Banki na różne sposoby zabezpieczają ryzyko związane z udzielonym kredytem. Jednym z nich jest poręczenie, po które banki sięgają szczególnie chętnie w przypadku kredytów gotówkowych i samochodowych. Czy poręczyciel uzyskuje przychód w razie umorzenia kredytu?
Dokonując poręczenia, należy pamiętać o tym, że stajemy się odpowiedzialni za dług wynikający z kredytu udzielonego osobie, za którą poręczyliśmy. Jeżeli osoba ta nie będzie spłacać kredytu, bank zwróci się do poręczyciela o dokonanie spłaty, zarówno kwoty głównej, jak i odsetek. Powstaje pytanie, czy dodatkowo poręczenie może mieć wpływ na podatki osobiste poręczyciela. Jest to zasadna wątpliwość, gdyż poręczający kredyt staje się w pewien sposób uzależniony od działania kredytobiorcy. Ten drugi zaś, w określonych sytuacjach, może być opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Stanie się tak w sytuacji, gdy zobowiązanie kredytowe zostanie umorzone.
O ile bowiem samo udzielenie kredytu jest podatkowo neutralnym zdarzeniem, o tyle zwolnienie z długu kredytobiorcy powoduje, że otrzymuje on nieodpłatne świadczenie w rozumieniu ustawy o PIT. Wyjątek od tej zasady przewiduje art. 21 ust. 1 pkt 61 ustawy w odniesieniu do kredytów i pożyczek studenckich udzielonych na podstawie odpowiednich przepisów. Natomiast w przypadku innych pożyczek czy kredytów umorzenie będzie generalnie podlegało opodatkowaniu u kredytobiorcy. Taki skutek nie wystąpi jednak po stronie poręczyciela. Wartość umorzenia nie będzie stanowiła dla niego przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym. U poręczyciela nie następuje bowiem jakiekolwiek przysporzenie majątkowe na skutek tego zdarzenia. Takie słuszne podejście potwierdził dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 12 kwietnia 2012 r. (nr IPPB4/415-66/12-4/JK3). Organ podatkowy uznał, że majątek poręczyciela nie powiększa się o umorzoną kwotę, gdyż to nie on był kredytobiorcą. Umorzenie nie przyczynia się też do żadnego przysporzenia finansowego po stronie poręczyciela.