Rozmawiamy z ALEKSANDREM STANKIEM, doradcą podatkowym, członkiem Krajowej Rady Doradców Podatkowych - Projekt nowelizacji ustawy o doradztwie podatkowym opublikowany przez resort finansów daje doradcom prawo do udzielania dalszych pełnomocnictw innym doradcom, radcom prawnym lub adwokatom.
ROZMOWA
● Obecnie sądy kwestionują prawo doradców podatkowych do udzielania dalszych pełnomocnictw. Projekt nowelizacji ustawy o doradztwie podatkowym przewiduje zmianę w tym zakresie. Czy doradcy będą mogli udzielać dalszych pełnomocnictw?
– Nowelizacja dająca doradcy podatkowemu możliwość udzielenia substytucji zrównuje w tym zakresie uprawnienia doradców podatkowych z uprawnieniami radców prawnych i adwokatów świadczących zastępstwo procesowe w sprawach podatkowych. Niezrozumiała jest sytuacja, w której występujący w sprawie podatkowej adwokat może być zastępowany przez innego adwokata czy radcę prawnego, a doradca podatkowy, będąc pełnomocnikiem, nie może udzielić substytucji. Projekt nowelizacji ustawy o doradztwie podatkowym usuwa tę niezrozumiałą przeszkodę.
● Co to oznacza dla klientów doradców?
– W ten sposób istotnie poprawia się bezpieczeństwo klientów korzystających z usług doradców podatkowych. Znane są przypadki, gdy doradca ze względów losowych lub w przypadku kolizji terminów, nie mogąc uczestniczyć w rozprawie, nie miał prawa ustanowić zastępstwa, a klient nie mógł ustanowić nowego pełnomocnika, gdyż przebywał za granicą. Taka sytuacja po nowelizacji będzie nie do pomyślenia.
● Czy radcowie prawni i adwokaci będą mogli udzielać takich pełnomocnictw doradcom podatkowym?
– Odpowiedzi na pytanie o możliwość udzielenia substytucji doradcy podatkowemu przez adwokata lub radcę prawnego należy szukać w odpowiednich ustawach regulujących funkcjonowanie tych zawodów, tj. w ustawie – Prawo o adwokaturze i ustawie o radcach prawnych. Moim zdaniem adwokat będzie mógł udzielić substytucji doradcy podatkowemu bez potrzeby nowelizacji ustawy – Prawo o adwokaturze, a wynika to z art. 25 ust. 3 tej ustawy. Przepis ten nie zawiera, w przeciwieństwie do art. 21 ust. 1 ustawy o radcach prawnych, katalogu podmiotów, którym adwokat może udzielić substytucji. Skoro ustawa o doradztwie podatkowym będzie przewidywać taką możliwość dla doradcy podatkowego, to uwzględniając linię orzecznictwa sądów administracyjnych podsumowaną choćby w wyroku NSA (sygn. akt I GSK 2767/06) z 5 października 2006 r., należy zakładać, że takie uprawnienie w stosunku do doradcy podatkowego będzie mieć również adwokat.
● Czy również radcy prawni będą mogli udzielić dalszego pełnomocnictwa doradcy?
– W przypadku radców prawnych sytuacja jest odmienna, gdyż art. 21 ust. 1 ustawy o radcach prawnych przyznaje zdolność substytucyjną jedynie radcom prawnym, adwokatom i prawnikom zagranicznym wykonującym stałą praktykę w zakresie wynikającym z ustawy o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Polsce. Tak więc radca prawny moim zdaniem nie będzie mógł bez zmiany ustawy o radcach prawnych udzielić w sprawie podatkowej substytucji doradcy podatkowemu.
● W jakich sytuacjach doradcy będą mogli skorzystać z takich uprawnień?
– Jeżeli doradca podatkowy prowadzący sprawę nie będzie mógł wziąć osobiście udziału w rozprawie przed sądem administracyjnym lub wykonać osobiście poszczególnych czynności w sprawie administracyjnej lub sądowoadministracyjnej, będzie mógł udzielić substytucji innemu doradcy podatkowemu lub adwokatowi czy radcy prawnemu. Ta nowa zasada będzie korespondować z możliwością tworzenia spółek multidyscyplinarnych, w których zawód będą wykonywać zarówno doradcy podatkowi, jak i adwokaci czy radcowie prawni.