Służebność mieszkania nie stanowi nabycia lokalu. Ustanowienie dożywocia nie uprawnia do zwolnienia z podatku przy sprzedaży nieruchomości.
Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną rodziców, którzy sfinansowali synowi zakup mieszkania w zamian za dożywocie. Jak wyjaśnił sędzia NSA Jacek Brolik, ustawodawca wprowadzając zwolnienie od podatku, uzależnia je od nabycia lokalu, a nie uzyskania prawa do lokalu. To oznacza, że ustanowienie dożywocia na rzecz podatnika w mieszkaniu innej osoby nie podlega zwolnieniu.
Sprawa dotyczyła podatku od sprzedaży mieszkania przed upływem 5-letniego terminu od nabycia. Podatnicy, którzy byli małżeństwem we wrześniu 2005 r., sprzedali mieszkanie, które kupili kilka miesięcy wcześniej. Oświadczyli, że przychód uzyskany ze sprzedaży mieszkania przeznaczą na cele mieszkaniowe, tj. spłatę wcześniejszego kredytu. W związku z tym chcieli skorzystać ze zwolnienia z PIT.
Okazało się, że małżonkowie zaciągnęli kredyt razem z synem na zakup mieszkania, które stanowiło tylko jego własność. Kupując mieszkanie, syn jednocześnie ustanowił na rzecz rodziców służebność dożywotniego i nieodpłatnego zamieszkania. Zdaniem organów podatkowych w takim przypadku pieniądze nie są zwolnione, bo nie zostały przeznaczone na własne cele mieszkaniowe.
Podatnicy zaskarżyli decyzję organów podatkowych do sądu, jednak przegrali w obu instancjach. W ocenie sądów ustanowiona przez syna służebność mieszkania nie przeniosła na rodziców prawa własności lokalu. Umowa dała im jedynie uprawnienie do korzystania z niego bez możliwości rozporządzania, co jest charakterystyczne dla własności.
Wyrok jest prawomocny.
Sygn. akt II FSK 92-93/09