Wyłączenie e-booków i gazet elektronicznych z obniżonej stawki VAT w UE jest uzasadnione - uznała w czwartek rzeczniczka generalna unijnego Trybunału Sprawiedliwości. O opinię w tej sprawie zwrócił się polski Trybunał Konstytucyjny.

Z przepisów unijnej dyrektywy dotyczącej VAT wynika, że państwa członkowskie mogą stosować obniżoną stawkę VAT w przypadku publikacji drukowanych takich jak książki, gazety i czasopisma, natomiast na publikacje elektroniczne musi obowiązywać stawka podstawowa. Obniżony VAT można też stosować, jeśli e-książki dostarczane są na nośniku cyfrowym.

W wyniku tych przepisów w Polsce książki papierowe objęte są podatkiem VAT 5 proc., natomiast książki elektroniczne zwykłą stawką 23 proc.

Tą nierównością zajął się w 2013 r. Rzecznik Praw Obywatelskich, który skierował skargę w tej sprawie do Trybunału Konstytucyjnego. Ten z kolei zwrócił się w ubiegłym roku o wykładnię przepisów (wystąpił z pytaniem prejudycjalnym) do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Rzecznik generalna tej instytucji Juliane Kokott w wydanej w czwartek opinii uznała, że przepisy dyrektywy VAT, które przewidują obniżoną stawkę tylko w przypadku książek, gazet i czasopism drukowanych, są ważne. "Między publikacjami cyfrowymi a publikacjami drukowanymi istnieje znaczna różnica pod względem potrzeby ich wspierania, która wynika z bardzo różnych kosztów dystrybucji" - podkreśliła rzeczniczka unijnego Trybunału.

Kokott nie widzi również naruszenia zasady równego traktowania w stosowaniu obniżonej stawki podatku do e-książek dostarczanych np. na płycie CD, ale nie do takich samych produktów dostarczanych elektronicznie. "Książki cyfrowe dostarczane elektronicznie z reguły mogą być oferowane po niższej cenie niż na nośniku fizycznym nawet wtedy, gdy podlegają wyższej stawce VAT" - uzasadniła.

Zdaniem rzeczniczki również wyłączenie cyfrowych gazet i czasopism dostarczanych na nośniku fizycznym z obniżonej stawki VAT nie narusza zasady równego traktowania. Jej zdaniem nie są one bowiem porównywalne ani z gazetami i czasopismami drukowanymi, ani z książkami cyfrowymi na nośniku fizycznym.

Komisja Europejska zapowiedziała, że przed końcem roku przedstawi projekt w sprawie unowocześnienia i uproszczenia podatku VAT, który ma umożliwiać stosowanie takich samych, obniżonych stawek zarówno do e-książek czy gazet elektronicznych, jak i do tradycyjnych publikacji papierowych.

Opinia rzecznik generalnej nie jest wiążąca dla sędziów Trybunału, którzy decyzję w tej sprawie podejmą za kilka miesięcy. Zwykle jednak przyjmują oni przedstawioną wcześniej argumentację. Odesłanie prejudycjalne pozwala sądom państw członkowskich, w ramach rozpatrywanego przez nie sporu, zwrócić się do Trybunału z pytaniem o wykładnię prawa Unii lub o ocenę ważności aktu Unii.