Straty z tytułu wystawionych opcji walutowych mogą być kosztem podatkowym, jeśli ich poniesienie miało związek z zabezpieczeniem źródła przychodów.
Tak uznał Naczelny Sąd Administracyjny. Sędzia NSA Aleksandra Wrzesińska-Nowacka podkreśliła, że minister finansów w interpretacji pominął płatności związane z opcjami, które były przez spółkę wystawiane, a skupił się tylko na tych, które dotyczyły opcji nabywanych przez spółkę.
Firma eksporter zawarła z bankiem umowę o asymetryczne opcje walutowe. Nabywała i wystawiała opcje. Firmie chodziło o to, by zagwarantować sobie odpowiedni poziom przychodów ze sprzedaży w sytuacji, gdy jej zagraniczni kontrahenci płacili jej w euro, a ta waluta słabła w stosunku do złotego. Zawarte transakcje (put) dawały spółce prawo sprzedaży walut w określonym terminie po umówionym kursie. Jednocześnie inne opcje (call) zobowiązywały spółkę do odsprzedaży bankowi waluty po ustalonej cenie.
Problem zaczął się na jesieni 2008 r., kiedy w wyniku kryzysu światowego złoty zaczął się gwałtownie osłabiać w stosunku do euro i w szczytowym momencie za 1 euro trzeba było płacić 4,5 – 4,8 zł. Przy takim kursie banki bardzo chętnie korzystały z opcji call, a przedsiębiorstwa ponosiły wysokie koszty finansowe, wpływające ujemnie na ich wyniki. Spółka nie była w stanie spłacać zobowiązań i doszło do rozwiązania umowy. Bank naliczył z tego tytułu dodatkowe kwoty. Firma poniosła straty.
Minister finansów nie zgodził się, aby spółka mogła te straty zaliczyć do kosztów. Tego nie przewidują bowiem przepisy ustawy o CIT (Dz. U. 2011 nr 74 poz. 397), które regulują kwestie odliczenia wydatków na nabycie pochodnych instrumentów finansowych. Odnoszą się one do zdarzeń, będących realizacją praw z tych instrumentów, rezygnacją z realizacji tych praw albo ich odpłatnym zbyciem. Zdaniem MF wcześniejsze rozwiązanie umów opcji walutowych nie jest żadnym z tych zdarzeń.
NSA nie zgodził się z tym. Minister powinien przeanalizować, czy wcześniejsze rozwiązanie umowy opcyjnej, na podstawie której firma wystawiała opcje, miało znaczenie z punktu widzenia zabezpieczenia albo zachowania przychodów spółki. Wyrok jest prawomocny.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 17 września 2012 r., sygn. akt II FSK 233/11.