Za dzień poniesienia kosztu podatkowego zasadniczo uważa się dzień, na który ujęto wydatek w księgach rachunkowych. Czy oznacza to, że zapisy księgowe wpływają na moment ujęcia kosztu na gruncie ustawy o CIT?
Wątpliwości te rozstrzygnął ostatecznie NSA w wyroku z 9 grudnia 2011 r. (sygn. akt II FSK 1091/10). W sprawie tej spółka prowadziła sieć sklepów oraz przejmowała lokale prowadzone w korzystnych lokalizacjach. W tym celu zawierała umowy z dotychczasowymi najemcami o przejęciu praw i obowiązków wynikających z umów najmu. W zamian wypłacała im wynagrodzenie. Powstało pytanie, czy stanowi ono koszt uzyskania przychodu jednorazowo w dacie poniesienia. Organ podatkowy uznał, że wydatek ten powinien być rozpoznawany w czasie, w okresach miesięcznych, proporcjonalnie do czasu trwania umowy najmu, gdyż w tych okresach spółka ujmuje koszt w księgach rachunkowych. Ze stanowiskiem tym nie zgodził się NSA.
Sąd uznał, że faktyczna data zapisu w księgach rachunkowych nie może zmieniać kwalifikacji danego wydatku, a tym samym wpływać na moment zaliczenia go jako kosztu w rozumieniu przepisów podatkowych. Sąd wskazał, że data ujęcia w księgach nie jest datą ujęcia kosztu, a jedynie datą technicznego wprowadzenia informacji do systemu. Tym samym, w opinii NSA, brak jest uzasadnienia dla poglądu, że wynagrodzenie wypłacane dotychczasowym najemcom lokalu w zamian za rezygnację z dalszego wykorzystywania stanowi koszt podatkowy proporcjonalnie w okresach miesięcznych do czasu zakończenia umów najmu, w które wstąpiła spółka. Skład orzekający stwierdził, że zagadnienia związane z powstaniem obowiązku, wysokością podatku oraz warunkami zakwalifikowania danego wydatku jako kosztu uzyskania przychodów są uregulowane w ustawach podatkowych i aby móc odwołać się do regulacji ustawy o rachunkowości, muszą istnieć wyraźne odesłania do jej treści. Zatem w przypadku braku takich wskazań nie ma podstaw do utożsamiania zapisów księgowych z dniem poniesienia kosztu uzyskania przychodu.