Naczelny Sąd Administracyjny wydał korzystny wyrok dla podatników, którzy nabyli nieruchomość w wyniku opieki sprawowanej nad spadkodawcą.
Sąd uznał, że zmiana przepisów, które od 1 stycznia 2007 r. nakazują podpisać w takim celu umowę pisemną przed notariuszem, nie mogą wpływać na prawa nabyte podatników. Przed tą datą dla skorzystania z ulgi mieszkaniowej w podatku od spadków wystarczające było zawarcie odpowiedniej umowy przed organem gminy.
Właśnie w związku ze zmianą formy prawnej umowy o sprawowanie opieki toczą się spory podatników z fiskusem. Według organów podatkowych, jeśli spadek został nabyty od 1 stycznia 2007 r., to konieczne jest poświadczenie takiej umowy przed notariuszem, a wcześniej zawarte umowy przed organem gminy są nieistotne dla skorzystania ze zwolnienia podatkowego.
Sędzia Jan Rudowski w ustnym uzasadnieniu wyroku podkreślił jednak, że brak przepisów przejściowych w ustawie nowelizującej, która zmieniła formę prawną umowy o opiekę, nie może wpływać na prawo podatnika do ulgi, który wcześniej dopełnił wszystkich formalności.

Przy nabyciu nieruchomości na podstawie umowy o opiekę do podstawy opodatkowania nie wlicza się wartości lokalu mieszkalnego do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 mkw. powierzchni użytkowej

W sprawie, którą rozpoznał NSA, podatnik zawarł umowę o sprawowanie opieki w sierpniu 2004 roku przed prezydentem miasta. Natomiast spadek nabył w kwietniu 2009 roku. Następnie złożył zeznanie podatkowe (SD-3), w którym zadeklarował jako przedmiot spadku spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu o powierzchni użytkowej 30 mkw. Organ podatkowy uznał, że w takim przypadku podatnikowi nie przysługuje prawo do skorzystania z ulgi w podatku od spadków i darowizn, gdyż umowa zawarta pomiędzy nim a spadkodawcą wprawdzie została sporządzona w formie pisemnej, to jednak nie z podpisem notarialnie poświadczonym. Tym samym nie można określić, czy podatnik, sprawował opiekę nad spadkodawcą przez okres co najmniej 2 lat licząc od dnia poświadczenia podpisów przez notariusza
Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego z takim poglądem nie można się zgodzić. Podatnik zawarł umowę o sprawowanie opieki przed organem gminy, a zatem istnieje data pewna, która jest obiektywnie weryfikowalna. W takim przypadku ulga przysługuje.
Obecnie zwolnione z podatku jest odziedziczenie nieruchomości (lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego) przez osoby zaliczane do III grupy podatkowej, które sprawowały opiekę nad wymagającym takiej opieki spadkodawcą, na podstawie pisemnej umowy poświadczonej notarialnie, przez co najmniej dwa lata od dnia poświadczenia podpisów przez notariusza.
Wyrok jest prawomocny.
Wyrok NSA z 10 grudnia 2011 r. sygn. akt II FSK 1155/10.