Możliwość potrącenia wydatków na zakup wierzytelności powiązana jest z rokiem uzyskania przychodów z jej sprzedaży.
Przedmiotem sporu podatnika z fiskusem, który został rozpoznany przez NSA, była sprawa rozliczenia wydatków poniesionych na nabycie wierzytelności.
Podatnik nabywał wierzytelność poza prowadzoną działalnością gospodarczą. Jednak w danym roku podatkowym otrzymał tylko część kwoty stanowiącej tę wierzytelność. Oznacza to, że uzyskał przychód niższy niż cena nabycia tej wierzytelności. Podatnik uważał, że mimo to ma prawo uznania za koszty uzyskania przychodu wszystkich poniesionych w związku z tą transakcją obciążeń ekonomicznych, niezależnie od wysokości przychodu, jaki uzyskał. Organ podatkowy stanął jednak na stanowisku, że rozliczenie powinno mieć charakter proporcjonalny.
Sprawa trafiła do sądu, który przyznał rację fiskusowi. Sąd przypomniał, że zgodnie z zasadami rozliczenia wydatków w PIT, co do zasady koszty uzyskania przychodów należy odnosić do tego roku podatkowego, w którym dzięki nim uzyskano przychody. Tak więc możliwość potrącenia kosztów uzyskania przychodu jest ściśle powiązana z rokiem podatkowym, w którym został osiągnięty związany z nim przychód. Jeśli więc za okres rozliczeniowy przyjęty jest rok kalendarzowy, to podatnik ma obowiązek wykazać związek pomiędzy poniesionymi kosztami a przychodami w tym właśnie okresie. Oznacza to, że w momencie uzyskania przez podatnika części wierzytelności wydatki poniesione na jej nabycie winny być skorelowane z uzyskanym przychodem i uznane za jego koszt w stopniu odpowiadającym wartości ściągniętej wierzytelności.
Organ podatkowy słusznie więc uznał, że poniesione koszty można kwalifikować jako koszty uzyskania przychodu proporcjonalnie do osiągniętego przychodu z wierzytelności. Z tym zgodził się również NSA.
Skoro dla podatnika przychód osiągnięty w związku z poniesionym wydatkiem jest częściowy, to i odliczeniu podlega w roku uzyskania tej części przychodu tylko odpowiednia część kosztów uzyskania przychodów.
Sędzia Małgorzata Wolf-Kałamała podkreśliła, że inny sposób rozliczenia, tj. przez odliczenie całych wydatków na nabycie wierzytelności, w takiej sytuacji stanowiłoby obejście przepisów prawa. Wyrok jest prawomocny.
SYGN. AKT II FSK 615/10.