Rozmawiamy z MICHAŁEM GRZYBOWSKIM, doradcą podatkowym, dyrektorem w Ernst & Young - Podatnik, który zarabiał za granicą i rozliczył takie zarobki w Polsce, ale nie dokonał rozliczenia w kraju wykonywania pracy - bo nie miał takiego obowiązku - będzie mógł skorzystać z abolicji podatkowej w Polsce.
ROZMOWA
• Na abolicję podatkową czekało wielu Polaków pracujących za granicą. Czy skorzysta z niej osoba, która w Polsce rozliczyła zagraniczne zarobki wurzędzie skarbowym, ale za granicą nie - bo nie miała takiego obowiązku?
- Celem abolicji było zrównanie sytuacji podatkowej osób pracujących w krajach, z którymi Polska zawarła umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, przewidujące metodę odliczenia proporcjonalnego (np. Wielka Brytania, Austria, USA), z osobami uzyskującymi dochody pracownicze w krajach, gdzie zawarte umowy przewidują metodę wyłączenia z progresją (np. Francja, Niemcy).
Przypomnijmy też, że ustawa abolicyjna dotyczy m.in. osób, które będąc rezydentami podatkowymi w Polsce w latach 2002-2007, zadeklarowały w Polsce zagraniczne dochody podlegające opodatkowaniu zgodnie z zasadą odliczenia proporcjonalnego i zapłaciły należny podatek. W odniesieniu do tych osób ustawa abolicyjna przewiduje zwrot co najmniej części zapłaconego podatku. Zwrot ten równy będzie różnicy pomiędzy podatkiem należnym wynikającym z zeznania lub decyzji podatkowej a podatkiem za dany rok, obliczonym przy zastosowaniu metody wyłączenia z progresją. Możliwy jest zatem przypadek, że w określonej sytuacji dana osoba nie zapłaciła podatku za granicą, np. ze względu na relatywnie niskie dochody, przy wysoko określonych progach podatkowych w tym kraju. Taki podatnik powinien mieć nadal możliwość skorzystania z abolicji podatkowej i otrzymania zwrotu części podatku, o ile uprzednio zapłacił go w Polsce. Przepisy ustawy mówią bowiem o zapłaconym podatku, o ile podatnik był zobowiązany do jego zapłaty. W omawianej sytuacji takiego obowiązku zapłaty za granicą nie było.
• A co w sytuacji, gdy Polak, który pracował za granicą, skorzysta z abolicji, ale wystąpi z wnioskiem do zagranicznych władz skarbowych o zwrot tam zapłaconego podatku?
- Ustawa abolicyjna nie określa takich sytuacji precyzyjnie. Literalna interpretacja wskazywałaby, że również w takim przypadku możliwe jest skorzystanie z dobrodziejstwa abolicji. Jednocześnie należałoby szczegółowo przeanalizować zasady i powody zwrotu podatku w kraju wykonywania pracy. Legislacje tych krajów mogą w bardzo zróżnicowany sposób określać przesłanki złożenia takiego wniosku, a w konsekwencji dokonania zwrotu. To zaś może mieć pewien wpływ na ocenę zasadności wniosku w ramach abolicji w Polsce.
• Przepisy o abolicji przewidują, ze kwota będzie umarzana i zwracana.Czy umorzenie nie oznacza automatycznego zwrotu pieniędzy?
- Jednoczesne umorzenie i zwrot, jako jedne z rozwiązań przewidzianych przez przepisy ustawy abolicyjnej, mogą dotyczyć sytuacji, w których podatnik zadeklarował i opodatkował w Polsce tylko część zagranicznych dochodów. W takim przypadku, w odniesieniu do podatku wynikającego z niezadeklarowanej części dochodu, urząd skarbowy dokona umorzenia zaległości, natomiast w odniesieniu do pozostałej części zwróci wnioskodawcy określoną kwotę podatku.
• Aby z abolicji skorzystać, trzeba wypełnić specjalne formularze. Na co zwrócić uwagę przy ich wypełnianiu?
- Jeżeli wniosek dotyczy umorzenia zaległości podatkowej, do wniosku (formularz PIT-AZ) należy dołączyć zeznanie podatkowe za rok objęty wnioskiem. W każdym przypadku powinno się natomiast złożyć również oświadczenie potwierdzające uzyskanie przychodów z pracy oraz zapłatę podatku za granicą (formularz AZ-O).