Ostatnia nowelizacja ustawy o PIT wprowadziła kilka zmian w zakresie rozliczania dochodów zagranicznych oraz rozliczania cudzoziemców w Polsce. Polscy podatnicy mogą np. odliczyć zagraniczne składki ubezpieczeniowe. Cudzoziemcy natomiast mogą m.in. w Polsce rozliczyć się wspólnie z małżonkiem.

Czy w rozliczeniu PIT można uwzględniać diety

Czy podatnik, który w 2008 roku pracował za granicą, ale rozlicza zagraniczne zarobki w Polsce, może uwzględnić diety z tytułu zagranicznej podróży służbowej?
Tak
Wolna od podatku dochodowego jest część przychodów osób o nieograniczonym obowiązku podatkowym, przebywających czasowo za granicą i uzyskujących przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, za każdy dzień pobytu za granicą, w którym podatnik pozostawał w stosunku służbowym, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczym stosunku pracy, w kwocie odpowiadającej 30 proc. diety określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju.
Podstawa prawna
• Art. 21 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Czy można skorzystać z abolicji

Podatnik w 2006 i 2007 roku pracował w Austrii. Nie rozliczył osiągniętych za granicą zarobków w Polsce, mimo że miał taki obowiązek. Czy może jeszcze skorzystać z abolicji podatkowej?
Tak
Tylko do 6 lutego 2009 r. mogą składać wnioski o przyznanie abolicji podatkowej osoby, które zarabiały za granicą w latach 2003-2007.
Aby otrzymać abolicję, podatnik musi najpóźniej 6 lutego 2009 r. złożyć w urzędzie skarbowym wniosek o jej udzielenie. Wniosek ten składa się na druku PIT-AZ. Dodatkowo trzeba też złożyć formularz AZ-O, który jest oświadczeniem potwierdzającym uzyskanie przychodów z pracy oraz zapłatę podatku za granicą. Wniosek o przyznanie abolicji podatnik musi złożyć w odpowiednim urzędzie skarbowym. Będzie to:
• urząd skarbowy według miejsca zamieszkania podatnika w dniu złożenia przez niego wniosku o abolicję, przy czym w przypadku wspólnego wniosku małżonków mających różne miejsca zamieszkania - naczelnika urzędu skarbowego wskazanego we wniosku, jeżeli jest on właściwy ze względu na miejsce zamieszkania przynajmniej jednego z małżonków,
• urząd skarbowy według ostatniego miejsca zamieszkania podatnika na terytorium Polski - w przypadku gdy zamieszkanie w Polsce ustało przed dniem złożenia wniosku o abolicję.
Trzeba wiedzieć, że abolicja podatkowa przysługuje podatnikom, którzy zarabiali za granicą w latach 2002- 2007 i mieli obowiązek rozliczyć wszystkie zarobki w Polsce (nieograniczony obowiązek podatkowy). W zależności od tego, czy podatnik rozliczył w polskim urzędzie skarbowym zagraniczne zarobki czy nie, w ramach abolicji podatnik może uzyskać: umorzenie długu, zwrot części podatku lub umorzenie i zwrot jednocześnie. We wniosku PIT-AZ podatnik wskaże, z jakiej formy abolicji chce skorzystać.
Urząd skarbowy po otrzymaniu wniosku podatnika wyda decyzję w sprawie albo umorzenia długu, albo zwrotu części podatku. Na wydanie decyzji fiskus ma sześć miesięcy od momentu otrzymania wniosku. W decyzji urząd określi m.in. wysokość umorzonej zaległości lub kwotę zwrotu.
Podatnicy, którzy będą wnioskować o zwrot części podatku, otrzymają pieniądze po miesiącu od dnia otrzymania decyzji.
Podstawa prawna
• Ustawa z 25 lipca 2008 r. o szczególnych rozwiązaniach dla podatników uzyskujących niektóre przychody poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. nr 143, poz. 894).



Czy są preferencje dla samotnych rodziców

Podatnik ma miejsce zamieszkania w Wielkiej Brytanii. Samotnie wychowuje córkę. Większość zarobków osiąga w Polsce. Czy może w polskim urzędzie skarbowym złożyć zeznanie podatkowe i wybrać formę opodatkowania jak dla samotnego rodzica?
Tak
Jednak i w tym przypadku konieczne będzie spełnienie kilku warunków, które pozwolą na takie rozliczenie.
Zgodnie z nowymi przepisami ustawy o PIT zasada i sposób opodatkowania przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci mają zastosowanie również do osób niebędących rezydentami Polski, samotnie wychowujących w roku podatkowym dzieci, jeżeli łącznie spełniają następujące warunki:
• mają miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej,
• osiągnęły podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przychody w wysokości stanowiącej co najmniej 75 proc. całkowitego przychodu osiągniętego w danym roku podatkowym,
• udokumentowały certyfikatem rezydencji miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.
Zatem podstawowym dowodem dokumentującym ten warunek będzie certyfikat rezydencji wydany przez właściwe władze podatkowe państwa, w którym podatnik ma takie miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.
Kolejnym istotnym dokumentem może okazać się potwierdzenie wysokości całkowitych przychodów osiągniętych przez podatnika w danym roku podatkowym. Polski urząd skarbowy może po złożeniu przez podatnika zeznania podatkowego wymagać przedstawienia takiego potwierdzenia.
Podstawa prawna
• Art. 6 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Czy aktualna jest zasada 183 dni

Podatniczka przez część 2008 roku pracowała w Polsce, a przez część w Holandii. Czy do ustalenia obowiązków podatkowych nadal stosuje się zasadę 183 dni?
Tak
Zakres obowiązków podatkowych w Polsce zależy od miejsca zamieszkania danej osoby. Do jego ustalenia ma właśnie zastosowanie wspomniana zasada 183 dni. Zgodnie z przepisami ustawy o PIT osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
• posiada w Polsce centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
• przebywa w Polsce dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Warto tu dodać, że osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).
Podstawa prawna
• Art. 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Czy cudzoziemiec rozliczy się w Polsce

Mąż podatniczki jest nierezydentem podatkowym w Polsce. Swoje miejsce zamieszkania ma we Francji. Jednak większość przychodów osiąga w Polsce. Czy ma prawo do wspólnego rozliczenia z małżonką?
Tak
Takie uprawnienia dają nierezydentom podatkowym znowelizowane przepisy ustawy o PIT. Warunkiem do skorzystania z tej preferencji jest jednak, aby małżonek ten pozostawał rezydentem podatkowym w kraju Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Szwajcarii. Dodatkowo, aby skorzystać z takiego rozliczenia, małżonkowie powinni uzyskać minimum 75 proc. wszystkich swoich przychodów na terytorium Polski.
Taki pułap może zostać osiągnięty, jeżeli podatnik lub małżonek większość roku pracował w Polsce, a z zagranicy uzyskał np. dochody za kilka miesięcy pracy. Aby efektywnie i prawidłowo dokonać rozliczenia rocznego, podatnicy będący w takiej sytuacji powinni skompletować dokumentację dotyczącą przychodów uzyskanych za granicą.
Dodatkowo będzie trzeba uzyskać certyfikat rezydencji kraju, w którym nadal posiada się miejsce zamieszkania dla celów podatkowych (jest się rezydentem).
Podstawa prawna
• Art. 6 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).



Czy można odliczyć składki zagraniczne

Podatnik pracował w Wielkiej Brytanii w 2008 roku. Opłacał tam obowiązkowe składki ubezpieczeniowe. Jednocześnie przez część roku pracował w Polsce. Czy w polskim zeznaniu rocznym ma prawo odliczyć zagraniczne składki ubezpieczeniowe?
Tak
Już w rozliczeniu za 2008 rok podatnicy, którzy opłacali zagraniczne składki ubezpieczeniowe, mają prawo uwzględnić je w polskim zeznaniu rocznym. Oznacza to, że dochód lub podatek uzyskany w ciągu tego roku będzie można obniżyć o składki zapłacone w tym okresie, np. w Wielkiej Brytanii, Francji czy w Niemczech.
Odliczenie zagranicznych składek ubezpieczeniowych będzie możliwe po spełnieniu określonych warunków. Zgodnie z przepisami ustawy o PIT nie podlegają odliczeniu składki, których podstawę stanowi przychód lub dochód zwolniony z opodatkowania na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Ponadto składki, które podatnik zamierza odliczyć w Polsce, nie mogły zostać odliczone od dochodu (przychodu) albo podatku w krajach Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Szwajcarii. Wreszcie konieczne jest, aby istniała podstawa prawna wynikająca z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych do wymiany informacji z krajem, w którym składki zostały opłacone.
Wymienione warunki będą miały również zastosowanie wobec składek na ubezpieczenie zdrowotne zapłaconych w innych niż Polska krajach UE, EOG lub Szwajcarii. Jeżeli zostaną spełnione, możliwe będzie ich odliczenie od podatku płaconego w Polsce. W tym przypadku będzie obowiązywało ograniczenie odliczenia do kwoty nieprzekraczającej 7,75 proc. podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne obowiązujące w kraju, gdzie zostały zapłacone.
Podstawa prawna
• Art. 26, art. 27b ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Czy nierezydent może wybrać skalę

Podatnik, który nie jest polskim rezydentem podatkowym, w 2009 roku będzie uzyskiwał dochody z praw autorskich w Polsce, pisząc felietony do gazety. Czy zarobione pieniądze będzie mógł rozliczyć według skali PIT?
Tak
Podatnicy posiadający rezydencję podatkową innego niż Polska państwa UE, EOG lub Szwajcarii będą mieć możliwość wyboru formy opodatkowania niektórych kategorii dochodów (np. dochodów z praw autorskich, umów zlecenia i o dzieło, zasiadania w zarządach i radach nadzorczych spółek kapitałowych itp.). Zamiast zryczałtowanego 20-proc. podatku będą mogli wybrać opodatkowanie na zasadach ogólnych, tzn. według obowiązującej w 2009 roku skali podatkowej (18 i 32 proc.), ale z możliwością pomniejszania przychodów o koszty ich uzyskania.
Ta możliwość została przewidziana tylko dla rezydentów podatkowych takich państw, z którymi istnieje podstawa prawna dla tzw. wymiany informacji podatkowych między władzami podatkowymi Polski oraz tego państwa. Taką podstawą prawną jest najczęściej właściwa umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania, jeśli zawiera klauzulę wymiany informacji.
Takie osoby muszą również pamiętać o konieczności udokumentowania swojej rezydencji podatkowej stosownym certyfikatem wystawionym przez władze podatkowe obcego państwa oraz o obowiązku złożenia rocznego zeznania podatkowego.
Jeśli nierezydent wybierze opodatkowanie według skali PIT, zryczałtowany podatek dochodowy traktuje się na równi z pobraną przez płatnika zaliczką na podatek dochodowy.
Podstawa prawna
• Art. 29 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).