Organy podatkowe mają prawo do oceny podatkowych skutków czynności cywilnoprawnych z uwagi na autonomiczny charakter prawa podatkowego.
Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną spółki akcyjnej dotyczącą podatku dochodowego. Sprawa była skomplikowana, bo trafiała do sądów administracyjnych już kilka razy.

Relacja wyroków

W rozstrzygnięciu sąd musiał przede wszystkim odnieść się do wzajemnych relacji między poszczególnymi wyrokami. Sędzia NSA Bogusław Dauter wyjaśnił, że ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w wyroku wiążą nie tylko sąd I instancji. Zasada ta ma zastosowanie również do postępowania przez NSA w razie orzekania reformatoryjnego (art. 188 ustawy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi).

Autonomia prawa

Sąd wypowiedział się m.in. odnośnie do skutków podatkowych umów cywilnoprawnych. Jego zdaniem prawo oceny podatkowych skutków czynności cywilnoprawnych przysługuje organom podatkowym z uwagi na autonomiczny charakter prawa podatkowego. W konsekwencji organy podatkowe mogą pominąć przy określaniu lub ustalaniu zobowiązania podatkowego te działania podatnika, które zmierzają do uniknięcia lub zmniejszenia opodatkowania wbrew prawu.
Spór w sprawie dotyczył podatku dochodowego spółki akcyjnej za 2000 rok. Organy podatkowe zarzuciły m.in., że spółka błędnie rozliczała koszty z tytułu dwóch umów dzierżawy. Wskazały przede wszystkim na powiązania kapitałowo-osobowe między kontrahentami. Wyrok jest prawomocny.
Sygn. akt II FSK 1289/09