Korzyści finansowe z działania na własny rachunek zależą oczywiście od umiejętności zarobkowania, ale dodatkowo można je pomnożyć, wybierając odpowiednią formę rozliczeń z fiskusem. Przełom roku jest okresem, gdy warto tę kwestię przeanalizować.

Czy można wybrać podatek liniowy

Czy na 2009 rok mogę wybrać podatek w stałej wysokości 19 proc. dla rozpoczynanej działalności, jeśli w 2008 roku na zlecenie wykonywałem usługi, które teraz będą przedmiotem mojej działalności gospodarczej?
Tak
Podatnik nie ma prawa do płacenia podatku w stałej wysokości 19 proc. wówczas, gdy uzyska z pozarolniczej działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie lub w formie spółki niemającej osobowości prawnej przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników wykonywał w roku poprzedzającym rok podatkowy lub wykonywał, lub wykonuje w roku podatkowym w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy. W przepisie tym wyraźnie mowa jest o stosunku pracy jako formalnej podstawie wykluczającej opodatkowanie w formie stałego podatku 19-proc. Jeśli więc przed rozpoczęciem działalności lub jednocześnie z jej prowadzeniem podatnik nie był związany z biznesowym kontrahentem umową o pracę zawartą na podstawie przepisów kodeksu pracy, może płacić stały podatek 19-proc.
Podstawa prawna
• Art. 9a i art. 30c ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Czy ryczałtowiec skorzysta z ulg

Od 1 stycznia 2009 r. przechodzę na samozatrudnienie i chcę korzystać z ryczałtu. Czy będę mógł odliczać odsetki od kredytu w ramach praw nabytych do ulgi podatkowej?
Tak
Podatnicy ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych mają prawo do odliczania od przychodu m.in. wydatków na spłatę odsetek od kredytu, jeżeli uzyskali prawo do takiej ulgi przed 1 stycznia 2007 r. Oznacza to, że na dotychczasowych zasadach podatnik będzie odliczał odsetki od kredytu aż do czasu wygasnięcia umowy kredytowej. Jedyna różnica polega na tym, że odliczane one będą nie od dochodu, ale od przychodu ewidencjonowanego.
Podstawa prawna
• Art. 9 ustawy z 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 217, poz. 1588).

Czy nastąpiła utrata prawa do ryczałtu

Od początku 2007 roku prowadzę działalność w ramach spółki cywilnej, opodatkowaną na zasadzie ryczałtu. Czy utracę ryczałt, jeśli mój wspólnik w grudniu 2008 roku wykonał usługę na rzecz swojego dawnego pracodawcy?
Tak
Z opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych nie mogą skorzystać podatnicy rozpoczynający działalność samodzielnie lub w formie spółki, jeżeli podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników, przed rozpoczęciem działalności w roku podatkowym lub w roku poprzedzającym rok podatkowy, wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres działalności podatnika lub spółki.
Jeżeli podatnicy nie zamierzają wykonywać działalności na rzecz byłych lub obecnych pracodawców, mogą do dnia rozpoczęcia działalności zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania podatnika o korzystaniu z opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Jednak w przypadku gdy podatnik lub spółka dokona sprzedaży towarów handlowych lub wyrobów lub uzyska przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, traci prawo do ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych i poczynając od dnia uzyskania tego przychodu do końca roku podatkowego, opłaca podatek dochodowy na ogólnych zasadach. Oznacza to, że za grudzień powinien pan rozliczyć się na podstawie księgi przychodów, ale od stycznia można znów rozważać powrót do ryczałtu.
Podstawa prawna
• Art. 8 ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr 144, poz. 930 z późn. zm.).



Czy dopuszczalne jest rozliczenie kwartalne

Jako samozatrudniony od dwóch lat prowadzę działalność gospodarczą, na niewielką skalę korzystam z podatku 19 proc. z działalności. Z tej formy rozliczeń chcę korzystać także w 2009 roku. Czy w przyszłym roku mógłbym dodatkowo płacić zaliczki systemem kwartalnym?
Tak
Zgodnie z art. 44 ust. 3h ustawy o PIT z kwartalnego trybu płacenia zaliczek skorzystać mogą także osoby płacące podatek liniowy z działalności gospodarczej (na podst. art. 30c ustawy), jeśli tylko rozpoczęły prowadzenie działalności lub są małymi podatnikami. Mali podatnicy, którzy wybrali kwartalny sposób wpłacania zaliczek, są obowiązani do 20 lutego roku podatkowego zawiadomić właściwego naczelnika urzędu skarbowego o wyborze tego sposobu wpłacania zaliczek. Zawiadomienie dotyczy również lat następnych, chyba że podatnik, w terminie do 20 lutego roku podatkowego, zawiadomi w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z kwartalnego sposobu wpłacania zaliczek.
Podstawa prawna
• Art. 44 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).

Czy dokumentować zaliczki

Rozpoczynam działalność i chcę się rozliczać na podstawie księgi przychodów i rozchodów. Czy w związku z tym, że obecnie nie trzeba składać deklaracji zaliczkowych na PIT, wyliczenie wysokości zaliczki trzeba dokumentować w księdze przychodów?
Nie
Żaden przepis dotyczący PIT nie nakłada na podatnika obowiązku dokumentowania w formie pisemnej sposobu, w jaki wyliczona została zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych płacona w trakcie roku podatkowego. Dotyczy to także przepisów regulujących prowadzenie księgi przychodów, które na 2009 rok, przynajmniej na razie, nie uległy zmianie.
Podstawa prawna
• Rozporządzenie ministra finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz.U. nr 152, poz. 1475 z późn. zm.).