludności, sprzedaż detaliczna), nie inwestują, wobec czego nie jest dla nich tak istotna możliwość odliczania podatku przy dokonywaniu zakupów. Zwolnienie z VAT tej grupy przedsiębiorców może, choć nie musi, spowodować obniżenie stosowanych przez nich cen.
● Czy zmiana w limitach będzie dla jakiejś grupy neutralna?
– Dla wielu podatników podwyższenie limitu zwolnienia nic nie zmieni, bowiem podatnicy ci nie zrezygnują z bycia czynnymi podatnikami VAT.
● O jakich podatnikach mówimy?
– Do takiej grupy zaliczyć można podatników, którzy korzystają z uprawnień, jakie daje im posiadanie statusu podatnika choćby w postaci prawa do odliczania podatku, przez co w znaczący sposób obniżają np. ponoszone koszty i nakłady o charakterze inwestycyjnym. Jest też grupa podatników – podwykonawców dużych firm, które z różnych względów wolą współpracować z podwykonawcami mającymi status podatnika VAT.
Wreszcie do grupy podatników, którzy raczej nie skorzystają z możliwości wyboru zwolnienia, należą podatnicy wykonujący tzw. usługi pracochłonne, np. usługi fryzjerskie. Mimo że są to typowe usługi detaliczne, to jednak z uwagi na opodatkowanie stawką 7-proc. przy zakupach opodatkowanych stawką 22-proc., podatnikom tym opłaca się pozostać podatnikami czynnymi.
● A co z podatnikami, którzy są obecnie podatnikami czynnie rozliczającymi VAT, a po wprowadzeniu zmian w limitach chcieliby skorzystać ze zwolnienia?
– Takie osoby powinny zwrócić uwagę na art. 91 ustawy o VAT, a szczególnie ust. 7-7d. Przepisy te określają konsekwencje zmiany przeznaczenia towarów, od których podatnik dokonał odliczenia VAT – w sytuacji gdy był podatnikiem czynnym, a następnie na skutek wyboru zwolnienia podmiotowego zmieni się wykorzystywanie tych towarów – nie będą one już wykorzystywane do działalności opodatkowanej, tylko do działalności zwolnionej. Podatnicy tacy będą musieli zwrócić fiskusowi całość lub odpowiednią część odliczonego podatku w okresie, gdy byli podatnikami czynnymi.



● Czy możemy te skutki przedstawić na przykładzie?
– Tak. Przykładowo jeśli podatnik zainwestował w 2009 roku w zakup środków trwałych 100 tys. zł, odliczając przy tym 22 tys. zł VAT, a następnie w 2010 roku chciałby skorzystać ze zwolnienia, wówczas będzie zobowiązany do jednorazowego zwrotu kwoty 17,6 tys. zł, tj. 4/5 odliczonego VAT.
● Z czego wynika to wyliczenie?
– Wynika to z przyjętej zasady, że okres wykorzystania środków trwałych do działalności opodatkowanej musi trwać co najmniej pięć lat, a w przypadku nieruchomości co najmniej 10 lat. Krótsze wykorzystywanie tych składników majątku, w sytuacji gdy odliczono podatek przy ich nabyciu lub wytworzeniu, powoduje obowiązek korekty odpowiednio x/5 lub x/10, jakie pozostały do końca okresu pięcioletniego lub dziesięcioletniego.
● Czy korektą objęte są tylko środki trwałe?
– Nie. Korektą objęte są nie tylko środki trwałe i nieruchomości, ale także wyposażenie oraz materiały, towary handlowe i inne. Zatem podatnicy powinni najpierw dobrze policzyć, jaką kwotę odliczonego podatku będą musieli zwrócić fiskusowi, zanim zdecydują o wyborze zwolnienia z VAT.
● Czyli pomysł z podniesieniem limitu w VAT wcale nie jest korzystny?
– Podwyższenie limitu zwolnienia dla drobnych przedsiębiorców nielicznym podatnikom ułatwi funkcjonowanie, dla większości pozostanie obojętne, a niektórych może nawet wprowadzić w kłopoty.
Może zamiast skupiać się na wąskiej grupie podatników, wprowadzić zmiany, które wszystkim albo chociaż większości ułatwią rozliczanie VAT.
● ANETA POŻAROWSKA
doradca podatkowy, właściciel Kancelarii Podatkowo-Księgowej