W ciągu ostatnich trzech lat samorządy odnotowały znaczny spadek dochodów. Chcą więc zwiększenia udziałów we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych.
Zmian w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego domagają się samorządy zrzeszone w Związku Miast Polskich (ZMP). Podczas V Zjazdu Gospodarczego Miast uzgodniły, że wystąpią z inicjatywą, która ma na celu rekompensatę za utracone wpływy z podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). Nie ma jednak jeszcze projektu zmian, choć, jak mówi Andrzej Porawski, dyrektor biura ZMP, nowe regulacje będą zwięzłe.
– W uzasadnieniu projektu chcemy określić wszystkie ubytki środków i niedoszacowania z ubiegłych pięciu lat, które nie zostały w żaden sposób zrekompensowane samorządom – wyjaśnia Andrzej Porawski. – Dopiero po przeliczeniu, ile pieniędzy straciły gminy i miasta w ostatnich latach, zaproponujemy, jaki procent wpływów z PIT powinien trafić do samorządów – dodaje.
W tym roku udział wynosi 48,97 proc., natomiast na przyszły rok rząd zaproponował jego podniesienie do 49,11 proc. Według wyliczeń banków, samorządy np. na wprowadzeniu ulgi na dzieci oraz zmianie skali podatkowej w PIT mogą tracić nawet 14 mld zł wpływów rocznie. Andrzej Porawski zwraca uwagę, że niższe wpływy z PIT rząd zrekompensował sobie podwyżką VAT i akcyzy. Samorządy takiej rekompensaty nie otrzymały. Co więcej, wzrost VAT i akcyzy powodował dodatkowe uszczuplenie ich dochodów.
Ryszard Grobelny, prezes ZMP, mówił „DGP”, że rząd powinien również zrekompensować samorządom utracone wpływy po wprowadzeniu rozwiązań, o których mówił premier Donald Tusk w expose. Chodzi o podniesienie o 2 pkt. proc. składki rentowej oraz podwyżki akcyzy, a także zmiany w uldze na dzieci. Samorządowcy poprzez inicjatywę zmiany w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego chcą powstrzymać dalszy spadek wpływów.
Wyrok NSA z 30 listopada 2011 r., sygn. akt II FSK 1026/10.