Osoba, która odziedziczyła jednostki funduszy inwestycyjnych przed 1 grudnia 2001 r., nie może skorzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych od zysku ze zbycia takich jednostek. Zasada ta wyłączająca zwolnienie dotyczy również małżonka podatnika, który odziedziczył po nim jednostki funduszu. Tak orzekł NSA.
W sprawie podatniczka wystąpiła do ministra finansów o interpretację podatkową. Z art. 52a ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 z późn. zm.) wynika, że zwolnieniem podatkowym objęte są dochody uzyskane, na podstawie umów zawartych przed 1 grudnia 2001 r. Od początku 2002 r. wprowadzone zostało obligatoryjne opodatkowanie dochodów kapitałowych. Dlatego podatniczka zapytała, czy ochrona praw nabytych polegająca na zwolnieniu podatkowych dotyczyć będzie również jednostek odziedziczonych przez nią po zmarłym mężu. Małżonka odziedziczyła połowę spadku po mężu.
Minister finansów nie zgodził się z takim poglądem i uznał, że ulga i zwolnienie ma charakter osobisty i nie podlega dziedziczeniu. Rację podatniczce przyznał jednak sąd I instancji, który uchylił tak wydaną interpretację. Organy podatkowe złożyły skargę do NSA i sprawę wygrały.
NSA uchylił korzystny dla podatniczki wyrok sądu wojewódzkiego i zaakceptował pogląd ministra finansów. Oznacza to, że dochody z tytułu odkupienia przez fundusz jednostek uczestnictwa nabytych wskutek dziedziczenia po zmarłym mężu nie podlegają zwolnieniu. Przedmiotem spadku nie były dochody z tytułu uczestnictwa w funduszu, a jedynie jednostki uczestnictwa w tym funduszu.
Sędzia Jan Rudowski podkreślił, że zwolnienie podatkowe dotyczy tylko tej grupy podatników, która nabyła jednostki na podstawie zawartych umów lub zapisów dokonanych przed 1 grudnia 2001 r. Nie można tego rozszerzać na innych, w tym na osoby, które odziedziczyły jednostki funduszy. Wyrok jest prawomocny.
Wyrok NSA z 9 grudnia 2011 r., sygn. akt I FSK 1099/10.